1. സ്ത്രീകളില് ജ്ഞാനമുള്ളവള് തന്റെ വീടു പണിയുന്നു; ഭോഷത്വമുള്ളവളോ അതു സ്വന്തകൈകളാല് പൊളിച്ചുകളയുന്നു.

1. The wise woman builds her house, but with her own hands the foolish one tears hers down.

2. നേരായി നടക്കുന്നവന് യഹോവാഭക്തന് ; നടപ്പില് വക്രതയുള്ളവനോ അവനെ നിന്ദിക്കുന്നു.

2. Whoever fears the LORD walks uprightly, but those who despise him are devious in their ways.

3. ഭോഷന്റെവായില് ഡംഭത്തിന്റെ വടിയുണ്ടു; ജ്ഞാനികളുടെ അധരങ്ങളോ അവരെ കാത്തുകൊള്ളുന്നു.

3. A fool's mouth lashes out with pride, but the lips of the wise protect them.

4. കാളകള് ഇല്ലാത്തെടത്തു തൊഴുത്തു വെടിപ്പുള്ളതു; കാളയുടെ ശക്തികൊണ്ടോ വളരെ ആദായം ഉണ്ടു.

4. Where there are no oxen, the manger is empty, but from the strength of an ox come abundant harvests.

5. വിശ്വസ്തസാക്ഷി ഭോഷകു പറകയില്ല; കള്ളസ്സാക്ഷിയോ ഭോഷകു നിശ്വസിക്കുന്നു.

5. An honest witness does not deceive, but a false witness pours out lies.

6. പരിഹാസി ജ്ഞാനം അന്വേഷിച്ചിട്ടും കണ്ടെത്തുന്നില്ല; വിവേകമുള്ളവന്നോ പരിജ്ഞാനം എളുപ്പം.

6. The mocker seeks wisdom and finds none, but knowledge comes easily to the discerning.

7. മൂഢന്റെ മുമ്പില്നിന്നു മാറിപ്പോക; പരിജ്ഞാനമുള്ള അധരങ്ങള് നീ അവനില് കാണുകയില്ല.

7. Stay away from the foolish, for you will not find knowledge on their lips.

8. വഴി തിരിച്ചറിയുന്നതു വിവേകിയുടെ ജ്ഞാനം; ചതിക്കുന്നതോ ഭോഷന്മാരുടെ ഭോഷത്വം.

8. The wisdom of the prudent is to give thought to their ways, but the folly of fools is deception.

9. ഭോഷന്മാരെ അകൃത്യയാഗം പരിഹസിക്കുന്നു. നേരുള്ളവര്ക്കോ തമ്മില് പ്രീതി ഉണ്ടു.

9. Fools mock at making amends for sin, but goodwill is found among the upright.

10. ഹൃദയം സ്വന്തദുഃഖത്തെ അറിയുന്നു; അതിന്റെ സന്തോഷത്തിലും അന്യന് ഇടപെടുന്നില്ല.

10. Each heart knows its own bitterness, and no one else can share its joy.

11. ദുഷ്ടന്മാരുടെ വീടു മുടിഞ്ഞുപോകും; നീതിമാന്റെ കൂടാരമോ തഴെക്കും.

11. The house of the wicked will be destroyed, but the tent of the upright will flourish.

12. ചിലപ്പോള് ഒരു വഴി മനുഷ്യന്നു ചൊവ്വായി തോന്നും; അതിന്റെ അവസാനമോ മരണവഴികള് അത്രേ.

12. There is a way that appears to be right, but in the end it leads to death.

13. ചിരിക്കുമ്പോള് തന്നേയും ഹൃദയം ദുഃഖിച്ചിരിക്കാം; സന്തോഷത്തിന്റെ അവസാനം ദുഃഖമാകയുമാം.

13. Even in laughter the heart may ache, and rejoicing may end in grief.

14. ഹൃദയത്തില് വിശ്വാസത്യാഗമുള്ളവന്നു തന്റെ നടപ്പില് മടുപ്പുവരും; നല്ല മനുഷ്യനോ തന്റെ പ്രവൃത്തിയാല് തന്നേ തൃപ്തിവരും.

14. The faithless will be fully repaid for their ways, and the good rewarded for theirs.

15. അല്പബുദ്ധി ഏതു വാക്കും വിശ്വസിക്കുന്നു; സൂക്ഷ്മബുദ്ധിയോ തന്റെ നടപ്പു സൂക്ഷിച്ചുകൊള്ളുന്നു.

15. The simple believe anything, but the prudent give thought to their steps.

16. ജ്ഞാനി ഭയപ്പെട്ടു ദോഷം അകറ്റിനടക്കുന്നു; ഭോഷനോ ധിക്കാരംപൂണ്ടു നിര്ഭയനായി നടക്കുന്നു.

16. The wise fear the LORD and shun evil, but a fool is hotheaded and yet feels secure.

17. മുന് കോപി ഭോഷത്വം പ്രവര്ത്തിക്കുന്നു. ദുരുപായി ദ്വേഷിക്കപ്പെടും.

17. The quick-tempered do foolish things, and those who devise evil schemes are hated.

18. അല്പബുദ്ധികള് ഭോഷത്വം അവകാശമാക്കിക്കൊള്ളുന്നു; സൂക്ഷ്മബുദ്ധികളോ പരിജ്ഞാനം അണിയുന്നു.

18. The simple inherit folly, but the prudent are crowned with knowledge.

19. ദുര്ജ്ജനം സജ്ജനത്തിന്റെ മുമ്പിലും ദുഷ്ടന്മാര് നീതിമാന്മാരുടെ വാതില്ക്കലും വണങ്ങിനിലക്കുന്നു.

19. Evildoers will bow down in the presence of the good, and the wicked at the gates of the righteous.

20. ദരിദ്രനെ കൂട്ടുകാരന് പോലും പകെക്കുന്നു; ധനവാന്നോ വളരെ സ്നേഹിതന്മാര് ഉണ്ടു.

20. The poor are shunned even by their neighbors, but the rich have many friends.

21. കൂട്ടുകാരനെ നിന്ദിക്കുന്നവന് പാപം ചെയ്യുന്നു; എളിയവരോടു കൃപകാണിക്കുന്നവനോ ഭാഗ്യവാന് .

21. It is a sin to despise one's neighbor, but blessed are those who are kind to the needy.

22. ദോഷം നിരൂപിക്കുന്നവര് ഉഴന്നുപോകുന്നില്ലയോ? നന്മ നിരൂപിക്കുന്നവര്ക്കോ ദയയും വിശ്വസ്തതയും ലഭിക്കുന്നു.

22. Do not those who plot evil go astray? But those who plan what is good find love and faithfulness.

23. എല്ലാ തൊഴിലുംകൊണ്ടു ലാഭം വരും; അധരചര്വ്വണംകൊണ്ടോ ഞെരുക്കമേ വരു.

23. All hard work brings a profit, but mere talk leads only to poverty.

24. ജ്ഞാനികളുടെ ധനം അവര്ക്കും കിരീടം; മൂഢന്മാരുടെ ഭോഷത്വമോ ഭോഷത്വം തന്നെ.

24. The wealth of the wise is their crown, but the folly of fools yields folly.

25. സത്യസാക്ഷി പ്രാണരക്ഷ ചെയ്യുന്നു; ഭോഷകു നിശ്വസിക്കുന്നവനോ വഞ്ചന ചെയ്യുന്നു.

25. A truthful witness saves lives, but a false witness is deceitful.

26. യഹോവാഭക്തന്നു ദൃഢധൈര്യം ഉണ്ടു; അവന്റെ മക്കള്ക്കും ശരണം ഉണ്ടാകും.

26. Those who fear the LORD have a secure fortress, and for their children it will be a refuge.

27. യഹോവാഭക്തി ജീവന്റെ ഉറവാകുന്നു; അതിനാല് മരണത്തിന്റെ കണികളെ ഒഴിഞ്ഞുപോകും.

27. The fear of the LORD is a fountain of life, turning a person from the snares of death.

28. പ്രജാബാഹുല്യം രാജാവിന്നു ബഹുമാനം; പ്രജാന്യൂനതയോ പ്രഭുവിന്നു നാശം.

28. A large population is a king's glory, but without subjects a prince is ruined.

29. ദീര്ഘക്ഷമയുള്ളവന് മഹാബുദ്ധിമാന് ; മുന് കോപിയോ ഭോഷത്വം ഉയര്ത്തുന്നു.

29. Those who are patient have great understanding, but the quick-tempered display folly.

30. ശാന്തമനസ്സു ദേഹത്തിന്നു ജീവന് ; അസൂയയോ അസ്തികള്ക്കു ദ്രവത്വം.

30. A heart at peace gives life to the body, but envy rots the bones.

31. എളിയവനെ പീഡിപ്പിക്കുന്നവന് അവന്റെ സ്രഷ്ടാവിനെ നിന്ദിക്കുന്നു; ദരിദ്രനോടു കൃപകാണിക്കുന്നവനോ അവനെ ബഹുമാനിക്കുന്നു.

31. Whoever oppresses the poor shows contempt for their Maker, but whoever is kind to the needy honors God.

32. ദുഷ്ടന്നു തന്റെ ദുഷ്ടതയാല് വീഴ്ച വരുന്നു; നീതിമാന്നോ മരണത്തിലും പ്രത്യാശയുണ്ടു.

32. When calamity comes, the wicked are brought down, but even in death the righteous seek refuge in God.

33. വിവേകമുള്ളവന്റെ ഹൃദയത്തില് ജ്ഞാനം അടങ്ങിപ്പാര്ക്കുംന്നു; മൂഢന്മാരുടെ അന്തരംഗത്തില് ഉള്ളതോ വെളിപ്പെട്ടുവരുന്നു.

33. Wisdom reposes in the heart of the discerning and even among fools she lets herself be known.

34. നീതി ജാതിയെ ഉയര്ത്തുന്നു; പാപമോ വംശങ്ങള്ക്കു അപമാനം.

34. Righteousness exalts a nation, but sin condemns any people.

35. ബുദ്ധിമാനായ ദാസന്നു രാജാവിന്റെ പ്രീതി ലഭിക്കുന്നു. നാണംകെട്ടവന്നോ അവന്റെ കോപം നേരിടും.

35. A king delights in a wise servant, but a shameful servant arouses his fury.