1. സൂഫിന്നെതിരെ പാരാന്നും തോഫെലിന്നും ലാബാന്നും ഹസേരോത്തിന്നും ദീസാഹാബിന്നും നടുവെ യോര്ദ്ദാന്നക്കരെ മരുഭൂമിയില് അരാബയില്വെച്ചു മോശെ എല്ലായിസ്രായേലിനോടും പറഞ്ഞ വചനങ്ങള് ആവിതു

1. These are the words Moses spoke to all of the people of Israel. At that time, they were in the desert east of the Jordan River. It's in the Arabah Valley across from Suph. They were between Paran and Tophel, Laban, Hazeroth and Dizahab.

2. സേയീര്പര്വ്വതം വഴിയായി ഹോരേബില്നിന്നു കാദേശ് ബര്ന്നേയയിലേക്കു പതിനൊന്നു ദിവസത്തെ വഴി ഉണ്ടു.

2. It takes 11 days to go from Mount Horeb to Kadesh Barnea if you travel on the Mount Seir road.

3. നാല്പതാം സംവത്സരം പതിനൊന്നാം മാസം ഒന്നാം തിയ്യതി മോശെ യിസ്രായേല്മക്കളോടു യഹോവ അവര്ക്കുംവേണ്ടി തന്നോടു കല്പിച്ചതു പോലെ ഒക്കെയും പറഞ്ഞു.

3. It was now the 40th year since the people of Israel had left Egypt. On the first day of the 11th month, Moses spoke to them. He told them everything the Lord had commanded him to tell them.

4. ഹെശ്ബോനില് പാര്ത്തിരുന്ന അമോര്യ്യരാജാവായ സീഹോനെയും അസ്താരോത്തില് പാര്ത്തിരുന്ന ബാശാന് രാജാവായ ഔഗിനെയും എദ്രെയില്വെച്ചു സംഹരിച്ചശേഷം

4. They had already won the battle over Sihon. Sihon was the king of the Amorites. He had ruled in Heshbon. Israel had also won the battle over Og at Edrei. Og was the king of Bashan. He had ruled in Ashtaroth.

5. യോര്ദ്ദാന്നക്കരെ മോവാബ് ദേശത്തുവെച്ചു മോശെ ഈ ന്യായപ്രമാണം വിവരിച്ചുതുടങ്ങിയതു എങ്ങനെയെന്നാല്

5. The people were east of the Jordan River in the territory of Moab. There Moses began to explain the law. Here is what he said.

6. ഹോരേബില്വെച്ചു നമ്മുടെ ദൈവമായ യഹോവ നമ്മോടു കല്പിച്ചതുനിങ്ങള് ഈ പര്വ്വതത്തിങ്കല് പാര്ത്തതു മതി.

6. The Lord our God spoke to us at Mount Horeb. He said, 'You have stayed long enough at this mountain.

7. തിരിഞ്ഞു യാത്രചെയ്തു അമോര്യ്യരുടെ പര്വ്വതത്തിലേക്കും അതിന്റെ അയല്പ്രദേശങ്ങളായ അരാബാ, മലനാടു, താഴ്വീതി, തെക്കേദേശം, കടല്ക്കര എന്നിങ്ങനെയുള്ള കനാന്യദേശത്തേക്കും ലെബാനോനിലേക്കും ഫ്രാത്ത് എന്ന മഹാനദിവരെയും പോകുവിന് .
വെളിപ്പാടു വെളിപാട് 9:14, വെളിപ്പാടു വെളിപാട് 16:12

7. Take your tents down. Go into the hill country of the Amorites. Go to all of the people who are their neighbors. Go to the people who live in the Arabah Valley. Travel to the mountains and the western hills. Go to the people in the Negev Desert and along the coast. Travel to the land of Canaan and to Lebanon. Go as far as the great Euphrates River.

8. ഇതാ, ഞാന് ആ ദേശം നിങ്ങളുടെ മുമ്പില് വെച്ചിരിക്കുന്നു; നിങ്ങള് കടന്നു യഹോവ നിങ്ങളുടെ പിതാക്കന്മാരായ അബ്രാഹാമിന്നും യിസ്ഹാക്കിന്നും യാക്കോബിന്നും അവരുടെ സന്തതിക്കും കൊടുക്കുമെന്നു അവരോടു സത്യം ചെയ്ത ദേശത്തെ കൈവശമാക്കുവിന് .

8. 'I have given you all of that land. Go in and take it as your own. I took an oath. I promised I would give the land to your fathers. I promised it to Abraham, Isaac and Jacob. I also said I would give it to their children after them.'

9. അക്കാലത്തു ഞാന് നിങ്ങളോടു പറഞ്ഞതുഎനിക്കു ഏകനായി നിങ്ങളെ വഹിപ്പാന് കഴികയില്ല.

9. At that time I spoke to you. I said, 'You are too heavy a load for me to carry alone.

10. നിങ്ങളുടെ ദൈവമായ യഹോവ നിങ്ങളെ വര്ദ്ധിപ്പിച്ചിരിക്കുന്നു; ഇതാ നിങ്ങള് ഇന്നു പെരുപ്പത്തില് ആകാശത്തിലെ നക്ഷത്രങ്ങള് പോലെ ഇരിക്കുന്നു.
എബ്രായർ 11:12

10. The Lord your God has increased your numbers. Today you are as many as the stars in the sky.

11. നിങ്ങളുടെ പിതാക്കന്മാരുടെ ദൈവമായ യഹോവ നിങ്ങളെ ഇപ്പോഴുള്ളതിനെക്കാള് ഇനിയും ആയിരം ഇരട്ടിയാക്കി, താന് നിങ്ങളോടു അരുളിച്ചെയ്തതുപോലെ അനുഗ്രഹിക്കുമാറാകട്ടെ.

11. The Lord is the God of your people. May he increase your numbers a thousand times. May he bless you, just as he promised he would.

12. ഞാന് ഏകനായി നിങ്ങളുടെ ഭാരവും നിങ്ങളുടെ ചുമടും നിങ്ങളുടെ വ്യവഹാരങ്ങളും വഹിക്കുന്നതു എങ്ങനെ?

12. But I can't handle your problems and troubles all by myself. I can't settle your arguments.

13. അതതു ഗോത്രത്തില്നിന്നു ജ്ഞാനവും വിവേകവും പ്രസിദ്ധിയുമുള്ള പുരുഷന്മാരെ തിരഞ്ഞെടുപ്പിന് ; അവരെ ഞാന് നിങ്ങള്ക്കു തലവന്മാരാക്കും.

13. So choose some wise men from each of your tribes. They must understand how to give good advice. The people must have respect for them. I will appoint those men to have authority over you.'

14. അതിന്നു നിങ്ങള് എന്നോടുനീ പറഞ്ഞ കാര്യം നല്ലതു എന്നു ഉത്തരം പറഞ്ഞു.

14. You answered me, 'Your suggestion is good.'

15. ആകയാല് ഞാന് നിങ്ങളുടെ ഗോത്രത്തലവന്മാരായി ജ്ഞാനവും പ്രസിദ്ധിയുമുള്ള പുരുഷന്മാരെ ആയിരംപേര്ക്കും അധിപതിമാര്, നൂറുപേര്ക്കും അധിപതിമാര്, അമ്പതുപേര്ക്കും അധിപതിമാര്, പത്തുപേര്ക്കും അധിപതിമാര് ഇങ്ങനെ നിങ്ങള്ക്കു തലവന്മാരും ഗോത്രപ്രമാണികളുമായി നിയമിച്ചു.

15. So I took the leading men of your tribes who were wise and respected. I appointed them to have authority over you. I made them commanders of thousands, hundreds, fifties and tens. I appointed them to be officials over the tribes.

16. അന്നു ഞാന് നിങ്ങളുടെ ന്യായാധിപന്മാരോടു ആജ്ഞാപിച്ചതുനിങ്ങളുടെ സഹോദരന്മാര്ക്കും തമ്മിലുള്ള കാര്യങ്ങളെ കേട്ടു, ആര്ക്കെങ്കിലും സഹോദരനോടോ പരദേശിയോടോ വല്ലകാര്യവും ഉണ്ടായാല് അതു നീതിയോടെ വിധിപ്പിന് .
യോഹന്നാൻ 7:51

16. Here is what I commanded your judges at that time. I said, 'Listen to your people's cases when they argue with one another. Judge them fairly. It doesn't matter whether the case is between fellow Israelites or between an Israelite and an outsider.

17. ന്യായവിസ്താരത്തില് മുഖം നോക്കാതെ ചെറിയവന്റെ കാര്യവും വലിയവന്റെ കാര്യവും ഒരുപോലെ കേള്ക്കേണം; മനുഷ്യനെ ഭയപ്പെടരുതു; ന്യായവിധി ദൈവത്തിന്നുള്ളതല്ലോ. നിങ്ങള്ക്കു അധികം പ്രയാസമുള്ള കാര്യം എന്റെ അടുക്കല് കൊണ്ടുവരുവിന് ; അതു ഞാന് തീര്ക്കും
യാക്കോബ് 2:9

17. When you judge them, treat everyone the same. Listen to those who are important and those who are not. Don't be afraid of any man. God is the highest judge. Bring me any case that is too hard for you. I'll listen to it.'

18. അങ്ങനെ നിങ്ങള് ചെയ്യേണ്ടുന്ന കാര്യങ്ങളൊക്കെയും ഞാന് അക്കാലത്തു നിങ്ങളോടു കല്പിച്ചുവല്ലോ.

18. At that time I told you everything you should do.

19. പിന്നെ നമ്മുടെ ദൈവമായ യഹോവ നമ്മോടു കല്പിച്ചതുപോലെ നാം ഹോരേബില്നിന്നു പുറപ്പെട്ടശേഷം നിങ്ങള് കണ്ടഭയങ്കരമായ മഹാമരുഭൂമിയില്കൂടി നാം അമോര്യ്യരുടെ മലനാട്ടിലേക്കുള്ള വഴിയായി സഞ്ചരിച്ചു കാദേശ്ബര്ന്നേയയില് എത്തി.

19. The Lord our God commanded us to start out from Mount Horeb. So we did. We went toward the hill country of the Amorites. We traveled all through the huge and terrible desert you saw. Finally, we reached Kadesh Barnea.

20. അപ്പോള് ഞാന് നിങ്ങളോടുനമ്മുടെ ദൈവമായ യഹോവ നമുക്കു തരുന്ന അമോര്യ്യരുടെ മലനാടുവരെ നിങ്ങള് എത്തിയിരിക്കുന്നുവല്ലോ.

20. Then I said to you, 'You have reached the hill country of the Amorites. The Lord our God is giving it to us.

21. ഇതാ, നിന്റെ ദൈവമായ യഹോവ ആ ദേശം നിന്റെ മുമ്പില് വെച്ചിരിക്കുന്നു; നിന്റെ പിതാക്കന്മാരുടെ ദൈവമായ യഹോവ നിന്നോടു അരുളിച്ചെയ്തതു പോലെ നീ ചെന്നു അതു കൈവശമാക്കിക്കൊള്ക; ഭയപ്പെടരുതു; അധൈര്യപ്പെടുകയും അരുതു എന്നു പറഞ്ഞു.

21. The Lord your God has given you the land. Go up and take it. Do what the Lord says. He's the God of your people. Don't be afraid. Don't lose hope.'

22. എന്നാറെ നിങ്ങള് എല്ലാവരും അടുത്തുവന്നുനാം ചില ആളുകളെ മുമ്പുകൂട്ടി അയക്കുക; അവര് ദേശം ഒറ്റുനോക്കീട്ടു നാം ചെല്ലേണ്ടുന്ന വഴിയെയും പോകേണ്ടുന്ന പട്ടണങ്ങളെയും കുറിച്ചു വര്ത്തമാനം കൊണ്ടുവരട്ടെ എന്നു പറഞ്ഞു.

22. Then all of you came to me. You said, 'Let's send some men ahead of us. They can check out the land for us and bring back a report. They can suggest to us which way to go. They can tell us about the towns we'll come to.'

23. ആ വാക്കു എനിക്കു ബോധിച്ചു; ഞാന് ഔരോ ഗോത്രത്തില്നിന്നു ഔരോ ആള് വീതം പന്ത്രണ്ടുപേരെ നിങ്ങളുടെ കൂട്ടത്തില്നിന്നു തിരഞ്ഞെടുത്തു.

23. That seemed like a good idea to me. So I chose 12 of you. I picked one man from each tribe.

24. അവര് പുറപ്പെട്ടു പര്വ്വതത്തില് കയറി എസ്കോല്താഴ്വരയോളം ചെന്നു ദേശം ഒറ്റുനോക്കി.

24. They left and went up into the hill country. There they came to the Valley of Eshcol. They checked it out.

25. ദേശത്തിലെ ഫലവും ചിലതു അവര് കൈവശമാക്കിക്കൊണ്ടു നമ്മുടെ അടുക്കല് വന്നു വര്ത്തമാനമെല്ലാം അറിയിച്ചു; നമ്മുടെ ദൈവമായ യഹോവ നമുക്കു തരുന്ന ദേശം നല്ലതു എന്നു പറഞ്ഞു.

25. They got some of the fruit of that land. They brought it down to us and gave us their report. They said, 'The Lord our God is giving us a good land.'

26. എന്നാല് കയറിപ്പോകുവാന് നിങ്ങള്ക്കു മനസ്സില്ലാതെ നിങ്ങളുടെ ദൈവമായ യഹോവയുടെ കല്പന നിങ്ങള് മറുത്തു.

26. But you wouldn't go up. You refused to obey the command of the Lord your God.

27. യഹോവ നമ്മെ പകെക്കയാല് നമ്മെ നശിപ്പിപ്പാന് തക്കവണ്ണം അമോര്യ്യരുടെ കയ്യില് ഏല്പിക്കേണ്ടതിന്നു മിസ്രയീംദേശത്തുനിന്നു കൊണ്ടുവന്നിരിക്കുന്നു.

27. You spoke against him in your tents. You said, 'The Lord hates us. That's why he brought us out of Egypt to hand us over to the Amorites. He wanted to destroy us.

28. എവിടേക്കാകുന്നു നാം കയറിപ്പോകുന്നതു? ജനങ്ങള് നമ്മെക്കാള് വലിയവരും ദീര്ഘകായന്മാരും പട്ടണങ്ങള് വലിയവയും ആകാശത്തോളം എത്തുന്ന മതിലുള്ളവയും ആകുന്നു; ഞങ്ങള് അവിടെ അനാക്യരെയും കണ്ടു എന്നു പറഞ്ഞു നമ്മുടെ സഹോദരന്മാര് നമ്മുടെ ഹൃദയം ഉരുക്കിയിരിക്കുന്നു എന്നിങ്ങനെ നിങ്ങള് നിങ്ങളുടെ കൂടാരങ്ങളില് വെച്ചു പിറുപിറുത്തു പറഞ്ഞു.

28. Where can we go? The men who checked out the land have made us lose hope. They say, 'The people are stronger and taller than we are. The cities are large. They have walls that reach up to the sky. We even saw the Anakites there.' '

29. അപ്പോള് ഞാന് നിങ്ങളോടുനിങ്ങള് ഭ്രമിക്കരുതു, അവരെ ഭയപ്പെടുകയും അരുതു.

29. Then I said to you, 'Don't be terrified. Don't be afraid of them.

30. നിങ്ങളുടെ ദൈവമായ യഹോവ നിങ്ങളുടെ മുമ്പില് നടക്കുന്നു നിങ്ങള് കാണ്കെ അവന് മിസ്രയീമിലും മരുഭൂമിയിലും ചെയ്തതുപോലെ ഒക്കെയും നിങ്ങള്ക്കുവേണ്ടി യുദ്ധം ചെയ്യും.

30. The Lord your God will go ahead of you. He will fight for you. With your own eyes you saw how he fought for you in Egypt.

31. ഒരു മനുഷ്യന് തന്റെ മകനെ വഹിക്കുന്നതുപോലെ നിങ്ങള് ഈ സ്ഥലത്തു എത്തുവോളം നടന്ന എല്ലാ വഴിയിലും നിങ്ങളുടെ ദൈവമായ യഹോവ നിങ്ങളെ വഹിച്ചു എന്നു നിങ്ങള് കണ്ടുവല്ലോ എന്നു പറഞ്ഞു.
പ്രവൃത്തികൾ അപ്പ. പ്രവര്‍ത്തനങ്ങള്‍ 13:18

31. You also saw how the Lord your God brought you through the desert. He carried you everywhere you went, just as a father carries his son. And now you have arrived here.'

32. ഇതെല്ലാമായിട്ടും പാളയമിറങ്ങേണ്ടതിന്നു നിങ്ങള്ക്കു സ്ഥലം അന്വേഷിപ്പാനും നിങ്ങള് പോകേണ്ടുന്ന വഴി നിങ്ങള്ക്കു കാണിച്ചുതരുവാനും

32. In spite of that, you didn't trust in the Lord your God.

33. രാത്രി അഗ്നിയിലും പകല് മേഘത്തിലും നിങ്ങള്ക്കു മുമ്പായി നടന്ന നിങ്ങളുടെ ദൈവമായ യഹോവയെ നിങ്ങള് വിശ്വസിച്ചില്ല.

33. He went ahead of you on your journey. He was in the fire at night and in the cloud during the day. He found places for you to camp. He showed you the way you should go.

34. ആകയാല് യഹോവ നിങ്ങളുടെ വാക്കു കേട്ടു കോപിച്ചു

34. The Lord heard what you said. So he became angry. He took an oath and made a promise. He said,

35. ഞാന് നിങ്ങളുടെ പിതാക്കന്മാര്ക്കും കൊടുക്കുമെന്നു സത്യം ചെയ്തിട്ടുള്ള നല്ല ദേശം ഈ ദുഷ്ടതലമുറയിലെ പുരുഷന്മാര് ആരും കാണുകയില്ല.

35. 'I promised to give this good land to your people long ago. But not one of you evil men who are alive today will see it.

36. യെഫുന്നെയുടെ മകനായ കാലേബ് മാത്രം അതു കാണുകയും അവന് യഹോവയെ പൂര്ണ്ണമായി പറ്റിനിന്നതുകൊണ്ടു അവന്നും അവന്റെ പുത്രന്മാര്ക്കും അവന് ചവിട്ടിയ ദേശം ഞാന് കൊടുക്കയും ചെയ്യുമെന്നു സത്യം ചെയ്തു കല്പിച്ചു.

36. 'Only Caleb will see the land. He is the son of Jephunneh. I will give him and his children after him the land he walked on. He followed me with his whole heart.'

37. യഹോവ നിങ്ങളുടെ നിമിത്തം എന്നോടും കോപിച്ചു കല്പിച്ചതുനീയും അവിടെ ചെല്ലുകയില്ല.

37. Because of you, the Lord became angry with me also. He said, 'You will not enter the land either.

38. നിന്റെ ശുശ്രൂഷകനായ നൂന്റെ മകന് യോശുവ അവിടെ ചെല്ലും; അവനെ ധൈര്യപ്പെടുത്തുക; അവനാകുന്നു യിസ്രായേലിന്നു അതു കൈവശമാക്കിക്കൊടുക്കേണ്ടതു.

38. But Joshua, the son of Nun, is your helper. Joshua will enter the land. Help him to be brave. Give him hope. He will lead Israel to take the land as their own.

39. കൊള്ളയാകുമെന്നു നിങ്ങള് പറഞ്ഞ നിങ്ങളുടെ കുഞ്ഞുകുട്ടികളും ഇന്നു ഗുണദോഷങ്ങളെ തിരിച്ചറിയാത്ത നിങ്ങളുടെ മക്കളും അവിടെ ചെല്ലും; അവര്ക്കും ഞാന് അതു കൊടുക്കും; അവര് അതു കൈവശമാക്കും.

39. You said your little ones would be taken prisoner. But they will enter the land. They do not know right from wrong yet. But I will give them the land. They will take it as their own.

40. നിങ്ങള് തിരിഞ്ഞു ചെങ്കടല്വഴിയായി മരുഭൂമിയിലേക്കു യാത്ര ചെയ്വിന് .

40. As for you, turn around. Start out toward the desert. Go along the road that leads to the Red Sea.'

41. അതിന്നു നിങ്ങള് എന്നോടുഞങ്ങള് യഹോവയോടു പാപം ചെയ്തിരിക്കുന്നു. നമ്മുടെ ദൈവമായ യഹോവ ഞങ്ങളോടു കല്പിച്ചതുപോലെ ഒക്കെയും ഞങ്ങള് പോയി യുദ്ധം ചെയ്യും എന്നു ഉത്തരം പറഞ്ഞു. അങ്ങനെ നിങ്ങള് ഔരോരുത്തന് താന്താന്റെ യുദ്ധായുധം ധരിച്ചു പര്വ്വതത്തില് കയറുവാന് തുനിഞ്ഞു.

41. Then you replied, 'We have sinned against the Lord. We will go up and fight. We'll do just as the Lord our God has commanded us.' So all of you got your swords and put them on. You thought it would be easy to go up into the hill country.

42. എന്നാല് യഹോവ എന്നോടുനിങ്ങള് പോകരുതു; യുദ്ധം ചെയ്യരുതു; ഞാന് നിങ്ങളുടെ ഇടയില് ഇല്ല; ശത്രുക്കളോടു നിങ്ങള് തോറ്റുപോകും എന്നു അവരോടു പറക എന്നു കല്പിച്ചു.

42. But the Lord spoke to me. He said, 'Tell them, 'Do not go up and fight. I will not be with you. Your enemies will win the battle over you.' '

43. അങ്ങനെ ഞാന് നിങ്ങളോടു പറഞ്ഞു; എന്നാല് നിങ്ങള് കേള്ക്കാതെ യഹോവയുടെ കല്പന മറുത്തു അഹമ്മതിയോടെ പര്വ്വതത്തില് കയറി.

43. So I told you what the Lord said. But you wouldn't listen. You refused to obey his command. You were so filled with pride that you marched up into the hill country.

44. ആ പര്വ്വതത്തില് കുടിയിരുന്ന അമോര്യ്യര് നിങ്ങളുടെ നേരെ പുറപ്പെട്ടുവന്നു തേനീച്ചപോലെ നിങ്ങളെ പിന്തുടര്ന്നു സേയീരില് ഹൊര്മ്മാവരെ ഛിന്നിച്ചുകളഞ്ഞു.

44. The Amorites who lived in those hills came out and attacked you. Like large numbers of bees they chased you. They beat you down from Seir all the way to Hormah.

45. നിങ്ങള് മടങ്ങിവന്നു യഹോവയുടെ മുമ്പാകെ കരഞ്ഞു; എന്നാല് യഹോവ നിങ്ങളുടെ നിലവിളി കേട്ടില്ല; നിങ്ങളുടെ അപേക്ഷെക്കു ചെവി തന്നതുമില്ല.

45. You came back and sobbed in front of the Lord. But he didn't pay any attention to your sobs. He wouldn't listen to you.

46. അങ്ങനെ നിങ്ങള് കാദേശില് പാര്ത്ത ദീര്ഘകാലമൊക്കെയും അവിടെ താമസിക്കേണ്ടിവന്നു.

46. So you stayed in Kadesh for many years. You spent a long time in that area.