1. മറിയയുടെയും അവളുടെ സഹോദരി മാര്ത്തയുടെയും ഗ്രാമമായ ബേഥാന്യയിലെ ലാസര് എന്ന ഒരുത്തന് ദീനമായ്ക്കിടന്നു.

1. Now [there] was a certain one being sick, Lazarus from Bethany, of the village of Mary and her sister Martha.

2. ഈ മറിയ ആയിരുന്നു കര്ത്താവിനെ പരിമള തൈലം പൂശി തന്റെ തലമുടികൊണ്ടു അവന്റെ കാല് തുടച്ചതു. അവളുടെ സഹോദരനായ ലാസര് ആയിരുന്നു ദീനമായ്ക്കിടന്നതു.

2. And it was Mary, the one anointing the Lord with ointment and wiping His feet with her hair, whose brother Lazarus was being sick.

3. ആ സഹോദരിമാര് അവന്റെ അടുക്കല് ആളയച്ചുകര്ത്താവേ, നിനക്കു പ്രിയനായവന് ദീനമായ്ക്കിടക്കുന്നു എന്നു പറയിച്ചു.

3. So the sisters sent to Him, saying, 'Lord, listen! [He] whom You affectionately love is sick.'

4. യേശു അതു കേട്ടിട്ടുഈ ദീനം മരണത്തിന്നായിട്ടല്ല, ദൈവപുത്രന് മഹത്വപ്പെടേണ്ടതിന്നു ദൈവത്തിന്റെ മഹത്വത്തിന്നായിട്ടത്രേ എന്നു പറഞ്ഞു.

4. But Jesus having heard, said, 'This sickness is not to death,_but_ [it is] for the glory of God, so that the Son of God shall be glorified through it!'

5. യേശു മാര്ത്തയെയും അവളുടെ സഹോദരിയെയും ലാസരിനെയും സ്നേഹിച്ചു. എന്നിട്ടും അവന് ദീനമായ്ക്കിടക്കുന്നു എന്നു കേട്ടാറെ താന് അന്നു ഇരുന്ന സ്ഥലത്തു രണ്ടു ദിവസം പാര്ത്തു.

5. Now Jesus was loving Martha and her sister and Lazarus.

6. അതിന്റെ ശേഷം അവന് ശിഷ്യന്മാരോടുനാം വീണ്ടും യെഹൂദ്യയിലേക്കു പോക എന്നു പറഞ്ഞു.

6. So when He heard that he is sick, then indeed He remained in the place in which He was two days.

7. ശിഷ്യന്മാര് അവനോടുറബ്ബീ, യെഹൂദന്മാര് ഇപ്പോള്തന്നേ നിന്നെ കല്ലെറിവാന് ഭാവിച്ചുവല്ലോ; നീ പിന്നെയും അവിടെ പോകുന്നുവോ എന്നു ചോദിച്ചു.

7. Then after this, He says to the disciples, 'We shall be going again to Judea.'

8. അതിന്നു യേശുപകലിന്നു പന്ത്രണ്ടു മണിനേരം ഇല്ലയോ? പകല് സമയത്തു നടക്കുന്നവന് ഈ ലോകത്തിന്റെ വെളിച്ചം കാണുന്നതുകൊണ്ടു ഇടറുന്നില്ല.

8. The disciples say to Him, 'Rabbi, [just] now the Jews were seeking to stone You, and You are going there again?'

9. രാത്രിയില് നടക്കുന്നവനോ അവന്നു വെളിച്ചം ഇല്ലായ്കകൊണ്ടു ഇടറുന്നു എന്നു ഉത്തരം പറഞ്ഞു.

9. Jesus answered, 'Are [there] not twelve hours in the day? If anyone shall be walking about in the day, he does not stumble, because he sees the light of this world.

10. ഇതു പറഞ്ഞിട്ടു അവന് നമ്മുടെ സ്നേഹിതനായ ലാസര് നിദ്രകൊള്ളുന്നു; എങ്കിലും ഞാന് അവനെ ഉണര്ത്തുവാന് പോകുന്നു എന്നു അവരോടു പറഞ്ഞു.

10. But if anyone shall be walking about in the night, he stumbles, because the light is not in him.'

11. ശിഷ്യന്മാര് അവനോടുകര്ത്താവേ, അവന് നിദ്രകൊള്ളുന്നു എങ്കില് അവന്നു സൌഖ്യം വരും എന്നു പറഞ്ഞു.

11. These [things] He said, and after this He says to them, 'Lazarus our friend has fallen asleep,_but_ I am going so that I shall wake him up.'

12. യേശുവോ അവന്റെ മരണത്തെക്കുറിച്ചു ആയിരുന്നു പറഞ്ഞതു; ഉറക്കം എന്ന നിദ്രയെക്കുറിച്ചു പറഞ്ഞു എന്നു അവര്ക്കും തോന്നിപ്പോയി.

12. Then His disciples said, 'Lord, if he has fallen asleep, he will be cured.'

13. അപ്പോള് യേശു സ്പഷ്ടമായി അവരോടുലാസര് മരിച്ചുപോയി;

13. But Jesus had spoken concerning his death, but those ones thought that He is speaking concerning the resting of sleep.

14. ഞാന് അവിടെ ഇല്ലാഞ്ഞതുകൊണ്ടു നിങ്ങളെ വിചാരിച്ചു സന്തോഷിക്കുന്നു; നിങ്ങള് വിശ്വസിപ്പാന് ഇടയാകുമല്ലോ; എന്നാല് നാം അവന്റെ അടുക്കല് പോക എന്നു പറഞ്ഞു.

14. So then Jesus said to them plainly, 'Lazarus has died.'

15. ദിദിമൊസ് എന്നു പേരുള്ള തോമസ് സഹശിഷ്യന്മാരോടുഅവനോടു കൂടെ മരിക്കേണ്ടതിന്നു നാമും പോക എന്നു പറഞ്ഞു.

15. And I rejoice for your* sake that I was not there, so that you* shall believe,_but_ we shall be going to him.'

16. യേശു അവിടെ എത്തിയപ്പോള് അവനെ കല്ലറയില് വെച്ചിട്ടു നാലുദിവസമായി എന്നു അറിഞ്ഞു.

16. Therefore, Thomas, the one being called Didymus ['Twin'], said to his fellow-disciples, 'Let us also go so that_we_ shall die with Him.'

17. ബേഥാന്യ യെരൂശലേമിന്നരികെ ഏകദേശം രണ്ടു നാഴിക ദൂരത്തായിരുന്നു.

17. So Jesus having come, found him four days already having [been] in the tomb.

18. മാര്ത്തയെയും മറിയയെയും സഹോദരനെക്കുറിച്ചു ആശ്വസിപ്പിക്കേണ്ടതിന്നു പല യെഹൂദന്മാരും അവരുടെ അടുക്കല് വന്നിരുന്നു.

18. Now Bethany was near Jerusalem, about fifteen stadia away [about 1.7 miles or 2.75 kilometers].

19. യേശു വരുന്നു എന്നു കേട്ടിട്ടു മാര്ത്ത അവനെ എതിരേല്പാന് ചെന്നു; മറിയയോ വീട്ടില് ഇരുന്നു.

19. And many of the Jews had come to the [women] around Martha and Mary, so that they should comfort them concerning their brother.

20. മാര്ത്ത യേശുവിനോടുകര്ത്താവേ, നീ ഇവിടെ ഉണ്ടായിരുന്നു എങ്കില് എന്റെ സഹോദരന് മരിക്കയില്ലായിരുന്നു.

20. Then Martha, when she heard that Jesus is coming, met Him. But Mary was sitting in the house.

21. ഇപ്പോഴും നീ ദൈവത്തോടു എന്തു അപേക്ഷിച്ചാലും ദൈവം നിനക്കു തരും എന്നു ഞാന് അറിയുന്നു എന്നു പറഞ്ഞു.

21. So Martha said to Jesus, 'Lord, if You were here my brother would not have died.

22. യേശു അവളോടുനിന്റെ സഹോദരന് ഉയിര്ത്തെഴുന്നേലക്കും എന്നു പറഞ്ഞു.

22. _But_ even now I know that whatever You ask of God, God will give to You.'

23. മാര്ത്ത അവനോടുഒടുക്കത്തെ നാളിലെ പുനരുത്ഥാനത്തില് അവന് ഉയിര്ത്തെഴുന്നേലക്കും എന്നു ഞാന് അറിയുന്നു എന്നു പറഞ്ഞു.

23. Jesus says to her, 'Your brother will rise again.'

24. യേശു അവളോടുഞാന് തന്നേ പുനരുത്ഥാനവും ജീവനും ആകുന്നു; എന്നില് വിശ്വസിക്കുന്നവന് മരിച്ചാലും ജീവിക്കും.
ദാനീയേൽ 12:2

24. Martha says to Him, 'I know that he will rise again, in the resurrection in the last day.'

25. ജീവിച്ചിരുന്നു എന്നില് വിശ്വസിക്കുന്നവന് ആരും ഒരു നാളും മരിക്കയില്ല; ഇതു നീ വിശ്വസിക്കുന്നുവോ എന്നു പറഞ്ഞു.

25. Jesus said to her, '_I_ am the Resurrection and the Life! The one believing in Me, even if he dies, he will live!

26. അവള് അവനോടുഉവ്വു, കര്ത്താവേ, ലോകത്തില് വരുവാനുള്ള ദൈവപുത്രനായ ക്രിസ്തു നീ തന്നേ എന്നു ഞാന് വിശ്വസിച്ചിരിക്കുന്നു എന്നു പറഞ്ഞിട്ടു

26. And every [one] living and believing [or, trusting] in Me shall by no means die into the age [fig., forever]! Do you believe this [or, Are you convinced of this]?'

27. പോയി തന്റെ സഹോദരിയായ മറിയയെ സ്വകാര്യമായി വിളിച്ചുഗുരു വന്നിട്ടുണ്ടു നിന്നെ വിളിക്കുന്നു എന്നു പറഞ്ഞു.

27. She says to Him, 'Yes, Lord,_I_ have believed [or, am convinced] that_You_ are the Christ, the Son of God, the One coming into the world.'

28. അവള് കേട്ട ഉടനെ എഴുന്നേറ്റു അവന്റെ അടുക്കല് വന്നു.

28. And having said these things, she went away and called Mary her sister privately, saying, 'The Teacher is present and is calling you.'

29. യേശു അതുവരെ ഗ്രാമത്തില് കടക്കാതെ മാര്ത്ത അവനെ എതിരേറ്റ സ്ഥലത്തു തന്നേ ആയിരുന്നു.

29. Then that one, when she heard, rises up quickly and comes to Him.

30. വീട്ടില് അവളോടുകൂടെ ഇരുന്നു അവളെ ആശ്വസിപ്പിക്കുന്ന യെഹൂദന്മാര്, മറിയ വേഗം എഴുന്നേറ്റു പോകുന്നതു കണ്ടിട്ടു അവള് കല്ലറെക്കല് കരവാന് പോകുന്നു എന്നു വിചാരിച്ചു പിന് ചെന്നു.

30. Now Jesus had not yet come to the village,_but_ He was in the place where Martha met Him.

31. യേശു ഇരിക്കുന്നേടത്തു മറിയ എത്തി അവനെ കണ്ടിട്ടു അവന്റെ കാല്ക്കല് വീണുകര്ത്താവേ, നീ ഇവിടെ ഉണ്ടായിരുന്നു എങ്കില് എന്റെ സഹോദരന് മരിക്കയില്ലായിരുന്നു എന്നു പറഞ്ഞു.

31. Therefore, the Jews, the ones being with her in the house and comforting her, having seen Mary that she rose up quickly and went out, followed her, saying, 'She is going off to the tomb so that she should weep there.'

32. അവള് കരയുന്നതും അവളോടുകൂടെ വന്ന യെഹൂദന്മാര് കരയുന്നതും യേശു കണ്ടിട്ടു ഉള്ളം നൊന്തു കലങ്ങി

32. So Mary, when she came where Jesus was, having seen Him, fell to His feet, saying to Him, 'Lord, if You were here my brother would not [have] died.'

33. അവനെ വെച്ചതു എവിടെ എന്നു ചോദിച്ചു. കര്ത്താവേ, വന്നു കാണ്ക എന്നു അവര് അവനോടു പറഞ്ഞു.

33. Then Jesus, when He saw her weeping, and the Jews having come with her weeping, was deeply moved in His spirit and stirred Himself up [or, was disturbed].

34. യേശു കണ്ണുനീര് വാര്ത്തു.

34. And He said, 'Where have you* laid him?' They say to Him, 'Lord, be coming and see.'

35. ആകയാല് യെഹൂദന്മാര്കണ്ടോ അവനോടു എത്ര പ്രിയം ഉണ്ടായിരുന്നു എന്നു പറഞ്ഞു.

35. Jesus wept.

36. ചിലരോകുരുടന്റെ കണ്ണു തുറന്ന ഇവന്നു ഇവനെയും മരിക്കാതാക്കുവാന് കഴിഞ്ഞില്ലയോ എന്നു പറഞ്ഞു.

36. So the Jews said, 'Look how He was affectionately loving him!'

37. യേശു പിന്നെയും ഉള്ളംനൊന്തു കല്ലറെക്കല് എത്തി; അതു ഒരു ഗുഹ ആയിരുന്നു; ഒരു കല്ലും അതിന്മേല് വെച്ചിരുന്നു.

37. But some of them said, 'This One, the One having open the eyes of the blind man, He was able to do [something] so that also this one should not have died, was He not?'

38. കല്ലു നീക്കുവിന് എന്നു യേശു പറഞ്ഞു മരിച്ചവന്റെ സഹോദരിയായ മാര്ത്തകര്ത്താവേ, നാറ്റം വെച്ചുതുടങ്ങി; നാലുദിവസമായല്ലോ എന്നു പറഞ്ഞു.

38. So Jesus, again being deeply moved in Himself, comes to the tomb. Now it was a cave, and a stone was lying upon it.

39. യേശു അവളോടുവിശ്വസിച്ചാല് നീ ദൈവത്തിന്റെ മഹത്വം കാണും എന്നു ഞാന് നിന്നോടു പറഞ്ഞില്ലയോ എന്നു പറഞ്ഞു.

39. Jesus says, 'Take away the stone.' Martha, the sister of the one having died, says to Him, 'Lord, already he stinks, for it is the fourth day [since he died].'

40. അവര് കല്ലു നീക്കി. യേശു മേലോട്ടു നോക്കിപിതാവേ, നീ എന്റെ അപേക്ഷ കേട്ടതിനാല് ഞാന് നിന്നെ വാഴ്ത്തുന്നു.

40. Jesus says to her, 'I said to you that if you believe you will see the glory of God, did I not?'

41. നീ എപ്പോഴും എന്റെ അപേക്ഷ കേള്ക്കുന്നു എന്നു ഞാന് അറിഞ്ഞിരിക്കുന്നു; എങ്കിലും നീ എന്നെ അയച്ചു എന്നു ചുറ്റും നിലക്കുന്ന പുരുഷാരം വിശ്വസിക്കേണ്ടതിന്നു അവരുടെ നിമിത്തം ഞാന് പറയുന്നു എന്നു പറഞ്ഞു.

41. Then they took away the stone from where the one having died was lying. And Jesus lifted His eyes upwards and said, 'Father, I give thanks to You because You heard Me.

42. ഇങ്ങനെ പറഞ്ഞിട്ടു അവന് ലാസരേ, പുറത്തുവരിക എന്നു ഉറക്കെ വിളിച്ചു.

42. Now,_I_ knew that You always hear Me,_but_ because of the crowd, the ones having stood around, I said [it], so that they shall believe [or, shall be convinced] that_You_ sent Me.'

43. മരിച്ചവന് പുറത്തുവന്നു; അവന്റെ കാലും കയ്യും ശീലകൊണ്ടു കെട്ടിയും മുഖം റൂമാല്കൊണ്ടു മൂടിയുമിരുന്നു. അവന്റെ കെട്ടു അഴിപ്പിന് ; അവന് പോകട്ടെ എന്നു യേശു അവരോടു പറഞ്ഞു.

43. And having said these things, with a loud voice He cried out, 'Lazarus, come out!'

44. മറിയയുടെ അടുക്കല് വന്ന യെഹൂദന്മാരില് പലരും അവന് ചെയ്തതു കണ്ടിട്ടു അവനില് വിശ്വസിച്ചു.

44. And the one having died came out, [his] feet and hands having been bound with grave-clothes, and his face had been wrapped around with a facecloth. Jesus says to them, 'Loose him, and allow [him] to be going.'

45. എന്നാല് ചിലര് പരീശന്മാരുടെ അടുക്കല് പോയി യേശു ചെയ്തതു അവരോടു അറിയിച്ചു.

45. Therefore, many of the Jews, the ones having come to Mary and having seen what Jesus did, believed [or, trusted] in Him.

46. മഹാപുരോഹിതന്മാരും പരീശന്മാരും സംഘം കൂടിനാം എന്തു ചെയ്യേണ്ടു? ഈ മനുഷ്യന് വളരെ അടയാളങ്ങള് ചെയ്യുന്നുവല്ലോ.

46. But some of them went away to the Pharisees and told them what Jesus did.

47. അവനെ ഇങ്ങനെ വിട്ടേച്ചാല് എല്ലാവരും അവനില് വിശ്വസിക്കും; റോമക്കാരും വന്നു നമ്മുടെ സ്ഥലത്തെയും ജനത്തെയും എടുത്തുകളയും എന്നു പറഞ്ഞു.

47. Therefore, the chief priests and the Pharisees gathered together a High Council [or, Sanhedrin] and said, 'What are we doing? For this Person is performing many signs!

48. അവരില് ഒരുത്തന് , ആ സംവത്സരത്തെ മഹാപുരോഹിതനായ കയ്യഫാവു തന്നേ, അവരോടുനിങ്ങള് ഒന്നും അറിയുന്നില്ല;

48. If we leave Him in this way, all will believe [or, trust] in Him, and the Romans will come and will take away both our place and nation.'

49. ജനം മുഴുവനും നശിച്ചുപോകാതവണ്ണം ഒരു മനുഷ്യന് ജാതിക്കു വേണ്ടി മരിക്കുന്നതു നന്നു എന്നു ഔര്ക്കുംന്നതുമില്ല എന്നു പറഞ്ഞു.

49. But a certain one of them, Caiaphas, being high priest of that year, said to them, '_You*_ do not know anything,

50. അവന് ഇതു സ്വയമായി പറഞ്ഞതല്ല, താന് ആ സംവത്സരത്തെ മഹാപുരോഹിതന് ആകയാല് ജനത്തിന്നു വേണ്ടി യേശു മരിപ്പാന് ഇരിക്കുന്നു എന്നു പ്രവചിച്ചതത്രേ.

50. nor do you* take into account that it is advantageous for us that one person should die on behalf of the people, and the whole nation should not perish.'

51. ജനത്തിന്നു വേണ്ടി മാത്രമല്ല ചിതറിയിരിക്കുന്ന ദൈവമക്കളെ ഒന്നായിട്ടു ചേര്ക്കേണ്ടതിന്നും തന്നേ.

51. But this he said not from himself,_but_ being high priest of that year, that one prophesied that Jesus was about to be dying on behalf of the nation.

52. അന്നു മുതല് അവര് അവനെ കൊല്ലുവാന് ആലോചിച്ചു.
ഉല്പത്തി 49:10

52. And not on behalf of that nation only,_but_ so that He shall also gather together into one the children of God, the ones having been scattered abroad.

53. അതുകൊണ്ടു യേശു യെഹൂദന്മാരുടെ ഇടയില് പിന്നെ പരസ്യമായി നടക്കാതെ അവിടം വിട്ടു മരുഭൂമിക്കരികെ എഫ്രയീം എന്ന പട്ടണത്തിലേക്കു വാങ്ങി ശിഷ്യന്മാരുമായി അവിടെ പാര്ത്തു.

53. So from that day they plotted among themselves so that they should kill Him.

54. യെഹൂദന്മാരുടെ പെസഹ അടുത്തിരിക്കയാല് പലരും തങ്ങള്ക്കു ശുദ്ധിവരുത്തുവാന് പെസഹെക്കു മുമ്പെ നാട്ടില് നിന്നു യെരൂശലേമിലേക്കു പോയി.

54. Therefore, Jesus was no more freely walking about among the Jews,_but_ He went away from there to the countryside near the wilderness, to a city being called Ephraim. And there He stayed with His disciples.

55. അവര് യേശുവിനെ അന്വേഷിച്ചു ദൈവാലയത്തില് നിന്നുകൊണ്ടുഎന്തു തോന്നുന്നു? അവന് പെരുനാള്ക്കു വരികയില്ലയോ എന്നു തമ്മില് പറഞ്ഞു.
2 ദിനവൃത്താന്തം 30:17

55. But the Passover of the Jews was near. And many went up to Jerusalem out of the countryside before the Passover so that they should purify themselves.

56. എന്നാല് മഹാപുരോഹിതന്മാരും പരീശന്മാരും അവനെ പിടിക്കേണം എന്നു വെച്ചു അവന് ഇരിക്കുന്ന ഇടം ആരെങ്കിലും അറിഞ്ഞാല് അറിവു തരേണമെന്നു കല്പന കൊടുത്തിരുന്നു.

56. So they were seeking Jesus and were speaking one with another, having stood in the temple, 'What do you* think, that He shall not at all come to the feast?'