1. നല്ല പേര് സുഗന്ധതൈലത്തെക്കാളും മരണദിവസം ജനനദിവസത്തെക്കാളും ഉത്തമം.

1. A good reputation is better than precious perfume; likewise, the day of one's death is better than the day of one's birth.

2. വിരുന്നുവീട്ടില് പോകുന്നതിനെക്കാള് വിലാപഭവനത്തില് പോകുന്നതു നല്ലതു; അതല്ലോ സകലമനുഷ്യരുടെയും അവസാനം; ജീവച്ചിരിക്കുന്നവന് അതു ഹൃദയത്തില് കരുതിക്കൊള്ളും.

2. It is better to go to a funeral than a feast. For death is the destiny of every person, and the living should take this to heart.

3. ചിരിയെക്കാള് വ്യസനം നല്ലതു മുഖം വാടിയിരിക്കുമ്പോള് ഹൃദയം സുഖമായിരിക്കും.

3. Sorrow is better than laughter, because sober reflection is good for the heart.

4. ജ്ഞാനികളുടെ ഹൃദയം വിലാപഭവനത്തില് ഇരിക്കുന്നു; മൂഢന്മാരുടെ ഹൃദയമോ സന്തോഷഭവനത്തിലത്രേ.

4. The heart of the wise is in the house of mourning, but the heart of fools is in the house of merrymaking.

5. മൂഢന്റെ ഗീതം കേള്ക്കുന്നതിനെക്കാള് ജ്ഞാനിയുടെ ശാസന കേള്ക്കുന്നതു മനുഷ്യന്നു നല്ലതു.

5. It is better for a person to receive a rebuke from those who are wise than to listen to the song of fools.

6. മൂഢന്റെ ചിരി കലത്തിന്റെ കീഴെ കത്തുന്ന മുള്ളിന്റെ പൊടുപൊടുപ്പുപോലെ ആകുന്നു; അതും മായ അത്രേ.

6. For like the crackling of quick-burning thorns under a cooking pot, so is the laughter of the fool. This kind of folly also is useless.

7. കോഴ ജ്ഞാനിയെ പൊട്ടനാക്കുന്നു; കൈക്കൂലി ഹൃദയത്തെ കെടുത്തുകളയുന്നു.

7. Surely oppression can turn a wise person into a fool; likewise, a bribe corrupts the heart.

8. ഒരു കാര്യത്തിന്റെ ആരംഭത്തെക്കാള് അതിന്റെ അവസാനം നല്ലതു; ഗര്വ്വമാനസനെക്കാള് ക്ഷമാമാനസന് ശ്രേഷ്ഠന് .

8. The end of a matter is better than its beginning; likewise, patience is better than pride.

9. നിന്റെ മനസ്സില് അത്ര വേഗം നീരസം ഉണ്ടാകരുതു; മൂഢന്മാരുടെ മാര്വ്വില് അല്ലോ നീരസം വസിക്കുന്നതു.
യാക്കോബ് 1:19

9. Do not let yourself be quickly provoked, for anger resides in the lap of fools.

10. പണ്ടത്തേ കാലം ഇപ്പോഴത്തേതിനെക്കാള് നന്നായിരുന്നതിന്റെ കാരണം എന്തു എന്നു നീ ചോദിക്കരുതു; നീ അങ്ങനെ ചോദിക്കുന്നതു ജ്ഞാനമല്ലല്ലോ.

10. Do not say, 'Why were the old days better than these days?' for it is not wise to ask that.

11. ജ്ഞാനം ഒരു അവകാശംപോലെ നല്ലതു; സകലഭൂവാസികള്ക്കും അതു ബഹുവിശേഷം.

11. Wisdom, like an inheritance, is a good thing; it benefits those who see the light of day.

12. ജ്ഞാനം ഒരു ശരണം, ദ്രവ്യവും ഒരു ശരണം; ജ്ഞാനമോ ജ്ഞാനിയുടെ ജീവനെ പാലിക്കുന്നു; ഇതത്രേ പരിജ്ഞാനത്തിന്റെ വിശേഷത.

12. For wisdom provides protection, just as money provides protection. But the advantage of knowledge is this: Wisdom preserves the life of its owner.

13. ദൈവത്തിന്റെ പ്രവൃത്തിയെ നോക്കുക; അവന് വളെച്ചതിനെ നേരെയാക്കുവാന് ആര്ക്കും കഴിയും?

13. Consider the work of God: For who can make straight what he has bent?

14. സുഖകാലത്തു സുഖമായിരിക്ക; അനര്ത്ഥകാലത്തോ ചിന്തിച്ചുകൊള്ക; മനുഷ്യന് തന്റെ ശേഷം വരുവാനുള്ളതൊന്നും ആരാഞ്ഞറിയാതെയിരിക്കേണ്ടതിന്നു ദൈവം രണ്ടിനെയും ഉണ്ടാക്കിയിരിക്കുന്നു.

14. In times of prosperity be joyful, but in times of adversity consider this: God has made one as well as the other, so that no one can discover what the future holds.

15. ഞാന് എന്റെ മായാകാലത്തു ഇതൊക്കെയും കണ്ടുതന്റെ നീതിയില് നശിച്ചുപോകുന്ന നീതിമാന് ഉണ്ടു; തന്റെ ദുഷ്ടതയില് ദിര്ഘായുസ്സായിരിക്കുന്ന ദുഷ്ടനും ഉണ്ടു.

15. During the days of my fleeting life I have seen both of these things: Sometimes a righteous person dies prematurely in spite of his righteousness, and sometimes a wicked person lives long in spite of his evil deeds.

16. അതിനീതിമാനായിരിക്കരുതു; അതിജ്ഞാനിയായിരിക്കയും അരുതു; നിന്നെ നീ എന്തിന്നു നശിപ്പിക്കുന്നു?

16. So do not be excessively righteous or excessively wise; otherwise you might be disappointed.

17. അതിദുഷ്ടനായിരിക്കരുതു; മൂഢനായിരിക്കയുമരുതു; കാലത്തിന്നു മുമ്പെ നീ എന്തിന്നു മരിക്കുന്നു?

17. Do not be excessively wicked and do not be a fool; otherwise you might die before your time.

18. നീ ഇതു പിടിച്ചുകൊണ്ടാല് കൊള്ളാം; അതിങ്കല്നിന്നു നിന്റെ കൈ വലിച്ചുകളയരുതു; ദൈവഭക്തന് ഇവ എല്ലാറ്റില്നിന്നും ഒഴിഞ്ഞുപോരും.

18. It is best to take hold of one warning without letting go of the other warning; for the one who fears God will follow both warnings.

19. ഒരു പട്ടണത്തില് പത്തു ബലശാലികള് ഉള്ളതിനെക്കാള് ജ്ഞാനം ജ്ഞാനിക്കു അധികം ബലം.

19. Wisdom gives a wise person more protection than ten rulers in a city.

20. പാപം ചെയ്യാതെ നന്മ മാത്രം ചെയ്യുന്ന ഒരു നീതിമാനും ഭൂമിയില് ഇല്ല.
റോമർ 3:10

20. For there is not one truly righteous person on the earth who continually does good and never sins.

21. പറഞ്ഞുകേള്ക്കുന്ന സകലവാക്കിന്നും നീ ശ്രദ്ധകൊടുക്കരുതു; നിന്റെ ദാസന് നിന്നെ ശപിക്കുന്നതു നീ കേള്ക്കാതിരിക്കേണ്ടതിന്നു തന്നേ.

21. Also, do not pay attention to everything that people say; otherwise, you might even hear your servant cursing you.

22. നീയും പല പ്രാവശ്യ്വം മറ്റുള്ളവരെ ശപിച്ചപ്രകാരം നിനക്കു മനോബോധമുണ്ടല്ലോ.

22. For you know in your own heart that you also have cursed others many times.

23. ഇതൊക്കെയും ഞാന് ജ്ഞാനംകൊണ്ടു പരീക്ഷിച്ചുനോക്കി; ഞാന് ജ്ഞാനം സമ്പാദിക്കുമെന്നു ഞാന് പറഞ്ഞു; എന്നാല് അതു എനിക്കു ദൂരമായിരുന്നു.

23. I have examined all this by wisdom; I said, 'I am determined to comprehend this' but it was beyond my grasp.

24. ഉള്ളതു ദൂരവും അത്യഗാധവും ആയിരിക്കുന്നു; അതു കണ്ടെത്തുവാന് ആര്ക്കും കഴിയും?

24. Whatever has happened is beyond human understanding; it is far deeper than anyone can fathom.

25. ഞാന് തിരിഞ്ഞു, അറിവാനും പരിശോധിപ്പാനും ജ്ഞാനവും യുക്തിയും അന്വേഷിപ്പാനും ദുഷ്ടത ഭോഷത്വമെന്നും മൂഢത ഭ്രാന്തു എന്നും ഗ്രഹിപ്പാനും മനസ്സുവെച്ചു.

25. I tried to understand, examine, and comprehend the role of wisdom in the scheme of things, and to understand the stupidity of wickedness and the insanity of folly.

26. മരണത്തെക്കാള് കൈപ്പായിരിക്കുന്ന ഒരു കാര്യം ഞാന് കണ്ടുഹൃദയത്തില് കണികളും വലകളും കയ്യില് പാശങ്ങളും ഉള്ള സ്ത്രീയെ തന്നേ; ദൈവത്തിന്നു പ്രസാദമുള്ളവന് അവളെ ഒഴിഞ്ഞു രക്ഷപ്പെടും; പാപിയോ അവളാല് പിടിപെടും.

26. I discovered this: More bitter than death is the kind of woman who is like a hunter's snare; her heart is like a hunter's net and her hands are like prison chains. The man who pleases God escapes her, but the sinner is captured by her.

27. കാര്യം അറിയേണ്ടതിന്നു ഒന്നോടൊന്നു ചേര്ത്തു പരിശോധിച്ചുനോക്കീട്ടു ഞാന് ഇതാകുന്നു കണ്ടതു എന്നു സഭാ പ്രസംഗി പറയുന്നു

27. The Teacher says: I discovered this while trying to discover the scheme of things, item by item.

29. ഒരു കാര്യം മാത്രം ഞാന് കണ്ടിരിക്കുന്നുദൈവം മനുഷ്യനെ നേരുള്ളവനായി സൃഷ്ടിച്ചു; അവരോ അനേകം സൂത്രങ്ങളെ അന്വേഷിച്ചുവരുന്നു.

29. This alone have I discovered: God made humankind upright, but they have sought many evil schemes.