1. അപ്പോള് യോസേഫ് തന്റെ അപ്പന്റെ മുഖത്തു വീണു കരഞ്ഞു അവനെ ചുംബിച്ചു.

1. Joseph started crying, then leaned over to hug and kiss his father.

2. പിന്നെ തന്റെ അപ്പന്നു സുഗന്ധവര്ഗ്ഗം ഇടുവാന് യോസേഫ് തന്റെ ദാസന്മാരായ വൈദ്യന്മാരോടു കല്പിച്ചു; വൈദ്യന്മാര് യിസ്രായേലിനു സുഗന്ധവര്ഗ്ഗം ഇട്ടു.

2. Joseph gave orders for Jacob's body to be embalmed,

3. അങ്ങനെ നാല്പതു ദിവസം കഴിഞ്ഞു; സുഗന്ധവര്ഗ്ഗം ഇടുവാന് അത്ര ദിവസം വേണ്ടി വരും. മിസ്രയീമ്യര് അവനെക്കുറിച്ചു എഴുപതു ദിവസം വിലാപം കഴിച്ചു.

3. and it took the usual forty days. The Egyptians mourned seventy days for Jacob.

4. അവന്നായുള്ള വിലാപകാലം കഴിഞ്ഞപ്പോള് യോസേഫ് ഫറവോന്റെ ഗൃഹക്കാരോടു സംസാരിച്ചുനിങ്ങള്ക്കു എന്നോടു ദയ ഉണ്ടെങ്കില് നിങ്ങള് ഫറവോനോടു

4. When the time of mourning was over, Joseph said to the Egyptian leaders, 'If you consider me your friend, please speak to the king for me.

5. എന്റെ അപ്പന് ഇതാ, ഞാന് മരിക്കുന്നു; ഞാന് കനാന് ദേശത്തു എനിക്കുവേണ്ടി വെട്ടിയിരിക്കുന്ന കല്ലറയില് തന്നേ നീ എന്നെ അടക്കേണമെന്നു പറഞ്ഞു എന്നെക്കൊണ്ടു സത്യം ചെയ്യിച്ചിട്ടുണ്ടു. ആകയാല് ഞാന് പോയി എന്റെ അപ്പനെ അടക്കി മടങ്ങി വരുവാന് അനുവാദത്തിന്നു അപേക്ഷിക്കുന്നു എന്നു ഉണര്ത്തിപ്പിന് എന്നു പറഞ്ഞു.

5. Just before my father died, he made me promise to bury him in his burial cave in Canaan. If the king will give me permission to go, I will come back here.'

6. നിന്റെ അപ്പന് നിന്നെക്കൊണ്ടു സത്യം ചെയ്യിച്ചതു പോലെ നീ പോയി അവനെ അടക്കുക എന്നു ഫറവോന് കല്പിച്ചു.

6. The king answered, 'Go to Canaan and keep your promise to your father.'

7. അങ്ങനെ യോസേഫ് അപ്പനെ അടക്കുവാന് പൊയി; ഫറവോന്റെ ഭൃത്യന്മാരും കോവിലധികാരികളും

7. When Joseph left Goshen with his brothers, his relatives, and his father's relatives to bury Jacob, many of the king's highest officials and even his military chariots and cavalry went along. The Israelites left behind only their children, their cattle, and their sheep and goats.

8. മിസ്രയീംദേശത്തിലെ പ്രമാണികളും യോസേഫിന്റെ കുടുംബം ഒക്കെയും അവന്റെ സഹോദരന്മാരും പിതൃഭവനവും അവനോടുകൂടെ പോയി; തങ്ങളുടെ കുഞ്ഞുകുട്ടികളെയും ആടുമാടുകളെയും മാത്രം അവര് ഗോശെന് ദേശത്തു വിട്ടേച്ചുപോയി

8. (SEE 50:7)

9. രഥങ്ങളും കുതിരയാളുകളും അവനോടുകൂടെ പോയി; അതു എത്രയും വലിയ കൂട്ടമായിരുന്നു.

9. (SEE 50:7)

10. അവര് യോര്ദ്ദാന്നക്കരെയുള്ള ഗോരെന് -ആതാദില് എത്തിയപ്പോള് അവിടെവെച്ചു എത്രയും ഗൌരവമായ പ്രലാപം കഴിച്ചു; ഇങ്ങനെ അവന് ഏഴു ദിവസം തന്റെ അപ്പനെക്കുറിച്ചു വിലാപം കഴിച്ചു.

10. After crossing the Jordan River and reaching Atad's threshing place, Joseph had everyone mourn and weep seven days for his father.

11. ദേശനിവാസികളായ കനാന്യര് ഗോരെന് -ആതാദിലെ വിലാപം കണ്ടിട്ടുഇതു മിസ്രയീമ്യരുടെ മഹാവിലാപം എന്നു പറഞ്ഞു; അതുകൊണ്ടു ആ സ്ഥലത്തിന്നു ആബേല്-മിസ്രയീം എന്നു പേരായി; അതു യോര്ദ്ദാന്നക്കരെ ആകുന്നു.

11. The Canaanites saw this and said, 'The Egyptians are in great sorrow.' Then they named the place 'Egypt in Sorrow.'

12. അവന് കല്പിച്ചിരുന്നതു പോലെ പുത്രന്മാര് അവന്നു ചെയ്തു.

12. So Jacob's sons did just as their father had instructed.

13. അവന്റെ പുത്രന്മാര് അവനെ കനാന് ദേശത്തേക്കു കൊണ്ടുപോയി, മമ്രേക്കു സമീപം അബ്രാഹാം ഹിത്യനായ എഫ്രോനോടു നിലത്തോടു കൂടെ ശ്മശാനഭൂമിയായി ജന്മം വാങ്ങിയ മക്പേലയെന്ന നിലത്തിലെ ഗുഹയില് അവനെ അടക്കംചെയ്തു.
പ്രവൃത്തികൾ അപ്പ. പ്രവര്‍ത്തനങ്ങള്‍ 7:16

13. They took him to Canaan and buried him in Machpelah Cave, the burial place Abraham had bought from Ephron the Hittite.

14. യോസേഫ് അപ്പനെ അടക്കിയശേഷം അവനും സഹോദരനും അവന്റെ അപ്പനെ അടക്കുവാന് കൂടെ പോയിരുന്ന എല്ലാവരും മിസ്രയീമിലേക്കു മടങ്ങിപ്പോന്നു.

14. After the funeral, Joseph, his brothers, and everyone else returned to Egypt.

15. അപ്പന് മരിച്ചുപോയി എന്നു യോസേഫിന്റെ സഹോദരന്മാര് കണ്ടിട്ടുപക്ഷേ യോസേഫ് നമ്മെ ദ്വേഷിച്ചു, നാം അവനോടു ചെയ്ത സകലദോഷത്തിന്നും നമ്മോടു പ്രതികാരം ചെയ്യുമെന്നു പറഞ്ഞു.

15. After Jacob died, Joseph's brothers said to each other, 'What if Joseph still hates us and wants to get even with us for all the cruel things we did to him?'

16. അവര് യോസേഫിന്റെ അടുക്കല് ആളയച്ചുഅപ്പന് മരിക്കും മുമ്പെനിന്റെ സഹോദരന്മാര് നിന്നോടു ദോഷം ചെയ്തു; അവര് ചെയ്ത അതിക്രമവും പാപവും നീ ക്ഷമിക്കേണം എന്നു യോസേഫിനോടു പറവിന് എന്നു കല്പിച്ചിരിക്കുന്നു.

16. So they sent this message to Joseph: Before our father died,

17. ആകയാല് അപ്പന്റെ ദൈവത്തിന്റെ ദാസന്മാരുടെ ദ്രോഹം ക്ഷമിക്കേണമേ എന്നു പറയിച്ചു. അവര് യോസേഫിനോടു സംസാരിക്കുമ്പോള് അവന് കരഞ്ഞു.

17. he told us, 'You did some cruel and terrible things to Joseph, but you must ask him to forgive you.' Now we ask you to please forgive the terrible things we did. After all, we serve the same God that your father worshiped. When Joseph heard this, he started crying.

18. അവന്റെ സഹോദരന്മാര് ചെന്നു അവന്റെ മുമ്പാകെ വീണുഇതാ, ഞങ്ങള് നിനക്കു അടിമകള് എന്നു പറഞ്ഞു.

18. Right then, Joseph's brothers came and bowed down to the ground in front of him and said, 'We are your slaves.'

19. യോസേഫ് അവരോടുനിങ്ങള് ഭയപ്പെടേണ്ടാ; ഞാന് ദൈവത്തിന്റെ സ്ഥാനത്തു ഇരിക്കുന്നുവോ?

19. But Joseph told them, 'Don't be afraid! I have no right to change what God has decided.

20. നിങ്ങള് എന്റെ നേരെ ദോഷം വിചാരിച്ചു; ദൈവമോ, ഇന്നുള്ളതുപോലെ ബഹുജനത്തിന്നു ജീവരക്ഷ വരുത്തേണ്ടതിന്നു അതിനെ ഗുണമാക്കിത്തീര്ത്തു.

20. You tried to harm me, but God made it turn out for the best, so that he could save all these people, as he is now doing.

21. ആകയാല് നിങ്ങള് ഭയപ്പെടേണ്ടാ; ഞാന് നിങ്ങളെയും നിങ്ങളുടെ കുഞ്ഞുകുട്ടികളെയും പോറ്റി രക്ഷിക്കും എന്നു പറഞ്ഞു അവരെ ആശ്വസിപ്പിച്ചു ധൈര്യപ്പെടുത്തി.

21. Don't be afraid! I will take care of you and your children.' After Joseph said this, his brothers felt much better.

22. യോസേഫും അവന്റെ പിതൃഭവനവും മിസ്രയീമില് പാര്ത്തു, യോസേഫ് നൂറ്റിപ്പത്തു സംവത്സരം ജീവിച്ചിരുന്നു.

22. Joseph lived in Egypt with his brothers until he died at the age of one hundred ten.

23. എഫ്രയീമിന്റെ മൂന്നാം തലമുറയിലെ മക്കളെയും കണ്ടു; മനശ്ശെയുടെ മകനായ മാഖീരിന്റെ മക്കളും യോസേഫിന്റെ മടിയില് വളര്ന്നു.

23. Joseph lived long enough to see Ephraim's children and grandchildren. He also lived to see the children of Manasseh's son Machir, and he welcomed them into his family.

24. അനന്തരം യോസേഫ് തന്റെ സഹോദരന്മാരോടുഞാന് മരിക്കുന്നു;എന്നാല് ദൈവം നിങ്ങളെ സന്ദര്ശിക്കയും ഈ ദേശത്തുനിന്നു താന് അബ്രാഹാമിനോടും യിസ്ഹാക്കിനോടും യാക്കോബിനോടും സത്യംചെയ്ത ദേശത്തേക്കു കൊണ്ടുപോകയും ചെയ്യും എന്നു പറഞ്ഞു.
എബ്രായർ 11:22

24. Before Joseph died, he told his brothers, 'I won't live much longer. But God will take care of you and lead you out of Egypt to the land he promised Abraham, Isaac, and Jacob.

25. ദൈവം നിങ്ങളെ സന്ദര്ശിക്കുമ്പോള് നിങ്ങള് എന്റെ അസ്ഥികളെ ഇവിടെനിന്നു കൊണ്ടുപോകേണമെന്നു പറഞ്ഞു യോസേഫ് യിസ്രായേല്മക്കളെക്കൊണ്ടു സത്യം ചെയ്യിച്ചു.

25. Now promise me that you will take my body with you when God leads you to that land.'

26. യോസേഫ് നൂറ്റിപ്പത്തു വയസ്സുള്ളവനായി മരിച്ചു. അവര് അവന്നു സുഗന്ധവര്ഗ്ഗം ഇട്ടു അവനെ മിസ്രയീമില് ഒരു ശവപ്പെട്ടിയില് വെച്ചു.

26. So Joseph died in Egypt at the age of one hundred ten; his body was embalmed and put in a coffin.