1. യാക്കേയുടെ മകനായ ആഗൂരിന്റെ വചനങ്ങള്; ഒരു അരുളപ്പാടു; ആ പുരുഷന്റെ വാക്യമാവിതുദൈവമേ, ഞാന് അദ്ധ്വാനിച്ചു, ദൈവമേ, ഞാന് അദ്ധ്വാനിച്ചു ക്ഷയിച്ചിരിക്കുന്നു.

1. The sayings of Agur son of Jakeh contain this message. I am weary, O God; I am weary and worn out, O God.

2. ഞാന് സകലമനുഷ്യരിലും മൃഗപ്രായനത്രേ; മാനുഷബുദ്ധി എനിക്കില്ല;

2. I am too stupid to be human, and I lack common sense.

3. ഞാന് ജ്ഞാനം അഭ്യസിച്ചിട്ടില്ല; പരിശുദ്ധനായവന്റെ പരിജ്ഞാനം എനിക്കില്ല.

3. I have not mastered human wisdom, nor do I know the Holy One.

4. സ്വര്ഗ്ഗത്തില് കയറുകയും ഇറങ്ങിവരികയും ചെയ്തവന് ആര്? കാറ്റിനെ തന്റെ മുഷ്ടിയില് പിടിച്ചടക്കിയവന് ആര്? വെള്ളങ്ങളെ വസ്ത്രത്തില് കെട്ടിയവന് ആര്? ഭൂമിയുടെ അറുതികളെയൊക്കെയും നിയമിച്ചവന് ആര്? അവന്റെ പേരെന്തു? അവന്റെ മകന്റെ പേര് എന്തു? നിനക്കറിയാമോ?

4. Who but God goes up to heaven and comes back down? Who holds the wind in his fists? Who wraps up the oceans in his cloak? Who has created the whole wide world? What is his name-- and his son's name? Tell me if you know!

5. ദൈവത്തിന്റെ സകലവചനവും ശുദ്ധിചെയ്തതാകുന്നു; തന്നില് ആശ്രയിക്കുന്നവര്ക്കും അവന് പരിച തന്നേ.

5. Every word of God proves true. He is a shield to all who come to him for protection.

6. അവന്റെ വചനങ്ങളോടു നീ ഒന്നും കൂട്ടരുതു; അവന് നിന്നെ വിസ്തരിച്ചിട്ടു നീ കള്ളനാകുവാന് ഇട വരരുതു.

6. Do not add to his words, or he may rebuke you and expose you as a liar.

7. രണ്ടു കാര്യം ഞാന് നിന്നോടു അപേക്ഷിക്കുന്നു; ജീവപര്യന്തം അവ എനിക്കു നിഷേധിക്കരുതേ;

7. O God, I beg two favors from you; let me have them before I die.

8. വ്യാജവും ഭോഷകും എന്നോടു അകറ്റേണമേ; ദാരിദ്ര്യവും സമ്പത്തും എനിക്കു തരാതെ നിത്യവൃത്തി തന്നു എന്നെ പോഷിപ്പിക്കേണമേ.

8. First, help me never to tell a lie. Second, give me neither poverty nor riches! Give me just enough to satisfy my needs.

9. ഞാന് തൃപ്തനായിത്തീര്ന്നിട്ടുയഹോവ ആര് എന്നു നിന്നെ നിഷേധിപ്പാനും ദരിദ്രനായിത്തീര്ന്നിട്ടു മോഷ്ടിച്ചു എന്റെ ദൈവത്തിന്റെ നാമത്തെ തീണ്ടിപ്പാനും സംഗതി വരരുതേ.

9. For if I grow rich, I may deny you and say, 'Who is the LORD?' And if I am too poor, I may steal and thus insult God's holy name.

10. ദാസനെക്കുറിച്ചു യജമാനനോടു ഏഷണി പറയരുതു; അവന് നിന്നെ ശപിപ്പാനും നീ കുറ്റക്കാരനായിത്തീരുവാനും ഇടവരരുതു.

10. Never slander a worker to the employer, or the person will curse you, and you will pay for it.

11. അപ്പനെ ശപിക്കയും അമ്മയെ അനുഗ്രഹിക്കാതിരിക്കയും ചെയ്യുന്നോരു തലമുറ!

11. Some people curse their father and do not thank their mother.

12. തങ്ങള്ക്കു തന്നേ നിര്മ്മലരായിത്തോന്നുന്നവരും അശുദ്ധി കഴുകിക്കളയാത്തവരുമായോരു തലമുറ!

12. They are pure in their own eyes, but they are filthy and unwashed.

13. അയ്യോ ഈ തലമുറയുടെ കണ്ണുകള് എത്ര ഉയര്ന്നിരിക്കുന്നു -- അവരുടെ കണ്ണിമകള് എത്ര പൊങ്ങിയിരിക്കുന്നു --

13. They look proudly around, casting disdainful glances.

14. എളിയവരെ ഭൂമിയില്നിന്നും ദരിദ്രരെ മനുഷ്യരുടെ ഇടയില്നിന്നും തിന്നുകളവാന് തക്കവണ്ണം മുമ്പല്ലു വാളായും അണപ്പല്ലു കത്തിയായും ഇരിക്കുന്നോരു തലമുറ!

14. They have teeth like swords and fangs like knives. They devour the poor from the earth and the needy from among humanity.

15. കന്നട്ടെക്കുതരിക, തരിക എന്ന രണ്ടു പുത്രിമാര് ഉണ്ടു; ഒരിക്കലും തൃപ്തിവരാത്തതു മൂന്നുണ്ടു; മതി എന്നു പറയാത്തതു നാലുണ്ടു

15. The leech has two suckers that cry out, 'More, more!' There are three things that are never satisfied-- no, four that never say, 'Enough!':

16. പാതാളവും വന്ധ്യയുടെ ഗര്ഭപാത്രവും വെള്ളം കുടിച്ചു തൃപ്തിവരാത്ത ഭൂമിയും മതി എന്നു പറയാത്ത തീയും തന്നേ.

16. the grave, the barren womb, the thirsty desert, the blazing fire.

17. അപ്പനെ പരിഹസിക്കയും അമ്മയെ അനുസരിക്കാതിരിക്കയും ചെയ്യുന്ന കണ്ണിനെ തോട്ടരികത്തെ കാക്ക കൊത്തിപ്പറിക്കയും കഴുകിന് കുഞ്ഞുകള് തിന്നുകയും ചെയ്യും.

17. The eye that mocks a father and despises a mother's instructions will be plucked out by ravens of the valley and eaten by vultures.

18. എനിക്കു അതിവിസ്മയമായി തോന്നുന്നതു മൂന്നുണ്ടു; എനിക്കു അറിഞ്ഞുകൂടാത്തതു നാലുണ്ടു

18. There are three things that amaze me-- no, four things that I don't understand:

19. ആകാശത്തു കഴുകന്റെ വഴിയും പാറമേല് സര്പ്പത്തിന്റെ വഴിയും സമുദ്രമദ്ധ്യേ കപ്പലിന്റെ വഴിയും കന്യകയോടുകൂടെ പുരുഷന്റെ വഴിയും തന്നേ.

19. how an eagle glides through the sky, how a snake slithers on a rock, how a ship navigates the ocean, how a man loves a woman.

20. വ്യഭിചാരിണിയുടെ വഴിയും അങ്ങനെ തന്നേ. അവള് തിന്നു വായ് തുടെച്ചിട്ടു ഞാന് ഒരു ദോഷവും ചെയ്തിട്ടില്ലെന്നു പറയുന്നു.

20. An adulterous woman consumes a man, then wipes her mouth and says, 'What's wrong with that?'

21. മൂന്നിന്റെ നിമിത്തം ഭൂമി വിറെക്കുന്നു; നാലിന്റെ നിമിത്തം അതിന്നു സഹിച്ചു കൂടാ

21. There are three things that make the earth tremble-- no, four it cannot endure:

22. ദാസന് രാജാവായാല് അവന്റെ നിമിത്തവും ഭോഷന് തിന്നു തൃപ്തനായാല് അവന്റെ നിമിത്തവും

22. a slave who becomes a king, an overbearing fool who prospers,

23. വിലക്ഷണെക്കു വിവാഹം കഴിഞ്ഞാല് അവളുടെ നിമിത്തവും ദാസി യജമാനത്തിയുടെ സ്ഥാനം പ്രാപിച്ചാല് അവളുടെ നിമിത്തവും തന്നേ.

23. a bitter woman who finally gets a husband, a servant girl who supplants her mistress.

24. ഭൂമിയില് എത്രയും ചെറിയവയെങ്കിലും അത്യന്തം ജ്ഞാനമുള്ളവയായിട്ടു നാലുണ്ടു

24. There are four things on earth that are small but unusually wise:

25. ഉറുമ്പു ബലഹീനജാതി എങ്കിലും അതു വേനല്ക്കാലത്തു ആഹാരം സമ്പാദിച്ചു വെക്കുന്നു.

25. Ants-- they aren't strong, but they store up food all summer.

26. കുഴിമുയല് ശക്തിയില്ലാത്ത ജാതി എങ്കിലും അതു പാറയില് പാര്പ്പിടം ഉണ്ടാക്കുന്നു.

26. Hyraxes-- they aren't powerful, but they make their homes among the rocks.

27. വെട്ടുക്കിളിക്കു രാജാവില്ല എങ്കിലും അതൊക്കെയും അണിയണിയായി പുറപ്പെടുന്നു.

27. Locusts-- they have no king, but they march in formation.

28. പല്ലിയെ കൈകൊണ്ടു പിടിക്കാം എങ്കിലും അതു രാജാക്കന്മാരുടെ അരമനകളില് പാര്ക്കുംന്നു.

28. Lizards-- they are easy to catch, but they are found even in kings' palaces.

29. ചന്തമായി നടകൊള്ളുന്നതു മൂന്നുണ്ടു; ചന്തമായി നടക്കുന്നതു നാലുണ്ടു

29. There are three things that walk with stately stride-- no, four that strut about:

30. മൃഗങ്ങളില്വെച്ചു ശക്തിയേറിയതും ഒന്നിന്നും വഴിമാറാത്തതുമായ സിംഹവും

30. the lion, king of animals, who won't turn aside for anything,

31. നായാട്ടുനായും കോലാട്ടുകൊറ്റനും സൈന്യസമേതനായ രാജാവും തന്നേ.

31. the strutting rooster, the male goat, a king as he leads his army.

32. നീ നിഗളിച്ചു ഭോഷത്വം പ്രവര്ത്തിക്കയോ ദോഷം നിരൂപിക്കയോ ചെയ്തുപോയെങ്കില് കൈകൊണ്ടു വായ് പൊത്തിക്കൊള്ക.

32. If you have been a fool by being proud or plotting evil, cover your mouth in shame.

33. പാല് കടഞ്ഞാല് വെണ്ണയുണ്ടാകും; മൂകൂ ഞെക്കിയാല് ചോര വരും; കോപം ഇളക്കിയാല് വഴക്കുണ്ടാകും.

33. As the beating of cream yields butter and striking the nose causes bleeding, so stirring up anger causes quarrels.