1. ചത്ത ഈച്ച തൈലക്കാരന്റെ തൈലം നാറുമാറാക്കുന്നു; അല്പഭോഷത്വം ജ്ഞാനമാനങ്ങളെക്കാള് ഘനമേറുന്നു.

1. More weighty than wisdom or wealth is a little folly!

2. ജ്ഞാനിയുടെ ബുദ്ധി അവന്റെ വലത്തുഭാഗത്തും മൂഢന്റെ ബുദ്ധി അവന്റെ ഇടത്തുഭാഗത്തും ഇരിക്കുന്നു.

2. The wise man's understanding turns him to his right; the fool's understanding turns him to his left.

3. ഭോഷന് നടക്കുന്ന വഴിയില് അവന്റെ ബുദ്ധി ക്ഷയിച്ചുപോകുന്നു; താന് ഭോഷന് എന്നു എല്ലാവര്ക്കും വെളിവാക്കും.

3. When the fool walks through the street, in his lack of understanding he calls everything foolish.

4. അധിപതിയുടെ കോപം നിന്റെ നേരെ പൊങ്ങുന്നു എങ്കില് നീ നിന്റെ സ്ഥലം വിട്ടുമാറരുതു; ക്ഷാന്തി മഹാപാതകങ്ങളെ ചെയ്യാതിരിപ്പാന് കാരണമാകും.

4. Should the anger of the ruler burst upon you, forsake not your place; for mildness abates great offenses.

5. അധിപതിയുടെ പക്കല്നിന്നു പുറപ്പെടുന്ന തെറ്റുപോലെ ഞാന് സൂര്യന്നു കീഴെ ഒരു തിന്മ കണ്ടു;

5. I have seen under the sun another evil, like a mistake that proceeds from the ruler:

6. മൂഢന്മാര് ശ്രേഷ്ഠപദവിയില് എത്തുകയും ധനവാന്മാര് താണനിലയില് ഇരിക്കയും ചെയ്യുന്നതു തന്നേ.

6. a fool put in lofty position while the rich sit in lowly places.

7. ദാസന്മാര് കുതിരപ്പുറത്തിരിക്കുന്നതും പ്രഭുക്കന്മാര് ദാസന്മാരെപ്പോലെ കാല്നടയായി നടക്കുന്നതും ഞാന് കണ്ടു.

7. I have seen slaves on horseback, while princes walked on the ground like slaves.

8. കുഴി കുഴിക്കുന്നവന് അതില് വീഴും; മതില് പൊളിക്കുന്നവനെ പാമ്പു കടിക്കും.

8. He who digs a pit may fall into it, and he who breaks through a wall may be bitten by a serpent.

9. കല്ലു വെട്ടുന്നവന്നു അതുകൊണ്ടു ദണ്ഡം തട്ടും; വിറകു കീറുന്നവന്നു അതിനാല് ആപത്തും വരും.

9. He who moves stones may be hurt by them, and he who chops wood is in danger from it.

10. ഇരിമ്പായുധം മൂര്ച്ചയില്ലാഞ്ഞിട്ടു അതിന്റെ വായ്ത്തല തേക്കാതിരുന്നാല് അവന് അധികം ശക്തി പ്രയോഗിക്കേണ്ടിവരും; ജ്ഞാനമോ, കാര്യസിദ്ധിക്കു ഉപയോഗമുള്ളതാകുന്നു.

10. If the iron becomes dull, though at first he made easy progress, he must increase his efforts; but the craftsman has the advantage of his skill.

11. മന്ത്രപ്രയോഗം ചെയ്യുംമുമ്പെ സര്പ്പം കടിച്ചാല് മന്ത്രവാദിയെ വിളിച്ചിട്ടു ഉപകാരമില്ല.

11. If the serpent bites because it has not been charmed, then there is no advantage for the charmer.

12. ജ്ഞാനിയുടെ വായിലെ വാക്കു ലാവണ്യമുള്ളതു; മൂഢന്റെ അധരമോ അവനെത്തന്നേ നശിപ്പിക്കും.

12. Words from the wise man's mouth win favor, but the fool's lips consume him.

13. അവന്റെ വായിലെ വാക്കുകളുടെ ആരംഭം ഭോഷത്വവും അവന്റെ സംസാരത്തിന്റെ അവസാനം വല്ലാത്ത ഭ്രാന്തും തന്നേ.

13. The beginning of his words is folly, and the end of his talk is utter madness;

14. ഭോഷന് വാക്കുകളെ വര്ദ്ധിപ്പിക്കുന്നു; സംഭവിപ്പാനിരിക്കുന്നതു മനുഷ്യന് അറിയുന്നില്ല; അവന്റെ ശേഷം ഉണ്ടാകുവാനുള്ളതു ആര് അവനെ അറിയിക്കും?

14. yet the fool multiplies words. Man knows not what is to come, for who can tell him what is to come after him?

15. പട്ടണത്തിലേക്കു പോകുന്ന വഴി അറിയാത്ത മൂഢന്മാര് തങ്ങളുടെ പ്രയത്നത്താല് ക്ഷീണിച്ചുപോകുന്നു.

15. When will the fool be weary of his labor, he who knows not the way to the city?

16. ബാലനായ രാജാവും അതികാലത്തു ഭക്ഷണം കഴിക്കുന്ന പ്രഭുക്കന്മാരും ഉള്ള ദേശമേ, നിനക്കു അയ്യോ കഷ്ടം!

16. Woe to you, O land, whose king was a servant, and whose princes dine in the morning!

17. കുലീനപുത്രനായ രാജാവും മദ്യപാനത്തിന്നല്ല ബലത്തിന്നു വേണ്ടി മാത്രം തക്കസമയത്തു ഭക്ഷണം കഴിക്കുന്ന പ്രഭുക്കന്മാരും ഉള്ള ദേശമേ, നിനക്കു ഭാഗ്യം!

17. Blessed are you, O land, whose king is of noble birth, and whose princes dine at the right time (for vigor and not in drinking bouts).

18. മടിവുകൊണ്ടു മേല്പുര വീണുപോകുന്നു; കൈകളുടെ ആലസ്യംകൊണ്ടു വീടു ചോരുന്നു.

18. When hands are lazy, the rafters sag; when hands are slack, the house leaks.

19. സന്തോഷത്തിന്നായിട്ടു വിരുന്നു കഴിക്കുന്നു; വീഞ്ഞു ജീവനെ ആനന്ദിപ്പിക്കുന്നു; ദ്രവ്യമോ സകലത്തിന്നും ഉതകുന്നു.

19. Bread and oil call forth merriment and wine makes the living glad, but money answers for everything.