1. എന്നാല് ലേവികുടുംബത്തിലെ ഒരു പുരുഷന് പോയി ഒരു ലേവ്യകന്യകയെ പരിഗ്രഹിച്ചു.

1. NOW [Amram] a man of the house of Levi [the priestly tribe] went and took as his wife [Jochebed] a daughter of Levi. [Exod. 6:18, 20; Num. 26:59.]

2. അവള് ഗര്ഭം ധരിച്ചു ഒരു മകനെ പ്രസവിച്ചു. അവന് സൌന്ദര്യമുള്ളവന് എന്നു കണ്ടിട്ടു അവനെ മൂന്നു മാസം ഒളിച്ചുവെച്ചു.
പ്രവൃത്തികൾ അപ്പ. പ്രവര്‍ത്തനങ്ങള്‍ 7:20, എബ്രായർ 11:23

2. And the woman became pregnant and bore a son; and when she saw that he was [exceedingly] beautiful, she hid him three months. [Acts 7:20; Heb. 11:23.]

3. അവനെ പിന്നെ ഒളിച്ചുവെപ്പാന് കഴിയാതെ ആയപ്പോള് അവള് ഒരു ഞാങ്ങണപ്പെട്ടകം വാങ്ങി, അതിന്നു പശയും കീലും തേച്ചു, പൈതലിനെ അതില് കിടത്തി, നദിയുടെ അരികില് ഞാങ്ങണയുടെ ഇടയില് വെച്ചു.

3. And when she could no longer hide him, she took for him an ark or basket made of bulrushes or papyrus [making it watertight by] daubing it with bitumen and pitch. Then she put the child in it and laid it among the rushes by the brink of the river [Nile].

4. അവന്നു എന്തു ഭവിക്കുമെന്നു അറിവാന് അവന്റെ പെങ്ങള് ദൂരത്തു നിന്നു.

4. And his sister [Miriam] stood some distance away to learn what would be done to him.

5. അപ്പോള് ഫറവോന്റെ പുത്രി നദിയില് കുളിപ്പാന് വന്നു; അവളുടെ ദാസിമാര് നദീതീരത്തുകൂടി നടന്നു; അവള് ഞാങ്ങണയുടെ ഇടയില് പെട്ടകം കണ്ടപ്പോള് അതിനെ എടുത്തു കൊണ്ടുവരുവാന് ദാസിയെ അയച്ചു.
പ്രവൃത്തികൾ അപ്പ. പ്രവര്‍ത്തനങ്ങള്‍ 7:21

5. Now the daughter of Pharaoh came down to bathe at the river, and her maidens walked along the bank; she saw the ark among the rushes and sent her maid to fetch it.

6. അവള് അതു തുറന്നാറെ പൈതലിനെ കണ്ടുകുട്ടി ഇതാ, കരയുന്നു. അവള്ക്കു അതിനോടു അലിവുതോന്നിഇതു എബ്രായരുടെ പൈതങ്ങളില് ഒന്നു എന്നു പറഞ്ഞു.

6. When she opened it, she saw the child; and behold, the baby cried. And she took pity on him and said, This is one of the Hebrews' children!

7. അവന്റെ പെങ്ങള് ഫറവോന്റെ പുത്രിയോടുഈ പൈതലിന്നു മുലകൊടുക്കേണ്ടതിന്നു ഒരു എബ്രായസ്ത്രീയെ ഞാന് ചെന്നു വിളിച്ചു കൊണ്ടുവരേണമോ എന്നു ചോദിച്ചു.

7. Then his sister said to Pharaoh's daughter, Shall I go and call a nurse of the Hebrew women to nurse the child for you?

8. ഫറവോന്റെ പുത്രി അവളോടുചെന്നു കൊണ്ടു വരിക എന്നു പറഞ്ഞു. കന്യക ചെന്നു പൈതലിന്റെ അമ്മയെ വിളിച്ചുകൊണ്ടുവന്നു.

8. Pharaoh's daughter said to her, Go. And the girl went and called the child's mother.

9. ഫറവോന്റെ പുത്രി അവളോടുനീ ഈ പൈതലിനെ കൊണ്ടുപോയി മുലകൊടുത്തു വളര്ത്തേണം; ഞാന് നിനക്കു ശമ്പളം തരാം എന്നു പറഞ്ഞു. സ്ത്രി പൈതലിനെ എടുത്തു കൊണ്ടുപോയി മുലകൊടുത്തു വളര്ത്തി.

9. Then Pharaoh's daughter said to her, Take this child away and nurse it for me, and I will give you your wages. So the woman took the child and nursed it.

10. പൈതല് വളര്ന്നശേഷം അവള് അവനെ ഫറവോന്റെ പുത്രിയുടെ അടുക്കല് കൊണ്ടു പോയി, അവന് അവള്ക്കു മകനായിഞാന് അവനെ വെള്ളത്തില് നിന്നു വലിച്ചെടുത്തു എന്നു പറഞ്ഞു അവള് അവന്നു മോശെ എന്നു പേരിട്ടു.
പ്രവൃത്തികൾ അപ്പ. പ്രവര്‍ത്തനങ്ങള്‍ 7:21

10. And the child grew, and she brought him to Pharaoh's daughter and he became her son. And she called him Moses, for she said, Because I drew him out of the water.

11. ആ കാലത്തു മോശെ മുതിര്ന്നശേഷം അവന് തന്റെ സഹോദരന്മാരുടെ അടുക്കല് ചെന്നു അവരുടെ ഭാരമുള്ള വേല നോക്കി, തന്റെ സഹോദരന്മാരില് ഒരു എബ്രായനെ ഒരു മിസ്രയീമ്യന് അടിക്കുന്നതു കണ്ടു.
പ്രവൃത്തികൾ അപ്പ. പ്രവര്‍ത്തനങ്ങള്‍ 7:23, എബ്രായർ 11:24

11. One day, after Moses was grown, it happened that he went out to his brethren and looked at their burdens; and he saw an Egyptian beating a Hebrew, one of [Moses'] brethren.

12. അവന് അങ്ങോട്ടും ഇങ്ങോട്ടും നോക്കീട്ടു ആരും ഇല്ലെന്നു കണ്ടപ്പോള് മിസ്രയീമ്യനെ അടിച്ചു കൊന്നു മണലില് മറവുചെയ്തു.
പ്രവൃത്തികൾ അപ്പ. പ്രവര്‍ത്തനങ്ങള്‍ 7:24

12. He looked this way and that way, and when he saw no one, he killed the Egyptian and hid him in the sand.

13. പിറ്റേ ദിവസവും അവന് ചെന്നപ്പോള് രണ്ടു എബ്രായ പുരുഷന്മാര് തമ്മില് ശണ്ഠയിടുന്നതു കണ്ടു, അന്യായം ചെയ്തവനോടുനിന്റെ കൂട്ടുകാരനെ അടിക്കുന്നതു എന്തു എന്നു ചോദിച്ചു.
പ്രവൃത്തികൾ അപ്പ. പ്രവര്‍ത്തനങ്ങള്‍ 7:27-28

13. He went out the second day and saw two Hebrew men quarreling and fighting; and he said to the unjust aggressor, Why are you striking your comrade?

14. അതിന്നു അവന് നിന്നെ ഞങ്ങള്ക്കു പ്രഭുവും ന്യായാധിപതിയും ആക്കിയവന് ആര്? മിസ്രയീമ്യനെ കൊന്നതുപോലെ എന്നെയും കൊല്ലുവാന് ഭാവിക്കുന്നുവോ എന്നു ചോദിച്ചു. അപ്പോള് കാര്യം പ്രസിദ്ധമായിപ്പോയല്ലോ എന്നു മോശെ പറഞ്ഞു പേടിച്ചു.
ലൂക്കോസ് 12:14, പ്രവൃത്തികൾ അപ്പ. പ്രവര്‍ത്തനങ്ങള്‍ 7:35, പ്രവൃത്തികൾ അപ്പ. പ്രവര്‍ത്തനങ്ങള്‍ 7:27-28

14. And the man said, Who made you a prince and a judge over us? Do you intend to kill me as you killed the Egyptian? Then Moses was afraid and thought, Surely this thing is known.

15. ഫറവോന് ഈ കാര്യം കേട്ടാറെ മോശെയെ കൊല്ലുവാന് അന്വേഷിച്ചു. മോശെ ഫറവോന്റെ സന്നിധിയില്നിന്നു ഔടിപ്പോയി, മിദ്യാന് ദേശത്തു ചെന്നു പാര്ത്തു; അവന് ഒരു കിണറ്റിന്നരികെ ഇരുന്നു.
എബ്രായർ 11:27, പ്രവൃത്തികൾ അപ്പ. പ്രവര്‍ത്തനങ്ങള്‍ 7:29

15. When Pharaoh heard of it, he sought to slay Moses. But Moses fled from Pharaoh's presence and took refuge in the land of Midian, where he sat down by a well.

16. മിദ്യാനിലെ പുരോഹിതന്നു ഏഴു പുത്രിമാര് ഉണ്ടായിരുന്നു. അവര് വന്നു അപ്പന്റെ ആടുകള്ക്കു കുടിപ്പാന് വെള്ളം കോരി തൊട്ടികള് നിറെച്ചു.

16. Now the priest of Midian had seven daughters, and they came and drew water and filled the troughs to water their father's flock.

17. എന്നാല് ഇടയന്മാര് വന്നു അവരെ ആട്ടിക്കളഞ്ഞുഅപ്പോള് മോശെ എഴുന്നേറ്റു അവരെ സഹായിച്ചു അവരുടെ ആടുകളെ കുടിപ്പിച്ചു.

17. The shepherds came and drove them away; but Moses stood up and helped them and watered their flock.

18. അവര് തങ്ങളുടെ അപ്പനായ റെഗൂവേലിന്റെ അടുക്കല് വന്നപ്പോള്നിങ്ങള് ഇന്നു ഇത്രവേഗം വന്നതു എങ്ങനെ എന്നു അവന് ചോദിച്ചു.

18. And when they came to Reuel [Jethro] their father, he said, How is it that you have come so soon today?

19. ഒരു മിസ്രയീമ്യന് ഇടയന്മാരുടെ കയ്യില്നിന്നു ഞങ്ങളെ വിടുവിച്ചു, ഞങ്ങള്ക്കു വെള്ളം കോരിത്തന്നു ആടുകളെ കുടിപ്പിച്ചു എന്നു അവര് പറഞ്ഞു.

19. They said, An Egyptian delivered us from the shepherds; also he drew water for us and watered the flock.

20. അവന് തന്റെ പുത്രിമാരോടുഅവന് എവിടെ? നിങ്ങള് അവനെ വിട്ടേച്ചു പോന്നതെന്തു? ഭക്ഷണം കഴിപ്പാന് അവനെ വിളിപ്പിന് എന്നു പറഞ്ഞു.

20. He said to his daughters, Where is he? Why have you left the man? Call him, that he may eat bread.

21. മോശെക്കു അവനോടുകൂടെ പാര്പ്പാന് സമ്മതമായി; അവന് മോശെക്കു തന്റെ മകള് സിപ്പോറയെ കൊടുത്തു.

21. And Moses was content to dwell with the man; and he gave Moses Zipporah his daughter.

22. അവള് ഒരു മകനെ പ്രസവിച്ചുഞാന് അന്യദേശത്തു പരദേശി ആയിരിക്കുന്നു എന്നു അവന് പറഞ്ഞു അവന്നു ഗേര്ശോം എന്നു പേരിട്ടു.
പ്രവൃത്തികൾ അപ്പ. പ്രവര്‍ത്തനങ്ങള്‍ 7:6

22. And she bore a son, and he called his name Gershom [expulsion, or a stranger there]; for he said, I have been a stranger and a sojourner in a foreign land.

23. ഏറെ നാള് കഴിഞ്ഞിട്ടു മിസ്രയീംരാജാവു മരിച്ചു. യിസ്രായേല്മക്കള് അടിമവേല നിമിത്തം നെടുവീര്പ്പിട്ടു നിലവിളിച്ചു; അടിമവേല ഹേതുവായുള്ള നിലവിള ദൈവസന്നിധിയില് എത്തി.

23. However, after a long time [nearly forty years] the king of Egypt died; and the Israelites were sighing and groaning because of the bondage. They kept crying, and their cry because of slavery ascended to God.

24. ദൈവം അവരുടെ നിലവിളി കേട്ടു; ദൈവം അബ്രാഹാമിനോടും യിസ്ഹാക്കിനോടും യാക്കോബിനോടും തനിക്കുള്ള നിയമവും ഔര്ത്തു.
പ്രവൃത്തികൾ അപ്പ. പ്രവര്‍ത്തനങ്ങള്‍ 7:34

24. And God heard their sighing and groaning and [earnestly] remembered His covenant with Abraham, with Isaac, and with Jacob.

25. ദൈവം യിസ്രായേല്മക്കളെ കടാക്ഷിച്ചു; ദൈവം അറിഞ്ഞു.

25. God saw the Israelites and took knowledge of them and concerned Himself about them [knowing all, understanding, remembering all]. [Ps. 56:8, 9; 139:2.]