1. സ്ത്രീകളില് ജ്ഞാനമുള്ളവള് തന്റെ വീടു പണിയുന്നു; ഭോഷത്വമുള്ളവളോ അതു സ്വന്തകൈകളാല് പൊളിച്ചുകളയുന്നു.

1. EVERY WISE woman builds her house, but the foolish one tears it down with her own hands.

2. നേരായി നടക്കുന്നവന് യഹോവാഭക്തന് ; നടപ്പില് വക്രതയുള്ളവനോ അവനെ നിന്ദിക്കുന്നു.

2. He who walks in uprightness reverently and worshipfully fears the Lord, but he who is contrary and devious in his ways despises Him.

3. ഭോഷന്റെവായില് ഡംഭത്തിന്റെ വടിയുണ്ടു; ജ്ഞാനികളുടെ അധരങ്ങളോ അവരെ കാത്തുകൊള്ളുന്നു.

3. In the fool's own mouth is a rod [to shame] his pride, but the wise men's lips preserve them.

4. കാളകള് ഇല്ലാത്തെടത്തു തൊഴുത്തു വെടിപ്പുള്ളതു; കാളയുടെ ശക്തികൊണ്ടോ വളരെ ആദായം ഉണ്ടു.

4. Where no oxen are, the grain crib is empty, but much increase [of crops] comes by the strength of the ox.

5. വിശ്വസ്തസാക്ഷി ഭോഷകു പറകയില്ല; കള്ളസ്സാക്ഷിയോ ഭോഷകു നിശ്വസിക്കുന്നു.

5. A faithful witness will not lie, but a false witness breathes out falsehoods.

6. പരിഹാസി ജ്ഞാനം അന്വേഷിച്ചിട്ടും കണ്ടെത്തുന്നില്ല; വിവേകമുള്ളവന്നോ പരിജ്ഞാനം എളുപ്പം.

6. A scoffer seeks Wisdom in vain [for his very attitude blinds and deafens him to it], but knowledge is easy to him who [being teachable] understands.

7. മൂഢന്റെ മുമ്പില്നിന്നു മാറിപ്പോക; പരിജ്ഞാനമുള്ള അധരങ്ങള് നീ അവനില് കാണുകയില്ല.

7. Go from the presence of a foolish and self-confident man, for you will not find knowledge on his lips.

8. വഴി തിരിച്ചറിയുന്നതു വിവേകിയുടെ ജ്ഞാനം; ചതിക്കുന്നതോ ഭോഷന്മാരുടെ ഭോഷത്വം.

8. The Wisdom [godly Wisdom, which is comprehensive insight into the ways and purposes of God] of the prudent is to understand his way, but the folly of [self-confident] fools is to deceive.

9. ഭോഷന്മാരെ അകൃത്യയാഗം പരിഹസിക്കുന്നു. നേരുള്ളവര്ക്കോ തമ്മില് പ്രീതി ഉണ്ടു.

9. Fools make a mock of sin and sin mocks the fools [who are its victims; a sin offering made by them only mocks them, bringing them disappointment and disfavor], but among the upright there is the favor of God. [Prov. 10:23.]

10. ഹൃദയം സ്വന്തദുഃഖത്തെ അറിയുന്നു; അതിന്റെ സന്തോഷത്തിലും അന്യന് ഇടപെടുന്നില്ല.

10. The heart knows its own bitterness, and no stranger shares its joy.

11. ദുഷ്ടന്മാരുടെ വീടു മുടിഞ്ഞുപോകും; നീതിമാന്റെ കൂടാരമോ തഴെക്കും.

11. The house of the wicked shall be overthrown, but the tent of the upright shall flourish.

12. ചിലപ്പോള് ഒരു വഴി മനുഷ്യന്നു ചൊവ്വായി തോന്നും; അതിന്റെ അവസാനമോ മരണവഴികള് അത്രേ.

12. There is a way which seems right to a man and appears straight before him, but at the end of it is the way of death.

13. ചിരിക്കുമ്പോള് തന്നേയും ഹൃദയം ദുഃഖിച്ചിരിക്കാം; സന്തോഷത്തിന്റെ അവസാനം ദുഃഖമാകയുമാം.

13. Even in laughter the heart is sorrowful, and the end of mirth is heaviness and grief.

14. ഹൃദയത്തില് വിശ്വാസത്യാഗമുള്ളവന്നു തന്റെ നടപ്പില് മടുപ്പുവരും; നല്ല മനുഷ്യനോ തന്റെ പ്രവൃത്തിയാല് തന്നേ തൃപ്തിവരും.

14. The backslider in heart [from God and from fearing God] shall be filled with [the fruit of] his own ways, and a good man shall be satisfied with [the fruit of] his ways [with the holy thoughts and actions which his heart prompts and in which he delights].

15. അല്പബുദ്ധി ഏതു വാക്കും വിശ്വസിക്കുന്നു; സൂക്ഷ്മബുദ്ധിയോ തന്റെ നടപ്പു സൂക്ഷിച്ചുകൊള്ളുന്നു.

15. The simpleton believes every word he hears, but the prudent man looks and considers well where he is going.

16. ജ്ഞാനി ഭയപ്പെട്ടു ദോഷം അകറ്റിനടക്കുന്നു; ഭോഷനോ ധിക്കാരംപൂണ്ടു നിര്ഭയനായി നടക്കുന്നു.

16. A wise man suspects danger and cautiously avoids evil, but the fool bears himself insolently and is [presumptuously] confident.

17. മുന് കോപി ഭോഷത്വം പ്രവര്ത്തിക്കുന്നു. ദുരുപായി ദ്വേഷിക്കപ്പെടും.

17. He who foams up quickly and flies into a passion deals foolishly, and a man of wicked plots and plans is hated.

18. അല്പബുദ്ധികള് ഭോഷത്വം അവകാശമാക്കിക്കൊള്ളുന്നു; സൂക്ഷ്മബുദ്ധികളോ പരിജ്ഞാനം അണിയുന്നു.

18. The simple acquire folly, but the prudent are crowned with knowledge.

19. ദുര്ജ്ജനം സജ്ജനത്തിന്റെ മുമ്പിലും ദുഷ്ടന്മാര് നീതിമാന്മാരുടെ വാതില്ക്കലും വണങ്ങിനിലക്കുന്നു.

19. The evil men bow before the good, and the wicked [stand suppliantly] at the gates of the [uncompromisingly] righteous.

20. ദരിദ്രനെ കൂട്ടുകാരന് പോലും പകെക്കുന്നു; ധനവാന്നോ വളരെ സ്നേഹിതന്മാര് ഉണ്ടു.

20. The poor is hated even by his own neighbor, but the rich has many friends.

21. കൂട്ടുകാരനെ നിന്ദിക്കുന്നവന് പാപം ചെയ്യുന്നു; എളിയവരോടു കൃപകാണിക്കുന്നവനോ ഭാഗ്യവാന് .

21. He who despises his neighbor sins [against God, his fellowman, and himself], but happy (blessed and fortunate) is he who is kind and merciful to the poor.

22. ദോഷം നിരൂപിക്കുന്നവര് ഉഴന്നുപോകുന്നില്ലയോ? നന്മ നിരൂപിക്കുന്നവര്ക്കോ ദയയും വിശ്വസ്തതയും ലഭിക്കുന്നു.

22. Do they not err who devise evil and wander from the way of life? But loving-kindness and mercy, loyalty and faithfulness, shall be to those who devise good.

23. എല്ലാ തൊഴിലുംകൊണ്ടു ലാഭം വരും; അധരചര്വ്വണംകൊണ്ടോ ഞെരുക്കമേ വരു.

23. In all labor there is profit, but idle talk leads only to poverty.

24. ജ്ഞാനികളുടെ ധനം അവര്ക്കും കിരീടം; മൂഢന്മാരുടെ ഭോഷത്വമോ ഭോഷത്വം തന്നെ.

24. The crown of the wise is their wealth of Wisdom, but the foolishness of [self-confident] fools is [nothing but] folly.

25. സത്യസാക്ഷി പ്രാണരക്ഷ ചെയ്യുന്നു; ഭോഷകു നിശ്വസിക്കുന്നവനോ വഞ്ചന ചെയ്യുന്നു.

25. A truthful witness saves lives, but a deceitful witness speaks lies [and endangers lives].

26. യഹോവാഭക്തന്നു ദൃഢധൈര്യം ഉണ്ടു; അവന്റെ മക്കള്ക്കും ശരണം ഉണ്ടാകും.

26. In the reverent and worshipful fear of the Lord there is strong confidence, and His children shall always have a place of refuge.

27. യഹോവാഭക്തി ജീവന്റെ ഉറവാകുന്നു; അതിനാല് മരണത്തിന്റെ കണികളെ ഒഴിഞ്ഞുപോകും.

27. Reverent and worshipful fear of the Lord is a fountain of life, that one may avoid the snares of death. [John 4:10, 14.]

28. പ്രജാബാഹുല്യം രാജാവിന്നു ബഹുമാനം; പ്രജാന്യൂനതയോ പ്രഭുവിന്നു നാശം.

28. In a multitude of people is the king's glory, but in a lack of people is the prince's ruin.

29. ദീര്ഘക്ഷമയുള്ളവന് മഹാബുദ്ധിമാന് ; മുന് കോപിയോ ഭോഷത്വം ഉയര്ത്തുന്നു.

29. He who is slow to anger has great understanding, but he who is hasty of spirit exposes and exalts his folly. [Prov. 16:32; James 1:19.]

30. ശാന്തമനസ്സു ദേഹത്തിന്നു ജീവന് ; അസൂയയോ അസ്തികള്ക്കു ദ്രവത്വം.

30. A calm and undisturbed mind and heart are the life and health of the body, but envy, jealousy, and wrath are like rottenness of the bones.

31. എളിയവനെ പീഡിപ്പിക്കുന്നവന് അവന്റെ സ്രഷ്ടാവിനെ നിന്ദിക്കുന്നു; ദരിദ്രനോടു കൃപകാണിക്കുന്നവനോ അവനെ ബഹുമാനിക്കുന്നു.

31. He who oppresses the poor reproaches, mocks, and insults his Maker, but he who is kind and merciful to the needy honors Him. [Prov. 17:5; Matt. 25:40, 45.]

32. ദുഷ്ടന്നു തന്റെ ദുഷ്ടതയാല് വീഴ്ച വരുന്നു; നീതിമാന്നോ മരണത്തിലും പ്രത്യാശയുണ്ടു.

32. The wicked is overthrown through his wrongdoing and calamity, but the [consistently] righteous has hope and confidence even in death.

33. വിവേകമുള്ളവന്റെ ഹൃദയത്തില് ജ്ഞാനം അടങ്ങിപ്പാര്ക്കുംന്നു; മൂഢന്മാരുടെ അന്തരംഗത്തില് ഉള്ളതോ വെളിപ്പെട്ടുവരുന്നു.

33. Wisdom rests [silently] in the mind and heart of him who has understanding, but that which is in the inward part of [self-confident] fools is made known. [Isa. 32:6.]

34. നീതി ജാതിയെ ഉയര്ത്തുന്നു; പാപമോ വംശങ്ങള്ക്കു അപമാനം.

34. Uprightness and right standing with God (moral and spiritual rectitude in every area and relation) elevate a nation, but sin is a reproach to any people.

35. ബുദ്ധിമാനായ ദാസന്നു രാജാവിന്റെ പ്രീതി ലഭിക്കുന്നു. നാണംകെട്ടവന്നോ അവന്റെ കോപം നേരിടും.

35. The king's favor is toward a wise and discreet servant, but his wrath is against him who does shamefully. [Matt. 24:45, 47.]