1. ഇക്കോന്യയില് അവര് ഒരുമിച്ചു യെഹൂദന്മാരുടെ പള്ളിയില് ചെന്നു യെഹൂദന്മാരിലും യവനന്മാരിലും വലിയോരു പുരുഷാരം വിശ്വസിപ്പാന് തക്കവണ്ണം സംസാരിച്ചു.

1. When they got to Iconium they went, as they always did, to the meeting place of the Jews and gave their message. The Message convinced both Jews and non-Jews--and not just a few, either.

2. വിശ്വസിക്കാത്ത യെഹൂദന്മാരോ ജാതികളുടെ മനസ്സു സഹോദരന്മാരുടെ നേരെ ഇളക്കി വഷളാക്കി.

2. But the unbelieving Jews worked up a whispering campaign against Paul and Barnabas, sowing mistrust and suspicion in the minds of the people in the street.

3. എന്നാല് അവര് വളരെക്കാലം അവിടെ പാര്ത്തു, കര്ത്താവില് ആശ്രയിച്ചു പ്രാഗത്ഭ്യത്തോടെ പ്രസംഗിച്ചുകൊണ്ടിരുന്നു; അവന് തന്റെ കൃപയുടെ വചനത്തിന്നു സാക്ഷിനിന്നു, അവരുടെ കയ്യാല് അടയാളങ്ങളും അത്ഭുതങ്ങളും ഉണ്ടാകുവാന് വരം നല്കി.

3. The two apostles were there a long time, speaking freely, openly, and confidently as they presented the clear evidence of God's gifts, God corroborating their work with miracles and wonders.

4. എന്നാല് പട്ടണത്തിലെ ജനസമൂഹം ഭിന്നിച്ചു ചിലര് അപ്പൊസ്തലന്മാരുടെ പക്ഷത്തിലും ആയി.

4. But then there was a split in public opinion, some siding with the Jews, some with the apostles.

5. അവരെ അവമാനിപ്പാനും കല്ലെറിവാനും ജാതികളും യെഹൂദന്മാരും അവിടത്തെ പ്രമാണികളോടുകൂടി ഒരു ആക്രമം ഭാവിച്ചപ്പോള് അവര് അതു ഗ്രഹിച്ചു ലുസ്ത്ര,

5. One day, learning that both the Jews and non-Jews had been organized by their leaders to beat them up,

6. ദെര്ബ്ബ ഇന്ന ലുക്കവോന്യപട്ടണങ്ങളിലേക്കും ചുറ്റുമുള്ള ദേശത്തിലേക്കും

6. they escaped as best they could to the next towns--Lyconia, Lystra, Derbe, and that neighborhood--

7. ഔടിപ്പോയി അവിടെ സുവിശേഷം അറിയിച്ചുപോന്നു.

7. but then were right back at it again, getting out the Message.

8. ലുസ്ത്രയില് അമ്മയുടെ ഗര്ഭംമുതല് മുടന്തനായി ഒരിക്കലും നടന്നിട്ടില്ലാതെയും കാലിന്നു ശക്തിയില്ലാതെയും ഉള്ളോരു പുരുഷന് ഇരുന്നിരുന്നു.

8. There was a man in Lystra who couldn't walk. He sat there, crippled since the day of his birth.

9. അവന് പൊലൊസ് സംസാരിക്കുന്നതു കേട്ടു; അവന് അവനെ ഉറ്റു നോക്കി, സൌഖ്യം പ്രാപിപ്പാന് അവന്നു വിശ്വാസമുണ്ടു എന്നു കണ്ടിട്ടു

9. He heard Paul talking, and Paul, looking him in the eye, saw that he was ripe for God's work, ready to believe.

10. നീ എഴുന്നേറ്റു കാലൂന്നി നിവിര്ന്നുനില്ക്ക എന്നു ഉറക്കെ പറഞ്ഞു; അവന് കുതിച്ചെഴുന്നേറ്റു നടന്നു

10. So he said, loud enough for everyone to hear, 'Up on your feet!' The man was up in a flash--jumped up and walked around as if he'd been walking all his life.

11. പൌലൊസ് ചെയ്തതു പുരുഷാരം കണ്ടിട്ടുദേവന്മാര് മനുഷ്യരൂപത്തില് നമ്മുടെ അടുക്കല് ഇറങ്ങിവന്നിരിക്കുന്നു എന്നു ലുക്കവോന്യഭാഷയില് നിലവിളിച്ചു പറഞ്ഞു.

11. When the crowd saw what Paul had done, they went wild, calling out in their Lyconian dialect, 'The gods have come down! These men are gods!'

12. ബര്ന്നബാസിന്നു ഇന്ദ്രന് എന്നും പൌലൊസ് മുഖ്യപ്രസംഗിയാകയാല് അവന്നു ബുധന് എന്നു പേര്വിളിച്ചു.

12. They called Barnabas 'Zeus' and Paul 'Hermes' (since Paul did most of the speaking).

13. പട്ടണത്തിന്റെ മുമ്പിലുള്ള ഇന്ദ്രക്ഷേത്രത്തിലെ പുരോഹിതന് കാളകളെയും പൂമാലകളെയും ഗോപുരത്തിങ്കല് കൊണ്ടുവന്നു പുരുഷാരത്തോടുകൂടെ യാഗം കഴിപ്പാന് ഭാവിച്ചു.

13. The priest of the local Zeus shrine got up a parade--bulls and banners and people lined right up to the gates, ready for the ritual of sacrifice.

14. ഇതു അപ്പൊസ്തലന്മാരായ ബര്ന്നബാസും പൌലൊസും കേട്ടിട്ടു വസ്ത്രം കീറിക്കൊണ്ടു പുരുഷാരത്തിന്റെ ഇടയിലേക്കു ഔടിച്ചെന്നു നിലവിളിച്ചു പറഞ്ഞതു

14. When Barnabas and Paul finally realized what was going on, they stopped them. Waving their arms, they interrupted the parade, calling out,

15. പുരുഷന്മാരേ, നിങ്ങള് ഈ ചെയ്യുന്നതു എന്തു? ഞങ്ങള് നിങ്ങളോടു സമസ്വഭാവമുള്ള മനുഷ്യര് അത്രെ; നിങ്ങള് ഈ വ്യര്ത്ഥകാര്യങ്ങളെ വിട്ടു, ആകാശവും ഭൂമിയും സമുദ്രവും അവയിലുള്ള സകലവും ഉണ്ടാക്കിയ ജീവനുള്ള ദൈവത്തിങ്കലേക്കു തിരിയേണം എന്നുള്ള സുവിശേഷം ഞങ്ങള് നിങ്ങളോടു അറിയിക്കുന്നു.
പുറപ്പാടു് 20:11, സങ്കീർത്തനങ്ങൾ 146:6

15. 'What do you think you're doing! We're not gods! We are men just like you, and we're here to bring you the Message, to persuade you to abandon these silly god-superstitions and embrace God himself, the living God. We don't make God; he makes us, and all of this--sky, earth, sea, and everything in them.

16. കഴിഞ്ഞ കാലങ്ങളില് അവന് സകലജാതികളെയും സ്വന്ത വഴികളില് നടപ്പാന് സമ്മതിച്ചു.

16. 'In the generations before us, God let all the different nations go their own way.

17. എങ്കിലും അവന് നന്മചെയ്കയും ആകാശത്തുനിന്നു മഴയും ഫലപുഷ്ടിയുള്ള കാലങ്ങളും നിങ്ങള്ക്കു തരികയും ആഹാരവും സന്തോഷവും നല്കി നിങ്ങളെ തൃപ്തരാക്കുകയും ചെയ്തുപോന്നതിനാല് തന്നെക്കുറിച്ചു സാക്ഷ്യം തരാതിരുന്നിട്ടില്ല.
സങ്കീർത്തനങ്ങൾ 147:8, യിരേമ്യാവു 5:24

17. But even then he didn't leave them without a clue, for he made a good creation, poured down rain and gave bumper crops. When your bellies were full and your hearts happy, there was evidence of good beyond your doing.'

18. അവര് ഇങ്ങനെ പറഞ്ഞു തങ്ങള്ക്കു യാഗം കഴിക്കാതവണ്ണം പുരുഷാരത്തെ പ്രയാസത്തോടെ തടുത്തു.

18. Talking fast and hard like this, they prevented them from carrying out the sacrifice that would have honored them as gods--but just barely.

19. എന്നാല് അന്ത്യൊക്ക്യയില് നിന്നും ഇക്കോന്യയില് നിന്നും യെഹൂദന്മാര് വന്നു കൂടി പുരുഷാരത്തെ വശത്താക്കി പൌലൊസിനെ കല്ലെറിഞ്ഞു; അവന് മരിച്ചു എന്നു വിചാരിച്ചിട്ടു അവനെ പട്ടണത്തിന്നു പുറത്തേക്കു ഇഴെച്ചു കളഞ്ഞു.

19. Then some Jews from Antioch and Iconium caught up with them and turned the fickle crowd against them. They beat Paul unconscious, dragged him outside the town and left him for dead.

20. എന്നാല് ശിഷ്യന്മാര് അവനെ ചുറ്റിനില്ക്കയില് അവന് എഴുന്നേറ്റു പട്ടണത്തില് ചെന്നു; പിറ്റെന്നാള് ബര്ന്നബാസിനോടു കൂടി ദെര്ബ്ബെക്കു പോയി.

20. But as the disciples gathered around him, he came to and got up. He went back into town and the next day left with Barnabas for Derbe.

21. ആ പട്ടണത്തിലും സുവിശേഷം അറിയിച്ചു പലരെയും ശിഷ്യരാക്കിയശേഷം അവര് ലുസ്ത്ര, ഇക്കോന്യ, അന്ത്യോക്യ എന്ന പട്ടണങ്ങളിലേക്കു മടങ്ങിച്ചെന്നു,

21. After proclaiming the Message in Derbe and establishing a strong core of disciples, they retraced their steps to Lystra, then Iconium, and then Antioch,

22. വിശ്വാസത്തില് നില നില്ക്കേണം എന്നും നാം അനേകം കഷ്ടങ്ങളില്കൂടി ദൈവരാജ്യത്തില് കടക്കേണ്ടതാകുന്നു എന്നും പ്രബോധിപ്പിച്ചു ശിഷ്യന്മാരുടെ മനസ്സു ഉറപ്പിച്ചു പോന്നു.

22. putting muscle and sinew in the lives of the disciples, urging them to stick with what they had begun to believe and not quit, making it clear to them that it wouldn't be easy: 'Anyone signing up for the kingdom of God has to go through plenty of hard times.'

23. അവര് സഭതോറും അവര്ക്കും മൂപ്പന്മാരെ നിയമിക്കയും ഉപവസിച്ചും പ്രാര്ത്ഥിച്ചുംകൊണ്ടു തങ്ങള് വിശ്വസിച്ച കര്ത്താവിങ്കല് അവരെ ഭാരമേല്പിക്കയും ചെയ്തു.

23. Paul and Barnabas handpicked leaders in each church. After praying--their prayers intensified by fasting--they presented these new leaders to the Master to whom they had entrusted their lives.

24. അവര് പിസിദ്യയില്കൂടി കടന്നു പംഫുല്യയില്എത്തി,

24. Working their way back through Pisidia, they came to Pamphylia

25. പെര്ഗ്ഗയില്വചനം പ്രസംഗിച്ചശേഷം അത്തല്യെക്കു പോയി

25. and preached in Perga. Finally, they made it to Attalia

26. അവിടെ നിന്നു കപ്പല് കയറി അന്ത്യൊക്ക്യയിലേക്കു പോയി; തങ്ങള് നിവര്ത്തിച്ച വേലക്കായി ദൈവകൃപയില് അവരെ ഭരമേല്പിച്ചയച്ചതു അവിടെനിന്നു ആയിരുന്നുവല്ലോ.

26. and caught a ship back to Antioch, where it had all started--launched by God's grace and now safely home by God's grace. A good piece of work.

27. അവിടെ എത്തിയശേഷം സഭയെ ഒരുമിച്ചു കൂട്ടി, ദൈവം തങ്ങളോടുകൂടെ ഇരുന്നു ചെയ്തതൊക്കെയും ജാതികള്ക്കു വിശ്വാസത്തിന്റെ വാതില് തുറന്നുകൊടുത്തതും അറിയിച്ചു.

27. On arrival, they got the church together and reported on their trip, telling in detail how God had used them to throw the door of faith wide open so people of all nations could come streaming in.

28. പിന്നെ അവന് ശിഷ്യന്മാരോടുകൂടെ കുറെക്കാലം അവിടെ പാര്ത്തു.

28. Then they settled down for a long, leisurely visit with the disciples.