1. യൊരോബെയാം ധൂപം കാട്ടുവാന് പീഠത്തിന്നരികെ നിലക്കുമ്പോള് തന്നേ ഒരു ദൈവപുരുഷന് യഹോവയുടെ കല്പനയാല് യെഹൂദയില് നിന്നു ബേഥേലിലേക്കു വന്നു.

1. And lo! a man of God cam fro Juda, bi the word of the Lord, in to Bethel, while Jeroboam stood on the auter, `and castide encence.

2. അവന് യഹോവയുടെ കല്പനയാല് യാഗപീഠത്തോടുയാഗപീഠമേ, യാഗപീഠമേ, യഹോവ ഇപ്രകാരം അരുളിച്ചെയ്യുന്നുദാവീദ്ഗൃഹത്തിന്നു യോശീയാവു എന്നു പേരുള്ള ഒരു മകന് ജനിക്കും; അവന് നിന്റെ മേല് ധൂപം കാട്ടുന്ന പൂജാഗിരിപുരോഹിതന്മാരെ നിന്റെമേല് വെച്ചു അറുക്കയും മനുഷ്യാസ്ഥികളെ നിന്റെമേല് ചുട്ടുകളകയും ചെയ്യും എന്നു വിളിച്ചുപറഞ്ഞു.

2. And `the man of God criede ayens the auter, bi the word of the Lord, and seide, Auter! auter! the Lord seith these thingis, Lo! a sone, Josias by name, shal be borun to the hows of Dauid; and he schal offre on thee the preestis of hiye thingis, that brennen now encensis yn thee, and he schal brenne the bonys of men on thee.

3. അവന് അന്നു ഒരു അടയാളവും കൊടുത്തു; ഇതാ, ഈ യാഗപീഠം പിളര്ന്നു അതിന്മേലുള്ള ചാരം തൂകിപ്പോകും; ഇതു യഹോവ കല്പിച്ച അടയാളം എന്നു പറഞ്ഞു.

3. And he yaf a signe in that dai, `and seide, This schal be `the signe that the Lord spak, Lo! the auter schal be kit, and the aische which is `there ynne, schal be sched out.

4. ദൈവപുരുഷന് ബേഥേലിലെ യാഗപീഠത്തിന്നു വിരോധമായി വിളിച്ചുപറഞ്ഞ വചനം യൊരോബെയാംരാജാവു കേട്ടപ്പോള് അവന് യാഗപീഠത്തിങ്കല്നിന്നു കൈ നീട്ടിഅവനെ പിടിപ്പിന് എന്നു കല്പിച്ചു; എങ്കിലും അവന്റെ നേരെ നിട്ടിയ കൈ വരണ്ടുപോയിട്ടു തിരികെ മടക്കുവാന് കഴിവില്ലാതെ ആയി.

4. And whanne the kyng hadde herd the word of the man of God, which word he hadde cried ayens the auter in Bethel, the kyng helde forth his hond fro the auter, and seide, Take ye hym. And his hond driede, which he hadde holde forth, and he myyte not drawe it ayen to hym silf.

5. ദൈവപുരുഷന് യഹോവയുടെ കല്പനയാല് കൊടുത്തിരുന്ന അടയാളപ്രകാരം യാഗപീഠം പിളര്ന്നു ചാരം യാഗപീഠത്തില്നിന്നു തൂകിപ്പോയി.

5. Also the auter was kit, and the aische was sched out of the auter, bi the signe which the man of God bifor seide, in the word of the Lord.

6. രാജാവു ദൈവപുരുഷനോടുനീ നിന്റെ ദൈവമായ യഹോവയോടു കൃപെക്കായി അപേക്ഷിച്ചു എന്റെ കൈമടങ്ങുവാന് തക്കവണ്ണം എനിക്കുവേണ്ടി പ്രാര്ത്ഥിക്കേണം എന്നു പറഞ്ഞു. ദൈവപുരുഷന് യഹോവയോടു അപേക്ഷിച്ചു; എന്നാറെ രാജാവിന്റെ കൈ മടങ്ങി മുമ്പിലത്തെപ്പോലെ ആയി.

6. And the kyng seide to the man of God, Biseche thou the face of thi Lord God, and preie thou for me, that myn hond be restorid to me. And the man of God preiede the face of God; and the hond of the king turnede ayen to hym, and it was maad as it was bifore.

7. രാജാവു ദൈവപുരുഷനോടുനീ എന്നോടുകൂടെ അരമനയില് വന്നു അല്പം ആശ്വസിച്ചുകൊള്ക; ഞാന് നിനക്കു ഒരു സമ്മാനം തരും എന്നു പറഞ്ഞു.

7. Sotheli the kyng spak to the man of God, Come thou hoom with me, that thou ete, and Y schal yyue yiftis to thee.

8. ദൈവപുരുഷന് രാജാവിനോടുനിന്റെ അരമനയില് പകുതി തന്നാലും ഞാന് നിന്നോടുകൂടെ വരികയില്ല; ഈ സ്ഥലത്തു വെച്ചു ഞാന് അപ്പം തിന്നുകയില്ല, വെള്ളം കുടിക്കയും ഇല്ല.

8. And the man of God seide to the kyng, Thouy thou schalt yyue to me the half part of thin hows, Y schal not come with thee, nether Y schal ete breed, nether Y schal drynke watir in this place;

9. നീ അപ്പം തിന്നരുതു, വെള്ളം കുടിക്കരുതു; പോയ വഴിയായി മടങ്ങിവരികയും അരുതു എന്നു യഹോവ അരുളപ്പാടായി എന്നോടു കല്പിച്ചിരിക്കുന്നു എന്നു പറഞ്ഞു.

9. `for so it is comaundid to me bi the word of the Lord, comaundinge, Thou schalt not ete breed, nether thou schalt drynke water, nether thou schalt turne ayen bi the weie bi which thou camest.

10. അങ്ങനെ അവന് ബേഥേലിലേക്കു വന്ന വഴിയായി മടങ്ങാതെ മറ്റൊരുവഴിയായി പോയി.

10. Therfor he yede bi another weie, and turnede not ayen bi the weie, bi which he cam in to Bethel.

11. ബേഥേലില് വൃദ്ധനായൊരു പ്രവാചകന് പാര്ത്തിരുന്നു; അവന്റെ പുത്രന്മാര് വന്നു ദൈവപുരുഷന് ബേഥേലില് ചെയ്ത കാര്യമൊക്കെയും അവനോടു പറഞ്ഞു; അവന് രാജാവിനോടു പറഞ്ഞ വാക്കുകളും അവര് തങ്ങളുടെ അപ്പനെ അറിയിച്ചു.

11. Forsothe sum elde profete dwellide in Bethel, to whom hise sones camen, and telden to hym alle the werkis whiche the man of God hadde do in that dai in Bethel; and thei telden to her fader the wordis whiche he spak to the kyng.

12. അവരുടെ അപ്പന് അവരോടുഅവന് ഏതു വഴിക്കു പോയി എന്നു ചോദിച്ചു; യെഹൂദയില്നിന്നു വന്നു ദൈവപുരുഷന് പോയ വഴി അവന്റെ പുത്രന്മാര് കണ്ടിരുന്നു.

12. And the fadir of hem seide to hem, Bi what weie yede he? Hise sones schewiden to hym the weie, bi which the man of God yede, that cam fro Juda.

13. അവന് തന്റെ പുത്രന്മാരോടുകഴുതെക്കു കോപ്പിട്ടുതരുവിന് എന്നു പറഞ്ഞു, അവര് കഴുതെക്കു കോപ്പിട്ടുകൊടുത്തു; അവന് അതിന്റെ പുറത്തു കയറി ദൈവപുരുഷന്റെ പിന്നാലെ ചെന്നു;

13. And he seide to hise sones, Sadle ye an asse to me. And whanne thei hadden sadlid,

14. അവന് ഒരു കരുവേലകത്തിന് കീഴെ ഇരിക്കുന്നതു കണ്ടുനീ യെഹൂദയില്നിന്നു വന്ന ദൈവപുരുഷനോ എന്നു അവനോടു ചോദിച്ചു.

14. he stiede, and yede after the man of God, and foond hym sittyng vndur a terebynte. And he seide to the man of God, Whether thou art the man of God, that camest fro Juda? He answeride, Y am.

15. അവന് അതേ എന്നു പറഞ്ഞു. അവന് അവനോടുനീ എന്നോടുകൂടെ വീട്ടില് വന്നു ഭക്ഷണം കഴിക്കേണം എന്നു പറഞ്ഞു.

15. And he seide to hym, Come thou with me hoom, that thou ete breed.

16. അതിന്നു അവന് എനിക്കു നിന്നോടുകൂടെ പോരികയോ നിന്റെ വിട്ടില് കയറുകയോ ചെയ്തുകൂടാ; ഞാന് ഈ സ്ഥലത്തുവെച്ചു നിന്നോടുകൂടെ അപ്പം തിന്നുകയില്ല വെള്ളം കുടിക്കയുമില്ല.

16. And he seide, Y may not turne ayen, nether come with thee, nether Y schal ete breed, nether Y schal drynke water in this place;

17. നീ അവിടെവെച്ചു അപ്പം തിന്നരുതു, വെള്ളം കുടിക്കരുതു, പോയ വഴിയായി മടങ്ങിവരികയും അരുതു എന്നു യഹോവ അരുളപ്പാടായി എന്നോടു കല്പിച്ചിരിക്കുന്നു എന്നു പറഞ്ഞു.

17. for the Lord spak to me in the word of the Lord, and seide, Thou schalt not ete breed, and thou schalt not drynke water there, nether thou schalt turne ayen bi the weie bi which thou yedist.

18. അതിന്നു അവന് ഞാനും നിന്നെപ്പോലെ ഒരു പ്രവാചകന് ആകുന്നു; അപ്പം തിന്നുകയും വെള്ളം കുടിക്കയും ചെയ്യേണ്ടതിന്നു നീ അവനെ നിന്റെ വീട്ടില് കൂട്ടിക്കൊണ്ടു വരിക എന്നു ഒരു ദൂതന് യഹോവയുടെ കല്പനയാല് എന്നോടു പറഞ്ഞിരിക്കുന്നു എന്നു പറഞ്ഞു. അവന് പറഞ്ഞതോ ഭോഷ്കായിരുന്നു.

18. Which seide to hym, And Y am a profete lijk thee; and an aungel spak to me bi the word of the Lord, and seide, Lede ayen hym in to thin hows, that he ete breed, and drynke watir. He disseyuede the man of God,

19. അങ്ങനെ അവന് അവനോടുകൂടെ ചെന്നു, അവന്റെ വീട്ടില്വെച്ചു അപ്പം തിന്നുകയും വെള്ളം കുടിക്കയും ചെയ്തു.

19. and brouyte him ayen with hym. Therfor he ete breed in his hows, and drank watir.

20. അവന് ഭക്ഷണത്തിന്നിരിക്കുമ്പോള് അവനെ കൂട്ടിക്കൊണ്ടുവന്ന പ്രവാചകന്നു യഹോവയുടെ അരുളപ്പാടുണ്ടായി.

20. And whanne he sat at the table, the word of the Lord was maad to the prophete that brouyte hym ayen;

21. അവര് യെഹൂദയില്നിന്നു വന്ന ദൈവപുരുഷനോടുനീ യഹോവയുടെ വചനം മറുത്തു നിന്റെ ദൈവമായ യഹോവ നിന്നോടു കല്പിച്ചിരുന്ന

21. and he criede to the man of God that cam fro Juda, and seide, The Lord seith these thingis, For thou obeidist not to the mouth of the Lord, and keptist not the comaundement which thi Lord God comaundide to thee,

22. കല്പന പ്രമാണിക്കാതെ അപ്പം തിന്നുകയും വെള്ളം കുടിക്കയും ചെയ്യരുതെന്നു അവന് നിന്നോടു കല്പിച്ച സ്ഥലത്തു നീ മടങ്ങിവന്നു അപ്പം തിന്നുകയും വെള്ളം കുടിക്കയും ചെയ്തതുകൊണ്ടു നിന്റെ ശവം നിന്റെ പിതാക്കന്മാരുടെ കല്ലറയില് വരികയില്ല എന്നു യഹോവ അരുളിച്ചെയ്യുന്നു എന്നു വിളിച്ചുപറഞ്ഞു.

22. and thou turnedist ayen, and etist breed, and drankist watir in the place in which Y comaundide to thee, that thou schuldist not ete breed, nether schuldist drynke watir, thi deed bodi schal not be borun in to the sepulcre of thi fadris.

23. അപ്പം തിന്നുകയും വെള്ളം കുടിക്കയും ചെയ്തശേഷം അവന് താന് കൂട്ടിക്കൊണ്ടുവന്ന പ്രവാചകന്നുവേണ്ടി കഴുതെക്കു കോപ്പിട്ടുകൊടുത്തു;

23. And whanne he hadde ete and drunke, the prophete, whom he hadde brouyt ayen, sadlide his asse.

24. അവന് പോകുമ്പോള് വഴിയില് ഒരു സിംഹം അവനെ കണ്ടു അവനെ കൊന്നു; അവന്റെ ശവം വഴിയില് കിടന്നു, കഴുത അതിന്റെ അരികെ നിന്നു; സിംഹവും ശവത്തിന്റെ അരികെ നിന്നു.

24. And whanne he hadde go, a lioun foond hym in the weye, and killide hym. And his deed bodi was cast forth in the weie; sotheli the asse stood bisydis hym, and the lioun stood bisidis the deed bodi.

25. വഴിപോകുന്ന ആളുകള് ശവം വഴിയില് കിടക്കുന്നതും ശവത്തിന്റെ അരികെ സിംഹം നിലക്കുന്നതും കണ്ടു; വൃദ്ധനായ പ്രവാചകന് പാര്ക്കുംന്ന പട്ടണത്തില് ചെന്നു അറിയിച്ചു.

25. And lo! men passynge sien the deed bodi cast forth in the weye, and the lyoun stondynge bisidis the deed bodi; and thei camen, and pupplischiden in the citee, in which thilke eeld prophete dwellide.

26. അവനെ വഴിയില് നിന്നു കൂട്ടിക്കൊണ്ടു വന്ന പ്രവാചകന് അതു കേട്ടപ്പോള്അവന് യഹോവയുടെ വചനം മറുത്ത ദൈവപുരുഷന് തന്നേ; യഹോവ അവനോടു അരുളിച്ചെയ്ത വചനപ്രകാരം യഹോവ അവനെ സിംഹത്തിന്നു ഏല്പിച്ചു; അതു അവനെ കീറി കൊന്നുകളഞ്ഞു എന്നു പറഞ്ഞു.

26. And whanne thilke prophete, that brouyte hym ayen fro the weye, hadde herd this, he seide, It is the man of God, that was vnobedient to the mouth of God; and the Lord bitook hym to the lioun, that brak hym, and killide hym, bi the word of the Lord which he spak to hym.

27. പിന്നെ അവന് തന്റെ പുത്രന്മാരോടുകഴുതെക്കു കോപ്പിട്ടുതരുവിന് എന്നു പറഞ്ഞു.

27. And he seide to hise sones, Sadle ye an asse to me.

28. അവര് കോപ്പിട്ടുകൊടുത്തു. അവന് ചെന്നപ്പോള് ശവം വഴിയില് കിടക്കുന്നതും ശവത്തിന്റെ അരികെ കഴുതയും സിംഹവും നിലക്കുന്നതും കണ്ടു; സിംഹം ശവത്തെ തിന്നുകയോ കഴുതയെ കീറിക്കളകയോ ചെയ്തില്ല.

28. And whanne thei hadden sadlid, and he hadde go, he foond his deed bodi cast forth in the weie, and the asse and the lioun stondinge bisidis the deed bodi; and the lioun eet not the deed bodi, nether hirtide the asse.

29. പ്രവാചകന് ദൈവപുരുഷന്റെ ശവം എടുത്തു കഴുതപ്പുറത്തു വെച്ചു കൊണ്ടുവന്നു; വൃദ്ധനായ പ്രവാചകന് തന്റെ പട്ടണത്തില് എത്തി അവനെക്കുറിച്ചു വിലപിച്ചു അവനെ അടക്കം ചെയ്തു.

29. Therfor the profete took the deed bodi of the man of God, and puttide it on the asse; and he turnede ayen, and brouyte it in to the cyte of the eeld prophete, that he schulde biweile hym.

30. അവന്റെ ശവം അവന് തന്റെ സ്വന്ത കല്ലറയില് വെച്ചിട്ടു അവനെക്കുറിച്ചുഅയ്യോ എന്റെ സഹോദരാ, എന്നിങ്ങനെ പറഞ്ഞു അവര് വിലാപം കഴിച്ചു.

30. And he puttide his deed bodi in his sepulcre, and thei biweiliden him, Alas! alas! my brother!

31. അവനെ അടക്കം ചെയ്തശേഷം അവന് തന്റെ പുത്രന്മാരോടുഞാന് മരിച്ചശേഷം നിങ്ങള് എന്നെ ദൈവപുരുഷനെ അടക്കം ചെയ്തിരിക്കുന്ന കല്ലറയില് തന്നേ അടക്കം ചെയ്യേണം; അവന്റെ അസ്ഥികളുടെ അരികെ എന്റെ അസ്ഥികളും ഇടേണം.

31. And whanne thei hadden biweilid hym, he seide to hise sones, Whanne Y schal be deed, birie ye me in the sepulcre, in which the man of God is biried; putte ye my bonys bisidis hise bonys.

32. അവന് ബേഥേലിലെ യാഗപീഠത്തിന്നും ശമര്യപട്ടണങ്ങളിലെ സകലപൂജാഗിരിക്ഷേത്രങ്ങള്ക്കും വിരോധമായി യഹോവയുടെ കല്പനപ്രകാരം വിളിച്ചുപറഞ്ഞ വചനം നിശ്ചയമായി സംഭവിക്കും എന്നു പറഞ്ഞു.

32. For sotheli the word schal come, which he bifor seide in the word of the Lord, ayens the auter which is in Bethel, and ayens alle the templis of hiy placis, that ben in the citees of Samarie. After these wordis Jeroboam turnede not ayen fro his werste weie, but ayenward of the laste puplis he made preestis of hiye places; who euer wolde, fillide his hond, and he was maad preest of hiy placis.

33. ഈ കാര്യം കഴിഞ്ഞിട്ടും യൊരോബെയാം തന്റെ ദുര്മ്മാര്ഗ്ഗം വിട്ടുതിരിയാതെ പിന്നെയും സര്വ്വജനത്തില്നിന്നും പൂജാഗിരിപുരോഹിതന്മാരെ നിയമിച്ചു; തനിക്കു ബോധിച്ചവരെ കരപൂരണം കഴിപ്പിച്ചു; അവര് പൂജാഗിരിപുരോഹിതന്മാരായ്തീര്ന്നു.

33. And for this cause the hows of Jeroboam synnede, and it was distried, and doon awey fro the face of erthe.