1. ദുഷ്ടന്മാരോടു അസൂയപ്പെടരുതു; അവരോടുകൂടെ ഇരിപ്പാന് ആഗ്രഹിക്കയുമരുതു.

1. Do not be envious of the wicked or wish for their company,

2. അവരുടെ ഹൃദയം സാഹസം ചിന്തിക്കുന്നു; അവരുടെ അധരം വേണ്ടാതനം പറയുന്നു.

2. for their hearts are scheming violence, their lips talking mischief.

3. ജ്ഞാനംകൊണ്ടു ഭവനം പണിയുന്നു; വിവേകംകൊണ്ടു അതു സ്ഥിരമായിവരുന്നു.

3. By wisdom a house is built, by understanding it is made strong;

4. പരിജ്ഞാനംകൊണ്ടു അതിന്റെ മുറികളില് വലിയേറിയതും മനോഹരവുമായ സകല സമ്പത്തും നിറഞ്ഞുവരുന്നു.

4. by knowledge its storerooms are filled with riches of every kind, rare and desirable.

5. ജ്ഞാനിയായ പുരുഷന് ബലവാനാകുന്നു; പരിജ്ഞാനമുള്ളവന് ബലം വര്ദ്ധിപ്പിക്കുന്നു.

5. The wise is mighty in power, strength is reinforced by science;

6. ഭരണസാമര്ത്ഥ്യത്തോടെ നീ യുദ്ധം നടത്തി ജയിക്കും; മന്ത്രിമാരുടെ ബഹുത്വത്തില് രക്ഷയുണ്ടു.

6. for it is by strategy that you wage war, and victory depends on having many counsellors.

7. ജ്ഞാനം ഭോഷന്നു അത്യുന്നതമായിരിക്കുന്നു; അവന് പട്ടണവാതില്ക്കല് വായ് തുറക്കുന്നില്ല.

7. For a fool wisdom is an inaccessible fortress: at the city gate he does not open his mouth.

8. ദോഷം ചെയ്വാന് നിരൂപിക്കുന്നവനെ ദുഷ്കര്മ്മി എന്നു പറഞ്ഞുവരുന്നു;

8. Anyone intent on evil-doing is known as a master in cunning.

9. ഭോഷന്റെ നിരൂപണം പാപം തന്നേ; പരിഹാസി മനുഷ്യര്ക്കും വെറുപ്പാകുന്നു.

9. Folly dreams of nothing but sin, the mocker is abhorrent.

10. കഷ്ടകാലത്തു നീ കുഴഞ്ഞുപോയാല് നിന്റെ ബലം നഷ്ടം തന്നേ.

10. If you lose heart when things go wrong, your strength is not worth much.

11. മരണത്തിന്നു കൊണ്ടുപോകുന്നവരെ വിടുവിക്ക; കുലെക്കായി വിറെച്ചു ചെല്ലുന്നവരെ രക്ഷിപ്പാന് നോക്കുക.

11. Save those being dragged towards death, but can you rescue those on their way to execution?

12. ഞങ്ങള് അറിഞ്ഞില്ലല്ലോ എന്നു നീ പറഞ്ഞാല് ഹൃദയങ്ങളെ തൂക്കിനോക്കുന്നവന് ഗ്രഹിക്കയില്ലയോ? നിന്റെ പ്രാണനെ കാക്കുന്നവന് അറികയില്ലയോ? അവന് മനുഷ്യന്നു പ്രവൃത്തിക്കു തക്കവണ്ണം പകരം കൊടുക്കയില്ലയോ?
മത്തായി 16:27, റോമർ 2:6, 2 തിമൊഥെയൊസ് 4:14, 1 പത്രൊസ് 1:17, വെളിപ്പാടു വെളിപാട് 2:23, വെളിപ്പാടു വെളിപാട് 20:12-13, വെളിപ്പാടു വെളിപാട് 22:12

12. If you say, 'But look, we did not know,' will the Weigher of the heart pay no attention? Will not the Guardian of your soul be aware and repay you as your deeds deserve?

13. മകനേ, തേന് തിന്നുക; അതു നല്ലതല്ലോ; തേങ്കട്ട നിന്റെ അണ്ണാക്കിന്നു മധുരമത്രേ.

13. Eat honey, my child, since it is good; honey that drips from the comb is sweet to the taste:

14. ജ്ഞാനവും നിന്റെ ഹൃദയത്തിന്നു അങ്ങനെ തന്നേ എന്നറിക; നീ അതു പ്രാപിച്ചാല് പ്രതിഫലം ഉണ്ടാകും; നിന്റെ പ്രത്യാശെക്കു ഭംഗം വരികയുമില്ല.

14. and so, for sure, will wisdom be to your soul: find it and you will have a future and your hope will not be cut short.

15. ദുഷ്ടാ, നീ നീതിമാന്റെ പാര്പ്പിടത്തിന്നു പതിയിരിക്കരുതു; അവന്റെ വിശ്രാമസ്ഥലത്തെ നശിപ്പിക്കയുമരുതു.

15. Do not lurk, wicked man, round the upright man's dwelling, do not despoil his house.

16. നീതിമാന് ഏഴുപ്രാവശ്യം വീണാലും എഴുന്നേലക്കും; ദുഷ്ടന്മാരോ അനര്ത്ഥത്തില് നശിച്ചുപോകും.

16. For though the upright falls seven times, he gets up again; the wicked are the ones who stumble in adversity.

17. നിന്റെ ശത്രു വീഴുമ്പോള് സന്തോഷിക്കരുതു; അവന് ഇടറുമ്പോള് നിന്റെ ഹൃദയം ആനന്ദിക്കരുതു.

17. Should your enemy fall, do not rejoice, when he stumbles do not let your heart exult:

18. യഹോവ കണ്ടിട്ടു അവന്നു ഇഷ്ടക്കേടാകുവാനും തന്റെ കോപം അവങ്കല്നിന്നു മാറ്റിക്കളവാനും മതി.

18. for fear that Yahweh will be displeased at the sight and turn his anger away from him.

19. ദുഷ്പ്രവൃത്തിക്കാര് നിമിത്തം മുഷിയരുതു; ദുഷ്ടന്മാരോടു അസൂയപ്പെടുകയും അരുതു.

19. Do not be indignant about the wicked, do not be envious of the evil,

20. ദോഷിക്കു പ്രതിഫലമുണ്ടാകയില്ല; ദുഷ്ടന്റെ വിളകൂ കെട്ടുപോകും.

20. for there is no future for the evil, the lamp of the wicked will go out.

21. മകനേ, യഹോവയെയും രാജാവിനെയും ഭയപ്പെടുക; മത്സരികളോടു ഇടപെടരുതു.
1 പത്രൊസ് 2:17

21. Fear Yahweh, my child, and fear the king; do not ally yourself with innovators;

22. അവരുടെ ആപത്തു പെട്ടെന്നു വരും; രണ്ടു കൂട്ടര്ക്കും വരുന്ന നാശം ആരറിയുന്നു?

22. for suddenly disaster will loom for them, and who knows what ruin will seize them and their friends?

23. ഇവയും ജ്ഞാനികളുടെ വാക്യങ്ങള്. ന്യായവിസ്താരത്തില് മുഖദാക്ഷിണ്യം നന്നല്ല.

23. The following are also taken from the sages: To show partiality in judgement is not good.

24. ദുഷ്ടനോടു നീ നീതിമാന് എന്നു പറയുന്നവനെ ജാതികള് ശപിക്കയും വംശങ്ങള് വെറുക്കുകയും ചെയ്യും.

24. Whoever tells the wicked, 'You are upright,' peoples curse him, nations revile him;

25. അവനെ ശാസിക്കുന്നവര്ക്കോ നന്മ ഉണ്ടാകും; നല്ലോരനുഗ്രഹം അവരുടെ മേല് വരും.

25. but those who correct him, come out of it well, on them will come a happy blessing.

26. നേരുള്ള ഉത്തരം പറയുന്നവന് അധരങ്ങളെ ചുംബനം ചെയ്യുന്നു.

26. Whoever returns an honest answer, plants a kiss on the lips.

27. വെളിയില് നിന്റെ വേല ചെയ്ക; വയലില് എല്ലാം തീര്ക്കുംക; പിന്നെത്തേതില് നിന്റെ വീടു പണിയുക.

27. Plan what you want on the open ground, make your preparation in the field; then go and build your house.

28. കാരണം കൂടാതെ കൂട്ടുകാരന്നു വിരോധമായി സാക്ഷിനില്ക്കരുതു; നിന്റെ അധരംകൊണ്ടു ചതിക്കയും അരുതു.

28. Do not bear witness lightly against your neighbour, nor deceive with your lips.

29. അവന് എന്നോടു ചെയ്തതുപോലെ ഞാന് അവനോടു ചെയ്യുമെന്നും ഞാന് അവന്നു അവന്റെ പ്രവൃത്തിക്കു പകരം കൊടുക്കും എന്നും നീ പറയരുതു.

29. Do not say, 'I will treat my neighbour as my neighbour treated me; I will repay everyone what each has earned.'

30. ഞാന് മടിയന്റെ കണ്ടത്തിന്നരികെയും ബുദ്ധിഹീനന്റെ മുന്തിരിത്തോട്ടത്തിന്നു സമീപെയും കൂടി പോയി.

30. By the idler's field I was passing, by the vineyard of a man who had no sense,

31. അവിടെ മുള്ളു പടര്ന്നുപിടിച്ചിരിക്കുന്നതും തൂവ നിറഞ്ഞു നിലം മൂടിയിരിക്കുന്നതും അതിന്റെ കന്മതില് ഇടിഞ്ഞുകിടക്കുന്നതും കണ്ടു.

31. there it all lay, deep in thorns, entirely overgrown with weeds, and its stone wall broken down.

32. ഞാന് അതു നോക്കി വിചാരിക്കയും അതു കണ്ടു ഉപദേശം പ്രാപിക്കയും ചെയ്തു.

32. And as I gazed I pondered, I drew this lesson from the sight,

33. കുറെക്കൂടെ ഉറക്കം, കുറെക്കൂടെ നിദ്ര, കുറെക്കൂടെ കൈ കെട്ടി കിടക്ക.

33. 'A little sleep, a little drowsiness, a little folding of the arms to lie back

34. അങ്ങനെ നിന്റെ ദാരിദ്ര്യം വഴിപോക്കനെപ്പോലെയും നിന്റെ ബുദ്ധിമുട്ടു ആയുധപാണിയെപ്പോലെയും വരും.

34. and poverty comes like a vagrant, and, like a beggar, dearth.'