1. സ്ത്രീകളില് ജ്ഞാനമുള്ളവള് തന്റെ വീടു പണിയുന്നു; ഭോഷത്വമുള്ളവളോ അതു സ്വന്തകൈകളാല് പൊളിച്ചുകളയുന്നു.

1. A wijs womman bildith hir hous; and an unwijs womman schal distrie with hondis an hous bildid.

2. നേരായി നടക്കുന്നവന് യഹോവാഭക്തന് ; നടപ്പില് വക്രതയുള്ളവനോ അവനെ നിന്ദിക്കുന്നു.

2. A man goynge in riytful weie, and dredinge God, is dispisid of hym, that goith in a weie of yuel fame.

3. ഭോഷന്റെവായില് ഡംഭത്തിന്റെ വടിയുണ്ടു; ജ്ഞാനികളുടെ അധരങ്ങളോ അവരെ കാത്തുകൊള്ളുന്നു.

3. The yerde of pride is in the mouth of a fool; the lippis of wijs men kepen hem.

4. കാളകള് ഇല്ലാത്തെടത്തു തൊഴുത്തു വെടിപ്പുള്ളതു; കാളയുടെ ശക്തികൊണ്ടോ വളരെ ആദായം ഉണ്ടു.

4. Where oxis ben not, the cratche is void; but where ful many cornes apperen, there the strengthe of oxe is opyn.

5. വിശ്വസ്തസാക്ഷി ഭോഷകു പറകയില്ല; കള്ളസ്സാക്ഷിയോ ഭോഷകു നിശ്വസിക്കുന്നു.

5. A feithful witnesse schal not lie; a gileful witnesse bringith forth a leesing.

6. പരിഹാസി ജ്ഞാനം അന്വേഷിച്ചിട്ടും കണ്ടെത്തുന്നില്ല; വിവേകമുള്ളവന്നോ പരിജ്ഞാനം എളുപ്പം.

6. A scornere sekith wisdom, and he fyndith not; the teching of prudent men is esy.

7. മൂഢന്റെ മുമ്പില്നിന്നു മാറിപ്പോക; പരിജ്ഞാനമുള്ള അധരങ്ങള് നീ അവനില് കാണുകയില്ല.

7. Go thou ayens a man a fool; and he schal not knowe the lippis of prudence.

8. വഴി തിരിച്ചറിയുന്നതു വിവേകിയുടെ ജ്ഞാനം; ചതിക്കുന്നതോ ഭോഷന്മാരുടെ ഭോഷത്വം.

8. The wisdom of a fel man is to vndirstonde his weie; and the vnwarnesse of foolis errith.

9. ഭോഷന്മാരെ അകൃത്യയാഗം പരിഹസിക്കുന്നു. നേരുള്ളവര്ക്കോ തമ്മില് പ്രീതി ഉണ്ടു.

9. A fool scorneth synne; grace schal dwelle among iust men.

10. ഹൃദയം സ്വന്തദുഃഖത്തെ അറിയുന്നു; അതിന്റെ സന്തോഷത്തിലും അന്യന് ഇടപെടുന്നില്ല.

10. The herte that knowith the bittirnesse of his soule; a straunger schal not be meddlid in the ioie therof.

11. ദുഷ്ടന്മാരുടെ വീടു മുടിഞ്ഞുപോകും; നീതിമാന്റെ കൂടാരമോ തഴെക്കും.

11. The hous of wickid men schal be don awei; the tabernaclis of iust men schulen buriowne.

12. ചിലപ്പോള് ഒരു വഴി മനുഷ്യന്നു ചൊവ്വായി തോന്നും; അതിന്റെ അവസാനമോ മരണവഴികള് അത്രേ.

12. Sotheli a weie is, that semeth iust to a man; but the laste thingis therof leden forth to deth.

13. ചിരിക്കുമ്പോള് തന്നേയും ഹൃദയം ദുഃഖിച്ചിരിക്കാം; സന്തോഷത്തിന്റെ അവസാനം ദുഃഖമാകയുമാം.

13. Leiyyng schal be medlid with sorewe; and morenyng ocupieth the laste thingis of ioye.

14. ഹൃദയത്തില് വിശ്വാസത്യാഗമുള്ളവന്നു തന്റെ നടപ്പില് മടുപ്പുവരും; നല്ല മനുഷ്യനോ തന്റെ പ്രവൃത്തിയാല് തന്നേ തൃപ്തിവരും.

14. A fool schal be fillid with hise weies; and a good man schal be aboue hym.

15. അല്പബുദ്ധി ഏതു വാക്കും വിശ്വസിക്കുന്നു; സൂക്ഷ്മബുദ്ധിയോ തന്റെ നടപ്പു സൂക്ഷിച്ചുകൊള്ളുന്നു.

15. An innocent man bileueth to eche word; a felle man biholdith hise goyngis.

16. ജ്ഞാനി ഭയപ്പെട്ടു ദോഷം അകറ്റിനടക്കുന്നു; ഭോഷനോ ധിക്കാരംപൂണ്ടു നിര്ഭയനായി നടക്കുന്നു.

16. A wijs man dredith, and bowith awei fro yuel; a fool skippith ouer, and tristith.

17. മുന് കോപി ഭോഷത്വം പ്രവര്ത്തിക്കുന്നു. ദുരുപായി ദ്വേഷിക്കപ്പെടും.

17. A man vnpacient schal worche foli; and a gileful man is odiouse.

18. അല്പബുദ്ധികള് ഭോഷത്വം അവകാശമാക്കിക്കൊള്ളുന്നു; സൂക്ഷ്മബുദ്ധികളോ പരിജ്ഞാനം അണിയുന്നു.

18. Litle men of wit schulen holde foli; and felle men schulen abide kunnyng.

19. ദുര്ജ്ജനം സജ്ജനത്തിന്റെ മുമ്പിലും ദുഷ്ടന്മാര് നീതിമാന്മാരുടെ വാതില്ക്കലും വണങ്ങിനിലക്കുന്നു.

19. Yuel men schulen ligge bifor goode men; and vnpitouse men bifor the yatis of iust men.

20. ദരിദ്രനെ കൂട്ടുകാരന് പോലും പകെക്കുന്നു; ധനവാന്നോ വളരെ സ്നേഹിതന്മാര് ഉണ്ടു.

20. A pore man schal be hateful, yhe, to his neiybore; but many men ben frendis of riche men.

21. കൂട്ടുകാരനെ നിന്ദിക്കുന്നവന് പാപം ചെയ്യുന്നു; എളിയവരോടു കൃപകാണിക്കുന്നവനോ ഭാഗ്യവാന് .

21. He that dispisith his neiybore, doith synne; but he that doith merci to a pore man, schal be blessid. He that bileueth in the Lord, loueth merci;

22. ദോഷം നിരൂപിക്കുന്നവര് ഉഴന്നുപോകുന്നില്ലയോ? നന്മ നിരൂപിക്കുന്നവര്ക്കോ ദയയും വിശ്വസ്തതയും ലഭിക്കുന്നു.

22. thei erren that worchen yuel. Merci and treuthe maken redi goodis;

23. എല്ലാ തൊഴിലുംകൊണ്ടു ലാഭം വരും; അധരചര്വ്വണംകൊണ്ടോ ഞെരുക്കമേ വരു.

23. abundaunce `schal be in ech good werk. Sotheli where ful many wordis ben, there nedynesse is ofte.

24. ജ്ഞാനികളുടെ ധനം അവര്ക്കും കിരീടം; മൂഢന്മാരുടെ ഭോഷത്വമോ ഭോഷത്വം തന്നെ.

24. The coroun of wise men is the richessis of hem; the fooli of foolis is vnwarnesse.

25. സത്യസാക്ഷി പ്രാണരക്ഷ ചെയ്യുന്നു; ഭോഷകു നിശ്വസിക്കുന്നവനോ വഞ്ചന ചെയ്യുന്നു.

25. A feithful witnesse delyuereth soulis; and a fals man bringith forth leesyngis.

26. യഹോവാഭക്തന്നു ദൃഢധൈര്യം ഉണ്ടു; അവന്റെ മക്കള്ക്കും ശരണം ഉണ്ടാകും.

26. In the drede of the Lord is triste of strengthe; and hope schal be to the sones of it.

27. യഹോവാഭക്തി ജീവന്റെ ഉറവാകുന്നു; അതിനാല് മരണത്തിന്റെ കണികളെ ഒഴിഞ്ഞുപോകും.

27. The drede of the Lord is a welle of lijf; that it bowe awei fro the fallyng of deth.

28. പ്രജാബാഹുല്യം രാജാവിന്നു ബഹുമാനം; പ്രജാന്യൂനതയോ പ്രഭുവിന്നു നാശം.

28. The dignite of the king is in the multitude of puple; and the schenschipe of a prince is in the fewnesse of puple.

29. ദീര്ഘക്ഷമയുള്ളവന് മഹാബുദ്ധിമാന് ; മുന് കോപിയോ ഭോഷത്വം ഉയര്ത്തുന്നു.

29. He that is pacient, is gouerned bi myche wisdom; but he that is vnpacient, enhaunsith his foli.

30. ശാന്തമനസ്സു ദേഹത്തിന്നു ജീവന് ; അസൂയയോ അസ്തികള്ക്കു ദ്രവത്വം.

30. Helthe of herte is the lijf of fleischis; enuye is rot of boonys.

31. എളിയവനെ പീഡിപ്പിക്കുന്നവന് അവന്റെ സ്രഷ്ടാവിനെ നിന്ദിക്കുന്നു; ദരിദ്രനോടു കൃപകാണിക്കുന്നവനോ അവനെ ബഹുമാനിക്കുന്നു.

31. He that falsli chalengith a nedi man, dispisith his maker; but he that hath merci on a pore man, onourith that makere.

32. ദുഷ്ടന്നു തന്റെ ദുഷ്ടതയാല് വീഴ്ച വരുന്നു; നീതിമാന്നോ മരണത്തിലും പ്രത്യാശയുണ്ടു.

32. A wickid man is put out for his malice; but a iust man hopith in his deth.

33. വിവേകമുള്ളവന്റെ ഹൃദയത്തില് ജ്ഞാനം അടങ്ങിപ്പാര്ക്കുംന്നു; മൂഢന്മാരുടെ അന്തരംഗത്തില് ഉള്ളതോ വെളിപ്പെട്ടുവരുന്നു.

33. Wisdom restith in the herte of a wijs man; and he schal teche alle vnlerned men.

34. നീതി ജാതിയെ ഉയര്ത്തുന്നു; പാപമോ വംശങ്ങള്ക്കു അപമാനം.

34. Riytfulnesse reisith a folc; synne makith puplis wretchis.

35. ബുദ്ധിമാനായ ദാസന്നു രാജാവിന്റെ പ്രീതി ലഭിക്കുന്നു. നാണംകെട്ടവന്നോ അവന്റെ കോപം നേരിടും.

35. A mynystre vndurstondynge is acceptable to a kyng; a mynystre vnprofitable schal suffre the wrathfulnesse of him.