1. ഇതൊക്കെയും, നീതിമാന്മാരും ജ്ഞാനികളും അവരുടെ പ്രവൃത്തികളും ദൈവത്തിന്റെ കയ്യില് ഇരിക്കുന്നു എന്നുള്ളതൊക്കെയും തന്നേ, ശോധനചെയ്വാന് ഞാന് മനസ്സുവെച്ചു; സ്നേഹമാകട്ടെ ദ്വേഷമാകട്ടെ ഒന്നും മനുഷ്യന് അറിയുന്നില്ല; സര്വ്വവും അവരുടെ മുമ്പില് ഇരിക്കുന്നു താനും.

1. For all these thinges purposed I in my mynde to seke out. The righteus and wyse yee and their workes also are in the hande of God: and there is no man that knoweth ether the loue or hate of the thinge that he hath before him.

2. എല്ലാവര്ക്കും എല്ലാം ഒരുപോലെ സംഭവിക്കുന്നു; നീതിമാന്നും ദുഷ്ടന്നും നല്ലവന്നും നിര്മ്മലന്നും മലിനന്നും യാഗം കഴിക്കുന്നവനും യാഗം കഴിക്കാത്തവന്നും ഒരേ ഗതി വരുന്നു; പാപിയും നല്ലവനും ആണ പേടിക്കുന്നവനും ആണയിടുന്നവനും ഒരുപോലെ ആകുന്നു.

2. It happeneth vnto one as vnto another: It goeth with the rightuous as with the vngodly: with the good & cleane as with the vncleane: with him that offereth as with him that offereth not: like as it goeth with the vertuous, so goeth it also with the synner: As it happeneth vnto the periured, so happeneth it also vnto him that is afrayed to be man sworne.

3. എല്ലാവര്ക്കും ഒരേഗതി വരുന്നു എന്നുള്ളതു സൂര്യന്റെ കീഴില് നടക്കുന്ന എല്ലാറ്റിലും ഒരു തിന്മയത്രേ; മനുഷ്യരുടെ ഹൃദയത്തിലും ദോഷം നിറഞ്ഞിരിക്കുന്നു; ജീവപര്യന്തം അവരുടെ ഹൃദയത്തില് ഭ്രാന്തു ഉണ്ടു; അതിന്റെ ശേഷമോ അവര് മരിച്ചവരുടെ അടുക്കലേക്കു പോകുന്നു.

3. Amonge all thinges yt come to passe vnder the Sonne, this is a misery, that it happeneth vnto all alyke. This is the cause also that the hertes of men are full of wickednesse, & madd foolishnesse is in their hertes as longe as they lyue, vntill they dye.

4. ജീവിച്ചിരിക്കുന്നവരുടെ കൂട്ടത്തില് ഉള്ളവന്നൊക്കെയും പ്രത്യാശയുണ്ടു; ചത്ത സിംഹത്തെക്കാള് ജീവനുള്ള നായ് നല്ലതല്ലോ.

4. And why? As longe as a man lyueth, he is careles: for a quyck dogg (saye they) is better the a deed lion:

5. ജീവിച്ചിരിക്കുന്നവര് തങ്ങള് മരിക്കും എന്നറിയുന്നു; മരിച്ചവരോ ഒന്നും അറിയുന്നില്ല; മേലാല് അവര്ക്കും ഒരു പ്രതിഫലവും ഇല്ല; അവരെ ഔര്മ്മ വിട്ടുപോകുന്നുവല്ലോ.

5. for they that be lyuynge, knowe yt they shall dye: but they yt be deed, knowe nothinge, nether deserue they eny more. For their memoriall is forgotte,

6. അവരുടെ സ്നേഹവും ദ്വേഷവും അസൂയയും നശിച്ചുപോയി; സൂര്യന്നു കീഴെ നടക്കുന്ന യാതൊന്നിലും അവര്ക്കും ഇനി ഒരിക്കലും ഔഹരിയില്ല.

6. so yt they be nether loued, hated ner envyed: nether haue they eny more parte in ye worlde, in all yt is done vnder the Sonne.

7. നീ ചെന്നു സന്തോഷത്തോടുകൂടെ അപ്പം തിന്നുക; ആനന്ദഹൃദയത്തോടെ വീഞ്ഞു കുടിക്ക ദൈവം നിന്റെ പ്രവൃത്തികളില് പ്രസാദിച്ചിരിക്കുന്നുവല്ലോ.

7. Go thou yi waye then, eate thy bred with ioye, & drynke yi wyne wt gladnesse, for thy workes please God.

8. നിന്റെ വസ്ത്രം എല്ലായ്പോഴും വെള്ളയായിരിക്കട്ടെ; നിന്റെ തലയില് എണ്ണ കുറയാതിരിക്കട്ടെ.

8. Let thy garmetes be all waye whyte, & let yi heade want no oyntmet.

9. സൂര്യന്നു കീഴെ അവന് നിനക്കു നല്കിയിരിക്കുന്ന മായയായുള്ള ആയുഷ്കാലത്തൊക്കെയും നീ സ്നേഹിക്കുന്ന ഭാര്യയോടുകൂടെ മായയായുള്ള നിന്റെ ആയുഷ്കാലമെല്ലാം സുഖിച്ചുകൊള്ക; അതല്ലോ ഈ ആയുസ്സിലും സൂര്യന്റെ കീഴില് നീ ചെയ്യുന്ന പ്രയത്നത്തിലും നിനക്കുള്ള ഔഹരി.

9. Vse thy self to lyue ioyfully wt thy wife whom thou louest, all ye daies of thy life (which is but vayne) yt God hath geue the vnder the Sonne, all ye dayes of thy vanite: for yt is thy porcion in this life, of all thy labor & trauayle yt thou takest vnder the Sonne.

10. ചെയ്വാന് നിനക്കു സംഗതിവരുന്നതൊക്കെയും ശക്തിയോടെ ചെയ്ക; നീ ചെല്ലുന്ന പാതാളത്തില് പ്രവൃത്തിയോ സൂത്രമോ, അറിവോ, ജ്ഞാനമോ ഒന്നും ഇല്ല.

10. What so euer thou takest in hande to do, that do with all thy power: for amoge the deed (where as thou goest vnto) there is nether worke, councell, knowlege ner wy?dome.

11. പിന്നെയും ഞാന് സൂര്യന്നു കീഴെ കണ്ടതുവേഗതയുള്ളവര് ഔട്ടത്തിലും വീരന്മാര് യുദ്ധത്തിലും നേടുന്നില്ല; ജ്ഞാനികള്ക്കു ആഹാരവും വിവേകികള്ക്കു സമ്പത്തും സാമര്ത്ഥ്യമുള്ളവര്ക്കും പ്രീതിയും ലഭിക്കുന്നില്ല; അവര്ക്കൊക്കെയും കാലവും ഗതിയും അത്രേ ലഭിക്കുന്നതു.

11. So I turned me vnto other thinges vnder ye Sonne, and I sawe, that in runnynge, it helpeth not to be swift: in batayll, it helpeth not to be stronge: to fedynge, it helpeth not to be wyse: to riches, it helpeth not to be sutyll: to be had in fauoure, it helpeth not to be connynge: but that all lyeth in tyme & fortune.

12. മനുഷ്യന് തന്റെ കാലം അറിയുന്നില്ലല്ലോ; വല്ലാത്ത വലയില് പിടിപെടുന്ന മത്സ്യങ്ങളെപ്പോലെയും കണിയില് അകപ്പെടുന്ന പക്ഷികളെപ്പോലെയും മനുഷ്യര്, പെട്ടെന്നു വന്നു കൂടുന്ന ദുഷ്കാലത്തു കണിയില് കുടുങ്ങിപ്പോകുന്നു.

12. For a man knoweth not his tyme, but like as the fyshe are take with the angle, and as the byrdes are catched wt the snare: Eue so are men taken in the perilous tyme, when it commeth sodenly vpon them.

13. ഞാന് സൂര്യന്നു കീഴെ ഇങ്ങനെയും ജ്ഞാനം കണ്ടു; അതു എനിക്കു വലുതായി തോന്നി;

13. This wi?dome haue I sene also vnder ye Sone, & me thought it a greate thinge.

14. ചെറിയോരു പട്ടണം ഉണ്ടായിരുന്നു; അതില് മനുഷ്യര് ചുരുക്കമായിരുന്നു; വലിയോരു രാജാവു അതിന്റെ നേരെ വന്നു, അതിനെ നിരോധിച്ചു, അതിന്നെതിരെ വലിയ കൊത്തളങ്ങള് പണിതു.

14. There was a litle cite, & a few me within it: so there came a greate kynge & beseged it, & made greate bulworkes agaynst it.

15. എന്നാല് അവിടെ സാധുവായോരു ജ്ഞാനി പാര്ത്തിരുന്നു; അവന് തന്റെ ജ്ഞാനത്താല് പട്ടണത്തെ രക്ഷിച്ചു; എങ്കിലും ആ സാധുമനുഷ്യനെ ആരും ഔര്ത്തില്ല.

15. And in the cite there was founde a poore man (but he was wyse) which wt his wy?dome delyuered the cite: yet was there no body, yt had eny respecte vnto soch a symple man.

16. ജ്ഞാനം ബലത്തെക്കാള് നല്ലതു തന്നേ, എങ്കിലും സാധുവിന്റെ ജ്ഞാനം തുച്ഛീകരിക്കപ്പെടുന്നു; അവന്റെ വാക്കു ആരും കൂട്ടാക്കുന്നതുമില്ല എന്നു ഞാന് പറഞ്ഞു.

16. Then sayde I: wy?dome is better then strength. Neuertheles, a symple mans wy?dome is despysed, & his wordes are not herde.

17. മൂഢന്മാരെ ഭരിക്കുന്നവന്റെ അട്ടഹാസത്തെക്കാള് സാവധാനത്തില് പറയുന്ന ജ്ഞാനികളുടെ വചനങ്ങള് നല്ലതു.

17. A wise mans councell that is folowed in sylence, is farre aboue the crienge of a captaine amoge fooles.

18. യുദ്ധായുധങ്ങളെക്കാളും ജ്ഞാനം നല്ലതു; എന്നാല് ഒരൊറ്റ പാപി വളരെ നന്മ നശിപ്പിച്ചുകളയുന്നു.

18. For wy?dome is better then harnesse: but one vnthrift alone destroyeth moch good.