1. നല്ല പേര് സുഗന്ധതൈലത്തെക്കാളും മരണദിവസം ജനനദിവസത്തെക്കാളും ഉത്തമം.

1. A good name is better than oil of much worth. And the day of one's death is better than the day of one's birth.

2. വിരുന്നുവീട്ടില് പോകുന്നതിനെക്കാള് വിലാപഭവനത്തില് പോകുന്നതു നല്ലതു; അതല്ലോ സകലമനുഷ്യരുടെയും അവസാനം; ജീവച്ചിരിക്കുന്നവന് അതു ഹൃദയത്തില് കരുതിക്കൊള്ളും.

2. It is better to go to a house of sorrow than to go to a house of much eating. For this is the end of all men, and the living takes it to heart.

3. ചിരിയെക്കാള് വ്യസനം നല്ലതു മുഖം വാടിയിരിക്കുമ്പോള് ഹൃദയം സുഖമായിരിക്കും.

3. To have sorrow is better than to laugh because when a face is sad, the heart may become strong.

4. ജ്ഞാനികളുടെ ഹൃദയം വിലാപഭവനത്തില് ഇരിക്കുന്നു; മൂഢന്മാരുടെ ഹൃദയമോ സന്തോഷഭവനത്തിലത്രേ.

4. The heart of the wise is in the house of sorrow, while the heart of fools is in the house where there is fun.

5. മൂഢന്റെ ഗീതം കേള്ക്കുന്നതിനെക്കാള് ജ്ഞാനിയുടെ ശാസന കേള്ക്കുന്നതു മനുഷ്യന്നു നല്ലതു.

5. It is better to listen to the sharp words of a wise man than to listen to the song of fools.

6. മൂഢന്റെ ചിരി കലത്തിന്റെ കീഴെ കത്തുന്ന മുള്ളിന്റെ പൊടുപൊടുപ്പുപോലെ ആകുന്നു; അതും മായ അത്രേ.

6. For the laughing of a fool is like the sound of a thorn bush burning under a pot. This also is for nothing.

7. കോഴ ജ്ഞാനിയെ പൊട്ടനാക്കുന്നു; കൈക്കൂലി ഹൃദയത്തെ കെടുത്തുകളയുന്നു.

7. For sure a bad power makes the wise man angry. And to get paid in secret for wrong-doing destroys the heart.

8. ഒരു കാര്യത്തിന്റെ ആരംഭത്തെക്കാള് അതിന്റെ അവസാനം നല്ലതു; ഗര്വ്വമാനസനെക്കാള് ക്ഷമാമാനസന് ശ്രേഷ്ഠന് .

8. The end of something is better than its beginning. Not giving up in spirit is better than being proud in spirit.

9. നിന്റെ മനസ്സില് അത്ര വേഗം നീരസം ഉണ്ടാകരുതു; മൂഢന്മാരുടെ മാര്വ്വില് അല്ലോ നീരസം വസിക്കുന്നതു.
യാക്കോബ് 1:19

9. Do not be quick in spirit to be angry. For anger is in the heart of fools.

10. പണ്ടത്തേ കാലം ഇപ്പോഴത്തേതിനെക്കാള് നന്നായിരുന്നതിന്റെ കാരണം എന്തു എന്നു നീ ചോദിക്കരുതു; നീ അങ്ങനെ ചോദിക്കുന്നതു ജ്ഞാനമല്ലല്ലോ.

10. Do not say, 'Why were the days of the past better than these?' For it is not wise to ask this.

11. ജ്ഞാനം ഒരു അവകാശംപോലെ നല്ലതു; സകലഭൂവാസികള്ക്കും അതു ബഹുവിശേഷം.

11. Wisdom with a gift passed down from father to son is good and a help to those who see the sun.

12. ജ്ഞാനം ഒരു ശരണം, ദ്രവ്യവും ഒരു ശരണം; ജ്ഞാനമോ ജ്ഞാനിയുടെ ജീവനെ പാലിക്കുന്നു; ഇതത്രേ പരിജ്ഞാനത്തിന്റെ വിശേഷത.

12. For wisdom keeps one from danger just as money keeps one from danger. But the good thing about much learning is that wisdom keeps alive those who have it.

13. ദൈവത്തിന്റെ പ്രവൃത്തിയെ നോക്കുക; അവന് വളെച്ചതിനെ നേരെയാക്കുവാന് ആര്ക്കും കഴിയും?

13. Think of the work of God, for who is able to make straight what He has not made straight?

14. സുഖകാലത്തു സുഖമായിരിക്ക; അനര്ത്ഥകാലത്തോ ചിന്തിച്ചുകൊള്ക; മനുഷ്യന് തന്റെ ശേഷം വരുവാനുള്ളതൊന്നും ആരാഞ്ഞറിയാതെയിരിക്കേണ്ടതിന്നു ദൈവം രണ്ടിനെയും ഉണ്ടാക്കിയിരിക്കുന്നു.

14. In the day of well-being be happy. But in the day of trouble, think about this: God has made the one as well as the other, so that man can never know what is going to happen.

15. ഞാന് എന്റെ മായാകാലത്തു ഇതൊക്കെയും കണ്ടുതന്റെ നീതിയില് നശിച്ചുപോകുന്ന നീതിമാന് ഉണ്ടു; തന്റെ ദുഷ്ടതയില് ദിര്ഘായുസ്സായിരിക്കുന്ന ദുഷ്ടനും ഉണ്ടു.

15. In the days of my life I have seen everything, but my life has been worth nothing. There is a right and good man who is destroyed while he is right and good. And there is a sinful man who lives long in his wrong-doing.

16. അതിനീതിമാനായിരിക്കരുതു; അതിജ്ഞാനിയായിരിക്കയും അരുതു; നിന്നെ നീ എന്തിന്നു നശിപ്പിക്കുന്നു?

16. Do not be too right and good, and do not be too wise. Why should you destroy yourself?

17. അതിദുഷ്ടനായിരിക്കരുതു; മൂഢനായിരിക്കയുമരുതു; കാലത്തിന്നു മുമ്പെ നീ എന്തിന്നു മരിക്കുന്നു?

17. Do not be too sinful, and do not be a fool. Why should you die before your time?

18. നീ ഇതു പിടിച്ചുകൊണ്ടാല് കൊള്ളാം; അതിങ്കല്നിന്നു നിന്റെ കൈ വലിച്ചുകളയരുതു; ദൈവഭക്തന് ഇവ എല്ലാറ്റില്നിന്നും ഒഴിഞ്ഞുപോരും.

18. It is good that you take hold of one thing, and do not let go of the other. For the one who fears God will have both of them.

19. ഒരു പട്ടണത്തില് പത്തു ബലശാലികള് ഉള്ളതിനെക്കാള് ജ്ഞാനം ജ്ഞാനിക്കു അധികം ബലം.

19. Wisdom gives more strength to a wise man than ten rulers have in a city.

20. പാപം ചെയ്യാതെ നന്മ മാത്രം ചെയ്യുന്ന ഒരു നീതിമാനും ഭൂമിയില് ഇല്ല.
റോമർ 3:10

20. For sure there is not a right and good man on earth who always does good and never sins.

21. പറഞ്ഞുകേള്ക്കുന്ന സകലവാക്കിന്നും നീ ശ്രദ്ധകൊടുക്കരുതു; നിന്റെ ദാസന് നിന്നെ ശപിക്കുന്നതു നീ കേള്ക്കാതിരിക്കേണ്ടതിന്നു തന്നേ.

21. Do not listen to all the things that are said, or you might hear your servant cursing you.

22. നീയും പല പ്രാവശ്യ്വം മറ്റുള്ളവരെ ശപിച്ചപ്രകാരം നിനക്കു മനോബോധമുണ്ടല്ലോ.

22. For you know in your heart that many times you have cursed others.

23. ഇതൊക്കെയും ഞാന് ജ്ഞാനംകൊണ്ടു പരീക്ഷിച്ചുനോക്കി; ഞാന് ജ്ഞാനം സമ്പാദിക്കുമെന്നു ഞാന് പറഞ്ഞു; എന്നാല് അതു എനിക്കു ദൂരമായിരുന്നു.

23. I tested all this with wisdom, and I said, 'I will be wise,' but it was far from me.

24. ഉള്ളതു ദൂരവും അത്യഗാധവും ആയിരിക്കുന്നു; അതു കണ്ടെത്തുവാന് ആര്ക്കും കഴിയും?

24. Wisdom has been far away and hidden. Who can find it?

25. ഞാന് തിരിഞ്ഞു, അറിവാനും പരിശോധിപ്പാനും ജ്ഞാനവും യുക്തിയും അന്വേഷിപ്പാനും ദുഷ്ടത ഭോഷത്വമെന്നും മൂഢത ഭ്രാന്തു എന്നും ഗ്രഹിപ്പാനും മനസ്സുവെച്ചു.

25. I turned my mind to know, to find out, and to look for wisdom and the reason of things, and to know how sinful it is to be foolish, and that being mad is foolish.

26. മരണത്തെക്കാള് കൈപ്പായിരിക്കുന്ന ഒരു കാര്യം ഞാന് കണ്ടുഹൃദയത്തില് കണികളും വലകളും കയ്യില് പാശങ്ങളും ഉള്ള സ്ത്രീയെ തന്നേ; ദൈവത്തിന്നു പ്രസാദമുള്ളവന് അവളെ ഒഴിഞ്ഞു രക്ഷപ്പെടും; പാപിയോ അവളാല് പിടിപെടും.

26. And I found that the woman whose heart is traps and nets, and whose hands are chains is more bitter than death. He who pleases God will get away from her. But the sinner will be taken in by her.

27. കാര്യം അറിയേണ്ടതിന്നു ഒന്നോടൊന്നു ചേര്ത്തു പരിശോധിച്ചുനോക്കീട്ടു ഞാന് ഇതാകുന്നു കണ്ടതു എന്നു സഭാ പ്രസംഗി പറയുന്നു

27. See, I have found this out,' says the Preacher. 'I have added one thing to another to find the reason,

29. ഒരു കാര്യം മാത്രം ഞാന് കണ്ടിരിക്കുന്നുദൈവം മനുഷ്യനെ നേരുള്ളവനായി സൃഷ്ടിച്ചു; അവരോ അനേകം സൂത്രങ്ങളെ അന്വേഷിച്ചുവരുന്നു.

29. See, I have found only this, that God made men right, but they have found many sinful ways.'