1. ഇതൊക്കെയും, നീതിമാന്മാരും ജ്ഞാനികളും അവരുടെ പ്രവൃത്തികളും ദൈവത്തിന്റെ കയ്യില് ഇരിക്കുന്നു എന്നുള്ളതൊക്കെയും തന്നേ, ശോധനചെയ്വാന് ഞാന് മനസ്സുവെച്ചു; സ്നേഹമാകട്ടെ ദ്വേഷമാകട്ടെ ഒന്നും മനുഷ്യന് അറിയുന്നില്ല; സര്വ്വവും അവരുടെ മുമ്പില് ഇരിക്കുന്നു താനും.

1. I applied myself to all of this, sifted through it and concluded that the righteous and the wise, along with their deeds, are in God's hands- a person cannot know whether these people and deeds will be rewarded with love or with hatred; all options are open.

2. എല്ലാവര്ക്കും എല്ലാം ഒരുപോലെ സംഭവിക്കുന്നു; നീതിമാന്നും ദുഷ്ടന്നും നല്ലവന്നും നിര്മ്മലന്നും മലിനന്നും യാഗം കഴിക്കുന്നവനും യാഗം കഴിക്കാത്തവന്നും ഒരേ ഗതി വരുന്നു; പാപിയും നല്ലവനും ആണ പേടിക്കുന്നവനും ആണയിടുന്നവനും ഒരുപോലെ ആകുന്നു.

2. Anything can happen to anyone; the same thing can happen to the righteous as to the wicked, to the good and clean and to the unclean, to someone who offers a sacrifice and to someone who doesn't offer a sacrifice; it is the same for a good person as for a sinner, for someone who takes an oath rashly as for someone who fears to take an oath.

3. എല്ലാവര്ക്കും ഒരേഗതി വരുന്നു എന്നുള്ളതു സൂര്യന്റെ കീഴില് നടക്കുന്ന എല്ലാറ്റിലും ഒരു തിന്മയത്രേ; മനുഷ്യരുടെ ഹൃദയത്തിലും ദോഷം നിറഞ്ഞിരിക്കുന്നു; ജീവപര്യന്തം അവരുടെ ഹൃദയത്തില് ഭ്രാന്തു ഉണ്ടു; അതിന്റെ ശേഷമോ അവര് മരിച്ചവരുടെ അടുക്കലേക്കു പോകുന്നു.

3. This is another evil among all those done under the sun, that the same events can occur to anyone. Truly, the human mind is full of evil; and as long as people live, folly is in their hearts; after which they go to be with the dead.

4. ജീവിച്ചിരിക്കുന്നവരുടെ കൂട്ടത്തില് ഉള്ളവന്നൊക്കെയും പ്രത്യാശയുണ്ടു; ചത്ത സിംഹത്തെക്കാള് ജീവനുള്ള നായ് നല്ലതല്ലോ.

4. For as long as a person is linked with the living, there is hope- better to be a living dog than a dead lion!

5. ജീവിച്ചിരിക്കുന്നവര് തങ്ങള് മരിക്കും എന്നറിയുന്നു; മരിച്ചവരോ ഒന്നും അറിയുന്നില്ല; മേലാല് അവര്ക്കും ഒരു പ്രതിഫലവും ഇല്ല; അവരെ ഔര്മ്മ വിട്ടുപോകുന്നുവല്ലോ.

5. For the living know that they will die, but the dead know nothing; there is no longer any reward for them, because all memory of them is lost.

6. അവരുടെ സ്നേഹവും ദ്വേഷവും അസൂയയും നശിച്ചുപോയി; സൂര്യന്നു കീഴെ നടക്കുന്ന യാതൊന്നിലും അവര്ക്കും ഇനി ഒരിക്കലും ഔഹരിയില്ല.

6. What they loved, what they hated and what they envied all disappeared long ago, and they no longer have a share in anything done under the sun.

7. നീ ചെന്നു സന്തോഷത്തോടുകൂടെ അപ്പം തിന്നുക; ആനന്ദഹൃദയത്തോടെ വീഞ്ഞു കുടിക്ക ദൈവം നിന്റെ പ്രവൃത്തികളില് പ്രസാദിച്ചിരിക്കുന്നുവല്ലോ.

7. So go, eat your bread with joy, and drink your wine with a happy heart, for God has already accepted your deeds.

8. നിന്റെ വസ്ത്രം എല്ലായ്പോഴും വെള്ളയായിരിക്കട്ടെ; നിന്റെ തലയില് എണ്ണ കുറയാതിരിക്കട്ടെ.

8. Let your clothing always be white, and never fail to perfume your head.

9. സൂര്യന്നു കീഴെ അവന് നിനക്കു നല്കിയിരിക്കുന്ന മായയായുള്ള ആയുഷ്കാലത്തൊക്കെയും നീ സ്നേഹിക്കുന്ന ഭാര്യയോടുകൂടെ മായയായുള്ള നിന്റെ ആയുഷ്കാലമെല്ലാം സുഖിച്ചുകൊള്ക; അതല്ലോ ഈ ആയുസ്സിലും സൂര്യന്റെ കീഴില് നീ ചെയ്യുന്ന പ്രയത്നത്തിലും നിനക്കുള്ള ഔഹരി.

9. Enjoy life with the wife you have loved throughout your meaningless life that he has given you under the sun, all the days of your futility; for that is your allotted portion in life and in your labor that you work at under the sun.

10. ചെയ്വാന് നിനക്കു സംഗതിവരുന്നതൊക്കെയും ശക്തിയോടെ ചെയ്ക; നീ ചെല്ലുന്ന പാതാളത്തില് പ്രവൃത്തിയോ സൂത്രമോ, അറിവോ, ജ്ഞാനമോ ഒന്നും ഇല്ല.

10. Whatever task comes your way to do, do it with all your strength; because in Sh'ol, where you will go, there is neither working nor planning, neither knowledge nor wisdom.

11. പിന്നെയും ഞാന് സൂര്യന്നു കീഴെ കണ്ടതുവേഗതയുള്ളവര് ഔട്ടത്തിലും വീരന്മാര് യുദ്ധത്തിലും നേടുന്നില്ല; ജ്ഞാനികള്ക്കു ആഹാരവും വിവേകികള്ക്കു സമ്പത്തും സാമര്ത്ഥ്യമുള്ളവര്ക്കും പ്രീതിയും ലഭിക്കുന്നില്ല; അവര്ക്കൊക്കെയും കാലവും ഗതിയും അത്രേ ലഭിക്കുന്നതു.

11. Yet another thing I observed under the sun is that races aren't won by the swift or battles by the strong, and that food doesn't go to the wise or wealth to the intelligent or favor to the experts; rather, time and chance rule them all.

12. മനുഷ്യന് തന്റെ കാലം അറിയുന്നില്ലല്ലോ; വല്ലാത്ത വലയില് പിടിപെടുന്ന മത്സ്യങ്ങളെപ്പോലെയും കണിയില് അകപ്പെടുന്ന പക്ഷികളെപ്പോലെയും മനുഷ്യര്, പെട്ടെന്നു വന്നു കൂടുന്ന ദുഷ്കാലത്തു കണിയില് കുടുങ്ങിപ്പോകുന്നു.

12. For people don't know when their time will come any more than fish taken in the fatal net or birds caught in a snare; similarly, people are snared at an unfortunate time, when suddenly it falls on them.

13. ഞാന് സൂര്യന്നു കീഴെ ഇങ്ങനെയും ജ്ഞാനം കണ്ടു; അതു എനിക്കു വലുതായി തോന്നി;

13. Here is something else I have seen as wisdom under the sun, and it seemed important to me:

14. ചെറിയോരു പട്ടണം ഉണ്ടായിരുന്നു; അതില് മനുഷ്യര് ചുരുക്കമായിരുന്നു; വലിയോരു രാജാവു അതിന്റെ നേരെ വന്നു, അതിനെ നിരോധിച്ചു, അതിന്നെതിരെ വലിയ കൊത്തളങ്ങള് പണിതു.

14. there was a small town with few people in it; and a great king came to attack it; he surrounded it and built massive siege-works against it.

15. എന്നാല് അവിടെ സാധുവായോരു ജ്ഞാനി പാര്ത്തിരുന്നു; അവന് തന്റെ ജ്ഞാനത്താല് പട്ടണത്തെ രക്ഷിച്ചു; എങ്കിലും ആ സാധുമനുഷ്യനെ ആരും ഔര്ത്തില്ല.

15. Now there was found in it a man who was poor but wise, and by his wisdom he saved the city; yet afterwards, nobody remembered that poor man.

16. ജ്ഞാനം ബലത്തെക്കാള് നല്ലതു തന്നേ, എങ്കിലും സാധുവിന്റെ ജ്ഞാനം തുച്ഛീകരിക്കപ്പെടുന്നു; അവന്റെ വാക്കു ആരും കൂട്ടാക്കുന്നതുമില്ല എന്നു ഞാന് പറഞ്ഞു.

16. So, although I say that wisdom is better than strength, nevertheless the poor man's wisdom is despised; nobody pays attention to what he says.

17. മൂഢന്മാരെ ഭരിക്കുന്നവന്റെ അട്ടഹാസത്തെക്കാള് സാവധാനത്തില് പറയുന്ന ജ്ഞാനികളുടെ വചനങ്ങള് നല്ലതു.

17. A wise man speaking quietly is more worth heeding than the shouts of a ruler commanding fools.

18. യുദ്ധായുധങ്ങളെക്കാളും ജ്ഞാനം നല്ലതു; എന്നാല് ഒരൊറ്റ പാപി വളരെ നന്മ നശിപ്പിച്ചുകളയുന്നു.

18. Wisdom is better than weapons of war, but a person who makes a mistake can destroy much good.