1. അനന്തരം അവന് തന്റെ ഗൃഹവിചാരകനോടുനീ ഇവരുടെ ചാക്കില് പിടിപ്പതു ധാന്യം നിറച്ചു, ഔരോരുത്തന്റെ ദ്രവ്യം അവനവന്റെ ചാക്കിന്റെ വായ്ക്കല് വെക്കുക.

1. Then Joseph gave his head steward these instructions: 'Fill the men's bags with as much food as they can carry, and put each man's money in the mouth of his bag.

2. ഇളയവന്റെ ചാക്കിന്റെ വായ്ക്കല് വെള്ളികൊണ്ടുള്ള എന്റെ പാനപാത്രവും അവന്റെ ധാന്യവിലയും വെക്കുക എന്നു കല്പിച്ചു; യോസേഫ് കല്പിച്ചതുപോലെ അവന് ചെയ്തു.

2. In the mouth of the youngest one's bag put also my silver goblet, together with the money for his rations.' The steward carried out Joseph's instructions.

3. നേരം വെളുത്തപ്പോള് അവരുടെ കഴുതകളുമായി അവരെ യാത്രഅയച്ചു.

3. At daybreak the men and their donkeys were sent off.

4. അവര് പട്ടണത്തില്നിന്നു പുറപ്പെട്ടു ദൂരത്താകുംമുമ്പെ, യോസേഫ് തന്റെ ഗൃഹവിചാരകനോടുഎഴുന്നേറ്റു ആ പുരുഷന്മാരുടെ പിന്നാലെ ഔടിച്ചെല്ലുക; ഒപ്പം എത്തുമ്പോള് അവരോടുനിങ്ങള് നന്മെക്കു പകരം തിന്മ ചെയ്തതു എന്തു?

4. They had not gone far out of the city when Joseph said to his head steward: 'Go at once after the men! When you overtake them, say to them, 'Why did you repay good with evil? Why did you steal the silver goblet from me?

5. അതിലല്ലയോ എന്റെ യജമാനന് കുടിക്കുന്നതു? നിങ്ങള് ഈ ചെയ്തതു ഒട്ടും നന്നല്ല എന്നു പറക എന്നു കല്പിച്ചു.

5. It is the very one from which my master drinks and which he uses for divination. What you have done is wrong.''

6. അവന് അവരുടെ അടുക്കല് എത്തിയപ്പോള് ഈ വാക്കുകള് അവരോടു പറഞ്ഞു.

6. When the steward overtook them and repeated these words to them,

7. അവര് അവനോടു പറഞ്ഞതുയജമാനന് ഇങ്ങനെ പറയുന്നതു എന്തു? ഈ വക കാര്യം അടിയങ്ങള് ഒരുനാളും ചെയ്കയില്ല.

7. they remonstrated with him: 'How can my lord say such things? Far be it from your servants to do such a thing!

8. ഞങ്ങളുടെ ചാക്കിന്റെ വായ്ക്കല് കണ്ട ദ്രവ്യം ഞങ്ങള് കനാന് ദേശത്തുനിന്നു നിന്റെ അടുക്കല് വീണ്ടും കൊണ്ടുവന്നുവല്ലോ; പിന്നെ ഞങ്ങള് നിന്റെ യജമാനന്റെ വീട്ടില്നിന്നു വെള്ളിയും പൊന്നും മോഷ്ടിക്കുമോ?

8. We even brought back to you from the land of Canaan the money that we found in the mouths of our bags. Why, then, would we steal silver or gold from your master's house?

9. അടിയങ്ങളില് ആരുടെ പക്കല് എങ്കിലും അതു കണ്ടാല് അവന് മരിക്കട്ടെ; ഞങ്ങളും യജമാനന്നു അടിമകളായിക്കൊള്ളാം.

9. If any of your servants is found to have the goblet, he shall die, and as for the rest of us, we shall become my lord's slaves.'

10. അതിന്നു അവന് നിങ്ങള് പറഞ്ഞതുപോലെ ആകട്ടെ; അതു ആരുടെ പക്കല് കാണുന്നുവോ അവന് എനിക്കു അടിമയാകും; നിങ്ങളോ കുറ്റമില്ലാത്തവരായിരിക്കും.

10. But he replied, 'Even though it ought to be as you propose, only the one who is found to have it shall become my slave, and the rest of you shall be exonerated.'

11. അവര് ബദ്ധപ്പെട്ടു ചാകൂ നിലത്തു ഇറക്കിഔരോരുത്തന് താന്താന്റെ ചാകൂ അഴിച്ചു.

11. Then each of them eagerly lowered his bag to the ground and opened it;

12. അവന് മൂത്തവന്റെ ചാകൂതുടങ്ങി ഇളയവന്റേതുവരെ ശോധന കഴിച്ചു. ബെന്യാമീന്റെ ചാക്കില് പാനപാത്രം കണ്ടുപിടിച്ചു.

12. and when a search was made, starting with the oldest and ending with the youngest, the goblet turned up in Benjamin's bag.

13. അപ്പോള് അവര് വസ്ത്രം കീറി, ചുമടു കഴുതപ്പുറത്തു കയറ്റി പട്ടണത്തിലേക്കു മടങ്ങിച്ചെന്നു.

13. At this, they tore their clothes. Then, when each man had reloaded his donkey, they returned to the city.

14. യെഹൂദയും അവന്റെ സഹോദരന്മാരും യോസേഫിന്റെ വീട്ടില് ചെന്നു; അവന് അതുവരെയും അവിടെത്തന്നേ ആയിരുന്നു; അവര് അവന്റെ മുമ്പാകെ സാഷ്ടാംഗം വീണു.

14. As Judah and his brothers reentered Joseph's house, he was still there; so they flung themselves on the ground before him.

15. യോസേഫ് അവരോടുനിങ്ങള് ഈ ചെയ്ത പ്രവൃത്തി എന്തു? എന്നെപ്പോലെയുള്ള ഒരുത്തന്നു ലക്ഷണവിദ്യ അറിയാമെന്നു നിങ്ങള് അറിഞ്ഞിട്ടില്ലയോ എന്നു ചോദിച്ചു.

15. 'How could you do such a thing?' Joseph asked them. 'You should have known that such a man as I could discover by divination what happened.'

16. അതിന്നു യെഹൂദായജമാനനോടു ഞങ്ങള് എന്തു പറയേണ്ടു? എന്തു ബോധിപ്പിക്കേണ്ടു? എങ്ങനെ ഞങ്ങളെത്തന്നേ നീതീകരിക്കേണ്ടു? ദൈവം അടിയങ്ങളുടെ അകൃത്യം കണ്ടെത്തി; ഇതാ ഞങ്ങള് യജമാനന്നു അടിമകള്; ഞങ്ങളും ആരുടെ കയ്യില് പാത്രം കണ്ടുവോ അവനും തന്നേ എന്നു പറഞ്ഞു.

16. Judah replied: 'What can we say to my lord? How can we plead or how try to prove our innocence? God has uncovered your servants' guilt. Here we are, then, the slaves of my lord-- the rest of us no less than the one in whose possession the goblet was found.'

17. അതിന്നു അവന് അങ്ങനെ ഞാന് ഒരുനാളും ചെയ്കയില്ല; ആരുടെ പക്കല് പാത്രം കണ്ടുവോ അവന് തന്നേ എനിക്കു അടിമയായിരിക്കും; നിങ്ങളോ സമാധാനത്തോടെ നിങ്ങളുടെ അപ്പന്റെ അടുക്കല് പോയ്ക്കൊള്വിന് എന്നു പറഞ്ഞു.

17. 'Far be it from me to act thus!' said Joseph. 'Only the one in whose possession the goblet was found shall become my slave; the rest of you may go back safe and sound to your father.'

18. അപ്പോള് യെഹൂദാ അടുത്തുചെന്നു പറഞ്ഞതുയജമാനനേ, അടിയന് യജമാനനോടു ഒന്നു ബോധിപ്പിച്ചുകൊള്ളട്ടേ; അടിയന്റെ നേരെ കോപം ജ്വലിക്കരുതേ;

18. Judah then stepped up to him and said: 'I beg you, my lord, let your servant speak earnestly to my lord, and do not become angry with your servant, for you are the equal of Pharaoh.

19. യജമാനന് ഫറവോനെപ്പോലെയല്ലോ; നിങ്ങള്ക്കു അപ്പനോ സഹോദരനോ ഉണ്ടോ എന്നു യജമാനന് അടിയങ്ങളോടു ചോദിച്ചു.

19. My lord asked your servants, 'Have you a father, or another brother?'

20. അതിന്നു ഞങ്ങള് യജമാനനോടുഞങ്ങള്ക്കു വൃദ്ധനായോരു അപ്പനും അവന്നു വാര്ദ്ധക്യത്തില് ജനിച്ച ഒരു മകനും ഉണ്ടു; അവന്റെ ജ്യേഷ്ഠന് മരിച്ചുപോയി; അവന്റെ അമ്മ പ്രസവിച്ചിട്ടു അവന് ഒരുത്തനെ ശേഷിപ്പുള്ളു; അവന് അപ്പന്റെ ഇഷ്ടനാകുന്നു എന്നു പറഞ്ഞു.

20. So we said to my lord, 'We have an aged father, and a young brother, the child of his old age. This one's full brother is dead, and since he is the only one by that mother who is left, his father dotes on him.'

21. അപ്പോള് യജമാനന് അടയിങ്ങളോടുഎനിക്കു കാണേണ്ടതിന്നു അവനെ എന്റെ അടുക്കല് കൂട്ടിക്കൊണ്ടുവരുവിന് എന്നു കല്പിച്ചുവല്ലോ.

21. Then you told your servants, 'Bring him down to me that my eyes may look on him.'

22. ഞങ്ങള് യജമാനനോടുബാലന്നു അപ്പനെ പിരിഞ്ഞുകൂടാ; പിരിഞ്ഞാല് അപ്പന് മരിച്ചുപോകും എന്നു പറഞ്ഞു.

22. We replied to my lord, 'The boy cannot leave his father; his father would die if he were to leave him.'

23. അതിന്നു യജമാനന് അടിയങ്ങളോടു നിങ്ങളുടെ ഇളയസഹോദരന് നിങ്ങളോടുകൂടെ വരാതിരുന്നാല് നിങ്ങള് എന്റെ മുഖം ഇനി കാണുകയില്ല എന്നു കല്പിച്ചു.

23. But you told your servants, 'Unless your youngest brother comes back with you, you shall not come into my presence again.'

24. അവിടത്തെ അടിയാനായ അപ്പന്റെ അടുക്കല് ഞങ്ങള് ചെന്നു യജമാനന്റെ വാക്കുകളെ അറിയിച്ചു.

24. When we returned to your servant our father, we reported to him the words of my lord.

25. അനന്തരം ഞങ്ങളുടെ അപ്പന് നിങ്ങള് ഇനിയും പോയി കുറെ ധാന്യം നമുക്കു കൊള്ളുവിന് എന്നു പറഞ്ഞു.

25. 'Later, our father told us to come back and buy some food for the family.

26. അതിന്നു ഞങ്ങള്ഞങ്ങള് പൊയ്ക്കൂടാ; അനുജന് കൂടെ ഉണ്ടെങ്കില് ഞങ്ങള് പോകാം; അനുജന് ഇല്ലാതെ ഞങ്ങള്ക്കു അദ്ദേഹത്തിന്റെ മുഖം കാണ്മാന് പാടില്ല എന്നു പറഞ്ഞു.

26. So we reminded him, 'We cannot go down there; only if our youngest brother is with us can we go, for we may not see the man if our youngest brother is not with us.'

27. അപ്പോള് അവിടത്തെ അടിയാനായ അപ്പന് ഞങ്ങളോടു പറഞ്ഞതുഎന്റെ ഭാര്യ എനിക്കു രണ്ടുപുത്രന്മാരെ പ്രസവിച്ചു എന്നു നിങ്ങള്ക്കു അറിയാമല്ലോ.

27. Then your servant our father said to us, 'As you know, my wife bore me two sons.

28. അവരില് ഒരുത്തന് എന്റെ അടുക്കല്നിന്നു പോയി; അവനെ പറിച്ചു കീറിപ്പോയി നിശ്ചയം എന്നു ഞാന് ഉറെച്ചു; ഇതുവരെ ഞാന് അവനെ കണ്ടിട്ടുമില്ല.

28. One of them, however, disappeared, and I had to conclude that he must have been torn to pieces by wild beasts; I have not seen him since.

29. നിങ്ങള് ഇവനെയും കൊണ്ടുപോയിട്ടു അവന്നു വല്ല ആപത്തും വന്നാല് നിങ്ങള് എന്റെ നരയെ ദുഃഖത്തോടെ പാതാളത്തില് ഇറങ്ങുമാറാക്കും.

29. If you now take this one away from me too, and some disaster befalls him, you will send my white head down to the nether world in grief.'

30. അതുകൊണ്ടു ഇപ്പോള് ബാലന് കൂടെയില്ലാതെ ഞാന് അവിടത്തെ അടിയാനായ അപ്പന്റെ അടുക്കല് ചെല്ലുമ്പോള്, അവന്റെ പ്രാണന് ഇവന്റെ പ്രാണനോടു പറ്റിയിരിക്കകൊണ്ടു,

30. 'If then the boy is not with us when I go back to your servant my father, whose very life is bound up with his, he will die as soon as he sees that the boy is missing;

31. ബാലന് ഇല്ലെന്നു കണ്ടാന് അവന് മരിച്ചുപോകും; അങ്ങനെ അടിയങ്ങള് അവിടെത്തെ അടിയാനായ അപ്പന്റെ നരയെ ദുഃഖത്തോടെ പാതാളത്തില് ഇറങ്ങുമാറാക്കും.

31. and your servants will thus send the white head of our father down to the nether world in grief.

32. അടിയന് അപ്പനോടുഅവനെ നിന്റെ അടുക്കല് കൊണ്ടുവരാതിരുന്നാല് ഞാന് എന്നും അപ്പന്നു കുറ്റക്കാരനായിക്കൊളാമെന്നു പറഞ്ഞു, അപ്പനോടു ബാലന്നുവേണ്ടി ഉത്തരവാദിയായിരിക്കുന്നു.

32. Besides, I, your servant, got the boy from his father by going surety for him, saying, 'If I fail to bring him back to you, father, you can hold it against me forever.'

33. ആകയാല് ബാലന്നു പകരം അടിയന് യജമാനന്നു അടിമയായിരിപ്പാനും ബാലന് സഹോദരന്മാരോടുകൂടെ പൊയ്ക്കൊള്യവാനും അനുവദിക്കേണമേ.

33. Let me, your servant, therefore, remain in place of the boy as the slave of my lord, and let the boy go back with his brothers.

34. ബാലന് കൂടെ ഇല്ലാതെ ഞാന് എങ്ങനെ അപ്പന്റെ അടുക്കല് പോകും? അപ്പന്നു ഭവിക്കുന്ന ദോഷം ഞാന് കാണേണ്ടിവരുമല്ലോ.

34. How could I go back to my father if the boy were not with me? I could not bear to see the anguish that would overcome my father.'