1. അനന്തരം അവന് തന്റെ ഗൃഹവിചാരകനോടുനീ ഇവരുടെ ചാക്കില് പിടിപ്പതു ധാന്യം നിറച്ചു, ഔരോരുത്തന്റെ ദ്രവ്യം അവനവന്റെ ചാക്കിന്റെ വായ്ക്കല് വെക്കുക.

1. AND HE commanded the steward of his house, saying, Fill the men's sacks with food, as much as they can carry, and put every man's money in his sack's mouth.

2. ഇളയവന്റെ ചാക്കിന്റെ വായ്ക്കല് വെള്ളികൊണ്ടുള്ള എന്റെ പാനപാത്രവും അവന്റെ ധാന്യവിലയും വെക്കുക എന്നു കല്പിച്ചു; യോസേഫ് കല്പിച്ചതുപോലെ അവന് ചെയ്തു.

2. And put my cup, the silver cup, in the sack's mouth of the youngest, with his grain money. And [the steward] did according to what Joseph had said.

3. നേരം വെളുത്തപ്പോള് അവരുടെ കഴുതകളുമായി അവരെ യാത്രഅയച്ചു.

3. As soon as the morning was light, the men were sent away, they and their donkeys.

4. അവര് പട്ടണത്തില്നിന്നു പുറപ്പെട്ടു ദൂരത്താകുംമുമ്പെ, യോസേഫ് തന്റെ ഗൃഹവിചാരകനോടുഎഴുന്നേറ്റു ആ പുരുഷന്മാരുടെ പിന്നാലെ ഔടിച്ചെല്ലുക; ഒപ്പം എത്തുമ്പോള് അവരോടുനിങ്ങള് നന്മെക്കു പകരം തിന്മ ചെയ്തതു എന്തു?

4. When they had left the city and were not yet far away, Joseph said to his steward, Up, follow after the men; and when you overtake them, say to them, Why have you rewarded evil for good? [Why have you stolen the silver cup?]

5. അതിലല്ലയോ എന്റെ യജമാനന് കുടിക്കുന്നതു? നിങ്ങള് ഈ ചെയ്തതു ഒട്ടും നന്നല്ല എന്നു പറക എന്നു കല്പിച്ചു.

5. Is it not my master's drinking cup with which he divines [the future]? You have done wrong in doing this.

6. അവന് അവരുടെ അടുക്കല് എത്തിയപ്പോള് ഈ വാക്കുകള് അവരോടു പറഞ്ഞു.

6. And the steward overtook them, and he said to them these same words.

7. അവര് അവനോടു പറഞ്ഞതുയജമാനന് ഇങ്ങനെ പറയുന്നതു എന്തു? ഈ വക കാര്യം അടിയങ്ങള് ഒരുനാളും ചെയ്കയില്ല.

7. They said to him, Why does my lord say these things? Far be it from your servants to do such a thing!

8. ഞങ്ങളുടെ ചാക്കിന്റെ വായ്ക്കല് കണ്ട ദ്രവ്യം ഞങ്ങള് കനാന് ദേശത്തുനിന്നു നിന്റെ അടുക്കല് വീണ്ടും കൊണ്ടുവന്നുവല്ലോ; പിന്നെ ഞങ്ങള് നിന്റെ യജമാനന്റെ വീട്ടില്നിന്നു വെള്ളിയും പൊന്നും മോഷ്ടിക്കുമോ?

8. Note that the money which we found in the mouths of our sacks we brought back to you from the land of Canaan. Is it likely then that we would steal from your master's house silver or gold?

9. അടിയങ്ങളില് ആരുടെ പക്കല് എങ്കിലും അതു കണ്ടാല് അവന് മരിക്കട്ടെ; ഞങ്ങളും യജമാനന്നു അടിമകളായിക്കൊള്ളാം.

9. With whomever of your servants [your master's cup] is found, not only let that one die, but the rest of us will be my lord's slaves.

10. അതിന്നു അവന് നിങ്ങള് പറഞ്ഞതുപോലെ ആകട്ടെ; അതു ആരുടെ പക്കല് കാണുന്നുവോ അവന് എനിക്കു അടിമയാകും; നിങ്ങളോ കുറ്റമില്ലാത്തവരായിരിക്കും.

10. And the steward said, Now let it be as you say: he with whom [the cup] is found shall be my slave, but [the rest of] you shall be blameless.

11. അവര് ബദ്ധപ്പെട്ടു ചാകൂ നിലത്തു ഇറക്കിഔരോരുത്തന് താന്താന്റെ ചാകൂ അഴിച്ചു.

11. Then quickly every man lowered his sack to the ground and every man opened his sack.

12. അവന് മൂത്തവന്റെ ചാകൂതുടങ്ങി ഇളയവന്റേതുവരെ ശോധന കഴിച്ചു. ബെന്യാമീന്റെ ചാക്കില് പാനപാത്രം കണ്ടുപിടിച്ചു.

12. And [the steward] searched, beginning with the eldest and stopping with the youngest; and the cup was found in Benjamin's sack.

13. അപ്പോള് അവര് വസ്ത്രം കീറി, ചുമടു കഴുതപ്പുറത്തു കയറ്റി പട്ടണത്തിലേക്കു മടങ്ങിച്ചെന്നു.

13. Then they rent their clothes; and after each man had loaded his donkey again, they returned to the city.

14. യെഹൂദയും അവന്റെ സഹോദരന്മാരും യോസേഫിന്റെ വീട്ടില് ചെന്നു; അവന് അതുവരെയും അവിടെത്തന്നേ ആയിരുന്നു; അവര് അവന്റെ മുമ്പാകെ സാഷ്ടാംഗം വീണു.

14. Judah and his brethren came to Joseph's house, for he was still there; and they fell prostrate before him.

15. യോസേഫ് അവരോടുനിങ്ങള് ഈ ചെയ്ത പ്രവൃത്തി എന്തു? എന്നെപ്പോലെയുള്ള ഒരുത്തന്നു ലക്ഷണവിദ്യ അറിയാമെന്നു നിങ്ങള് അറിഞ്ഞിട്ടില്ലയോ എന്നു ചോദിച്ചു.

15. Joseph said to them, What is this thing that you have done? Do you not realize that such a man as I can certainly detect and know by divination [everything you do without other knowledge of it]?

16. അതിന്നു യെഹൂദായജമാനനോടു ഞങ്ങള് എന്തു പറയേണ്ടു? എന്തു ബോധിപ്പിക്കേണ്ടു? എങ്ങനെ ഞങ്ങളെത്തന്നേ നീതീകരിക്കേണ്ടു? ദൈവം അടിയങ്ങളുടെ അകൃത്യം കണ്ടെത്തി; ഇതാ ഞങ്ങള് യജമാനന്നു അടിമകള്; ഞങ്ങളും ആരുടെ കയ്യില് പാത്രം കണ്ടുവോ അവനും തന്നേ എന്നു പറഞ്ഞു.

16. And Judah said, What shall we say to my lord? What shall we reply? Or how shall we clear ourselves, since God has found out and exposed the iniquity of your servants? Behold, we are my lord's slaves, the rest of us as well as he with whom the cup is found.

17. അതിന്നു അവന് അങ്ങനെ ഞാന് ഒരുനാളും ചെയ്കയില്ല; ആരുടെ പക്കല് പാത്രം കണ്ടുവോ അവന് തന്നേ എനിക്കു അടിമയായിരിക്കും; നിങ്ങളോ സമാധാനത്തോടെ നിങ്ങളുടെ അപ്പന്റെ അടുക്കല് പോയ്ക്കൊള്വിന് എന്നു പറഞ്ഞു.

17. But [Joseph] said, God forbid that I should do that; but the man in whose hand the cup is found, he shall be my servant; and as for [the rest of] you, arise and go in peace to your father.

18. അപ്പോള് യെഹൂദാ അടുത്തുചെന്നു പറഞ്ഞതുയജമാനനേ, അടിയന് യജമാനനോടു ഒന്നു ബോധിപ്പിച്ചുകൊള്ളട്ടേ; അടിയന്റെ നേരെ കോപം ജ്വലിക്കരുതേ;

18. Then Judah came close to [Joseph] and said, O my lord, let your servant, I pray you, speak a word to you in private, and let not your anger blaze against your servant, for you are as Pharaoh [so I will speak as if directly to him].

19. യജമാനന് ഫറവോനെപ്പോലെയല്ലോ; നിങ്ങള്ക്കു അപ്പനോ സഹോദരനോ ഉണ്ടോ എന്നു യജമാനന് അടിയങ്ങളോടു ചോദിച്ചു.

19. My lord asked his servants, saying, Have you a father or a brother?

20. അതിന്നു ഞങ്ങള് യജമാനനോടുഞങ്ങള്ക്കു വൃദ്ധനായോരു അപ്പനും അവന്നു വാര്ദ്ധക്യത്തില് ജനിച്ച ഒരു മകനും ഉണ്ടു; അവന്റെ ജ്യേഷ്ഠന് മരിച്ചുപോയി; അവന്റെ അമ്മ പ്രസവിച്ചിട്ടു അവന് ഒരുത്തനെ ശേഷിപ്പുള്ളു; അവന് അപ്പന്റെ ഇഷ്ടനാകുന്നു എന്നു പറഞ്ഞു.

20. And we said to my lord, We have a father--an old man--and a young [brother, the] child of his old age; and his brother is dead, and he alone is left of his mother's [offspring], and his father loves him.

21. അപ്പോള് യജമാനന് അടയിങ്ങളോടുഎനിക്കു കാണേണ്ടതിന്നു അവനെ എന്റെ അടുക്കല് കൂട്ടിക്കൊണ്ടുവരുവിന് എന്നു കല്പിച്ചുവല്ലോ.

21. And you said to your servants, Bring him down to me, that I may set my eyes on him.

22. ഞങ്ങള് യജമാനനോടുബാലന്നു അപ്പനെ പിരിഞ്ഞുകൂടാ; പിരിഞ്ഞാല് അപ്പന് മരിച്ചുപോകും എന്നു പറഞ്ഞു.

22. And we said to my lord, The lad cannot leave his father; for if he should do so, his father would die.

23. അതിന്നു യജമാനന് അടിയങ്ങളോടു നിങ്ങളുടെ ഇളയസഹോദരന് നിങ്ങളോടുകൂടെ വരാതിരുന്നാല് നിങ്ങള് എന്റെ മുഖം ഇനി കാണുകയില്ല എന്നു കല്പിച്ചു.

23. And you told your servants, Unless your youngest brother comes with you, you shall not see my face again.

24. അവിടത്തെ അടിയാനായ അപ്പന്റെ അടുക്കല് ഞങ്ങള് ചെന്നു യജമാനന്റെ വാക്കുകളെ അറിയിച്ചു.

24. And when we went back to your servant my father, we told him what my lord had said.

25. അനന്തരം ഞങ്ങളുടെ അപ്പന് നിങ്ങള് ഇനിയും പോയി കുറെ ധാന്യം നമുക്കു കൊള്ളുവിന് എന്നു പറഞ്ഞു.

25. And our father said, Go again and buy us a little food.

26. അതിന്നു ഞങ്ങള്ഞങ്ങള് പൊയ്ക്കൂടാ; അനുജന് കൂടെ ഉണ്ടെങ്കില് ഞങ്ങള് പോകാം; അനുജന് ഇല്ലാതെ ഞങ്ങള്ക്കു അദ്ദേഹത്തിന്റെ മുഖം കാണ്മാന് പാടില്ല എന്നു പറഞ്ഞു.

26. But we said, We cannot go down. If our youngest brother is with us, then we will go down; for we may not see the man's face except our youngest brother is with us.

27. അപ്പോള് അവിടത്തെ അടിയാനായ അപ്പന് ഞങ്ങളോടു പറഞ്ഞതുഎന്റെ ഭാര്യ എനിക്കു രണ്ടുപുത്രന്മാരെ പ്രസവിച്ചു എന്നു നിങ്ങള്ക്കു അറിയാമല്ലോ.

27. And your servant my father said to us, You know that [Rachel] my wife bore me two sons:

28. അവരില് ഒരുത്തന് എന്റെ അടുക്കല്നിന്നു പോയി; അവനെ പറിച്ചു കീറിപ്പോയി നിശ്ചയം എന്നു ഞാന് ഉറെച്ചു; ഇതുവരെ ഞാന് അവനെ കണ്ടിട്ടുമില്ല.

28. And the one went out from me, and I said, Surely he is torn to pieces, and I have never seen him since.

29. നിങ്ങള് ഇവനെയും കൊണ്ടുപോയിട്ടു അവന്നു വല്ല ആപത്തും വന്നാല് നിങ്ങള് എന്റെ നരയെ ദുഃഖത്തോടെ പാതാളത്തില് ഇറങ്ങുമാറാക്കും.

29. And if you take this son also from me, and harm or accident should befall him, you will bring down my gray hairs with sorrow and evil to Sheol (the place of the dead).

30. അതുകൊണ്ടു ഇപ്പോള് ബാലന് കൂടെയില്ലാതെ ഞാന് അവിടത്തെ അടിയാനായ അപ്പന്റെ അടുക്കല് ചെല്ലുമ്പോള്, അവന്റെ പ്രാണന് ഇവന്റെ പ്രാണനോടു പറ്റിയിരിക്കകൊണ്ടു,

30. Now therefore, when I come to your servant my father and the lad is not with us, since his life is bound up in the lad's life and his soul knit with the lad's soul,

31. ബാലന് ഇല്ലെന്നു കണ്ടാന് അവന് മരിച്ചുപോകും; അങ്ങനെ അടിയങ്ങള് അവിടെത്തെ അടിയാനായ അപ്പന്റെ നരയെ ദുഃഖത്തോടെ പാതാളത്തില് ഇറങ്ങുമാറാക്കും.

31. When he sees that the lad is not with us, he will die; and your servants will be responsible for his death and will bring down the gray hairs of your servant our father with sorrow to Sheol.

32. അടിയന് അപ്പനോടുഅവനെ നിന്റെ അടുക്കല് കൊണ്ടുവരാതിരുന്നാല് ഞാന് എന്നും അപ്പന്നു കുറ്റക്കാരനായിക്കൊളാമെന്നു പറഞ്ഞു, അപ്പനോടു ബാലന്നുവേണ്ടി ഉത്തരവാദിയായിരിക്കുന്നു.

32. For your servant became security for the lad to my father, saying, If I do not bring him to you, then I will bear the blame to my father forever.

33. ആകയാല് ബാലന്നു പകരം അടിയന് യജമാനന്നു അടിമയായിരിപ്പാനും ബാലന് സഹോദരന്മാരോടുകൂടെ പൊയ്ക്കൊള്യവാനും അനുവദിക്കേണമേ.

33. Now therefore, I pray you, let your servant remain instead of the youth [to be] a slave to my lord, and let the young man go home with his [half] brothers.

34. ബാലന് കൂടെ ഇല്ലാതെ ഞാന് എങ്ങനെ അപ്പന്റെ അടുക്കല് പോകും? അപ്പന്നു ഭവിക്കുന്ന ദോഷം ഞാന് കാണേണ്ടിവരുമല്ലോ.

34. For how can I go up to my father if the lad is not with me?--lest I witness the woe and the evil that will come upon my father.