1. കൂട്ടംവിട്ടു നടക്കുന്നവന് സ്വേച്ഛയെ അന്വേഷിക്കുന്നു; സകലജ്ഞാനത്തോടും അവന് കയര്ക്കുംന്നു.

1. HE WHO willfully separates and estranges himself [from God and man] seeks his own desire and pretext to break out against all wise and sound judgment.

2. തന്റെ മനസ്സു വെളിപ്പെടുത്തുന്നതില് അല്ലാതെ മൂഢന്നു ബോധത്തില് ഇഷ്ടമില്ല.

2. A [self-confident] fool has no delight in understanding but only in revealing his personal opinions and himself.

3. ദുഷ്ടനോടുകൂടെ അപമാനവും ദുഷ്കീര്ത്തിയോടുകൂടെ നിന്ദയും വരുന്നു.

3. When the wicked comes in [to the depth of evil], he becomes a contemptuous despiser [of all that is pure and good], and with inner baseness comes outer shame and reproach.

4. മനുഷ്യന്റെ വായിലെ വാക്കു ആഴമുള്ള വെള്ളവും ജ്ഞാനത്തിന്റെ ഉറവു ഒഴുകൂള്ള തോടും ആകുന്നു.
യോഹന്നാൻ 7:38

4. The words of a [discreet and wise] man's mouth are like deep waters [plenteous and difficult to fathom], and the fountain of skillful and godly Wisdom is like a gushing stream [sparkling, fresh, pure, and life-giving].

5. നീതിമാനെ ന്യായവിസ്താരത്തില് തോല്പിക്കേണ്ടതിന്നു ദുഷ്ടന്റെ പക്ഷം പിടിക്കുന്നതു നന്നല്ല.

5. To respect the person of the wicked and be partial to him, so as to deprive the [consistently] righteous of justice, is not good.

6. മൂഢന്റെ അധരങ്ങള് വഴക്കിന്നു ഇടയാക്കുന്നു; അവന്റെ വായ് തല്ലു വിളിച്ചുവരുത്തുന്നു.

6. A [self-confident] fool's lips bring contention, and his mouth invites a beating.

7. മൂഢന്റെ വായ് അവന്നു നാശം; അവന്റെ അധരങ്ങള് അവന്റെ പ്രാണന്നു കണി.

7. A [self-confident] fool's mouth is his ruin, and his lips are a snare to himself.

8. ഏഷണിക്കാരന്റെ വാക്കു സ്വാദുഭോജനംപോലെയിരിക്കുന്നു; അതു വയറ്റിന്റെ അറകളിലേക്കു ചെല്ലുന്നു.

8. The words of a whisperer or talebearer are as dainty morsels; they go down into the innermost parts of the body.

9. വേലയില് മടിയനായവന് മുടിയന്റെ സഹോദരന് .

9. He who is loose and slack in his work is brother to him who is a destroyer and he who does not use his endeavors to heal himself is brother to him who commits suicide.

10. യഹോവയുടെ നാമം ബലമുള്ള ഗോപുരം; നീതിമാന് അതിലേക്കു ഔടിച്ചെന്നു അഭയം പ്രാപിക്കുന്നു.

10. The name of the Lord is a strong tower; the [consistently] righteous man [upright and in right standing with God] runs into it and is safe, high [above evil] and strong.

11. ധനവാന്നു തന്റെ സമ്പത്തു ഉറപ്പുള്ള പട്ടണം; അതു അവന്നു ഉയര്ന്ന മതില് ആയിത്തോന്നുന്നു.

11. The rich man's wealth is his strong city, and as a high protecting wall in his own imagination and conceit.

12. നാശത്തിന്നു മുമ്പെ മനുഷ്യന്റെ ഹൃദയം നിഗളിക്കുന്നു; മാനത്തിന്നു മുമ്പെ താഴ്മ.

12. Haughtiness comes before disaster, but humility before honor.

13. കേള്ക്കുംമുമ്പെ ഉത്തരം പറയുന്നവന്നു അതു ഭോഷത്വവും ലജ്ജയും ആയ്തീരുന്നു.

13. He who answers a matter before he hears the facts--it is folly and shame to him. [John 7:51.]

14. പുരുഷന്റെ ധീരത അവന്റെ ദീനത്തെ സഹിക്കും; തകര്ന്ന മനസ്സിനെയോ ആര്ക്കും സഹിക്കാം?

14. The strong spirit of a man sustains him in bodily pain or trouble, but a weak and broken spirit who can raise up or bear?

15. ബുദ്ധിമാന്റെ ഹൃദയം പരിജ്ഞാനം സമ്പാദിക്കുന്നു; ജ്ഞാനികളുടെ ചെവി പരിജ്ഞാനം അന്വേഷിക്കുന്നു.

15. The mind of the prudent is ever getting knowledge, and the ear of the wise is ever seeking (inquiring for and craving) knowledge.

16. മനുഷ്യന് വെക്കുന്ന കാഴ്ചയാല് അവന്നു പ്രവേശനം കിട്ടും; അവന് മഹാന്മാരുടെ സന്നിധിയില് ചെല്ലുവാന് ഇടയാകും.

16. A man's gift makes room for him and brings him before great men. [Gen. 32:20; I Sam. 25:27; Prov. 17:8; 21:14.]

17. തന്റെ അന്യായം ആദ്യം ബോധിപ്പിക്കുന്നവന് നീതിമാന് എന്നു തോന്നും; എന്നാല് അവന്റെ പ്രതിയോഗി വന്നു അവനെ പരിശോധിക്കും.

17. He who states his case first seems right, until his rival comes and cross-examines him.

18. ചീട്ടു തര്ക്കങ്ങളെ തീര്ക്കയും ബലവാന്മാരെ തമ്മില് വേറുപെടുത്തുകയും ചെയ്യുന്നു.

18. To cast lots puts an end to disputes and decides between powerful contenders.

19. ദ്രോഹിക്കപ്പെട്ട സഹോദരന് ഉറപ്പുള്ള പട്ടണത്തെക്കാള് ദുര്ജ്ജയനാകുന്നു; അങ്ങനെയുള്ള പിണക്കം അരമനയുടെ ഔടാമ്പല്പോലെ തന്നേ.

19. A brother offended is harder to be won over than a strong city, and [their] contentions separate them like the bars of a castle.

20. വായുടെ ഫലത്താല് മനുഷ്യന്റെ ഉദരം നിറയും; അധരങ്ങളുടെ വിളവുകൊണ്ടു അവന്നു തൃപ്തിവരും;

20. A man's [moral] self shall be filled with the fruit of his mouth; and with the consequence of his words he must be satisfied [whether good or evil].

21. മരണവും ജീവനും നാവിന്റെ അധികാരത്തില് ഇരിക്കുന്നു; അതില് ഇഷ്ടപ്പെടുന്നവര് അതിന്റെ ഫലം അനുഭവിക്കും.

21. Death and life are in the power of the tongue, and they who indulge in it shall eat the fruit of it [for death or life]. [Matt. 12:37.]

22. ഭാര്യയെ കിട്ടുന്നവന്നു നന്മ കിട്ടുന്നു; യഹോവയോടു പ്രസാദം ലഭിച്ചുമിരിക്കുന്നു.

22. He who finds a [true] wife finds a good thing and obtains favor from the Lord. [Prov. 19:14; 31:10.]

23. ദരിദ്രന് യാചനാരീതിയില് സംസാരിക്കുന്നു; ധനവാനോ കഠിനമായി ഉത്തരം പറയുന്നു.

23. The poor man uses entreaties, but the rich answers roughly.

24. വളരെ സ്നേഹിതന്മാരുള്ള മനുഷ്യന്നു നാശം വരും; എന്നാല് സഹോദരനെക്കാളും പറ്റുള്ള സ്നേഹിതന്മാരും ഉണ്ടു.

24. The man of many friends [a friend of all the world] will prove himself a bad friend, but there is a friend who sticks closer than a brother.