1. നീ അധിപതിയോടുകൂടെ ഭക്ഷണത്തിന്നു ഇരിക്കുമ്പോള് നിന്റെ മുമ്പില് ഇരിക്കുന്നവന് ആരെന്നു കരുതിക്കൊള്ക.

1. When you sit down to eat with a ruler, think about what is in front of you.

2. നീ ഭോജനപ്രിയന് ആകുന്നുവെങ്കില് നിന്റെ തൊണ്ടെക്കു ഒരു കത്തി വെച്ചുകൊള്ക.

2. Put a knife to your neck if you are a man who is given to much eating.

3. അവന്റെ സ്വാദുഭോജനങ്ങളെ കൊതിക്കരുതു; അവ വഞ്ചിക്കുന്ന ഭോജനമല്ലോ.

3. Do not desire his special foods, for they are put there for no good reason.

4. ധനവാനാകേണ്ടതിന്നു പണിപ്പെടരുതു; അതിന്നായുള്ള ബുദ്ധി വിട്ടുകളക.
1 തിമൊഥെയൊസ് 6:9

4. Do not work hard to be rich. Stop trying to get things for yourself.

5. നിന്റെ ദൃഷ്ടി ധനത്തിന്മേല് പതിക്കുന്നതു എന്തിന്നു? അതു ഇല്ലാതെയായ്പോകുമല്ലോ. കഴുകന് ആകാശത്തേക്കു എന്നപോലെ അതു ചിറകെടുത്തു പറന്നുകളയും.

5. When you set your eyes upon it, it is gone. For sure, riches make themselves wings like an eagle that flies toward the heavens.

6. കണ്ണുകടിയുള്ളവന്റെ അപ്പം തിന്നരുതു; അവന്റെ സ്വാദുഭോജ്യങ്ങളെ ആഗ്രഹിക്കയുമരുതു.

6. Do not eat the bread of a man who thinks only about himself. Do not have a desire for his fine food.

7. അവന് തന്റെ മനസ്സില് കണകൂ കൂട്ടുന്നതുപോലെ ആകുന്നു; തിന്നു കുടിച്ചുകൊള്ക എന്നു അവന് നിന്നോടു പറയും; അവന്റെ ഹൃദയമോ നിനക്കു അനുകൂലമല്ല.

7. For as he thinks in his heart, so is he. He says to you, 'Eat and drink!' But his heart is not with you.

8. നീ തിന്ന കഷണം ഛര്ദ്ദിച്ചുപോകും; നിന്റെ മാധുര്യവാക്കു നഷ്ടമായെന്നും വരും.

8. You will spit up the piece of food you have eaten, and waste your good words.

9. ഭോഷന് കേള്ക്കെ നീ സംസാരിക്കരുതു; അവന് നിന്റെ വാക്കുകളുടെ ജ്ഞാനത്തെ നിരസിച്ചുകളയും.

9. Do not speak in the hearing of a fool, for he will hate the wisdom of your words.

10. പണ്ടേയുള്ള അതിര് നീക്കരുതു; അനാഥന്മാരുടെ നിലം ആക്രമിക്കയുമരുതു.

10. Do not take away the old landmark, or go into the fields of those without a father.

11. അവരുടെ പ്രതികാരകന് ബലവാനല്ലോ; അവര്ക്കും നിന്നോടുള്ള വ്യവഹാരം അവന് നടത്തും.

11. For the One Who saves them is strong. He will stand by them and give them help against you.

12. നിന്റെ ഹൃദയം പ്രബോധനത്തിന്നും നിന്റെ ചെവി പരിജ്ഞാനവചനങ്ങള്ക്കും സമര്പ്പിക്ക.

12. Open your heart to teaching, and your ears to words of much learning.

13. ബാലന്നു ശിക്ഷ കൊടുക്കാതിരിക്കരുതു; വടികൊണ്ടു അടിച്ചാല് അവന് ചത്തുപോകയില്ല.

13. Do not keep from punishing the child if he needs it. If you beat him with the stick, he will not die.

14. വടികൊണ്ടു അവനെ അടിക്കുന്നതിനാല് നീ അവന്റെ പ്രാണനെ പാതാളത്തില്നിന്നു വിടുവിക്കും.

14. Beat him with the stick, and save his soul from hell.

15. മകനേ, നിന്റെ ഹൃദയം ജ്ഞാനത്തെ പഠിച്ചാല് എന്റെ ഹൃദയവും സന്തോഷിക്കും.

15. My son, if your heart is wise, my own heart will be glad also.

16. നിന്റെ അധരം നേര് സംസാരിച്ചാല് എന്റെ അന്തരംഗങ്ങള് ആനന്ദിക്കും.

16. My heart will be full of joy when your lips speak what is right.

17. നിന്റെ ഹൃദയം പാപികളോടു അസൂയപ്പെടരുതു; നീ എല്ലായ്പോഴും യഹോവഭക്തിയോടിരിക്ക.

17. Do not let your heart be jealous of sinners, but live in the fear of the Lord always.

18. ഒരു പ്രതിഫലം ഉണ്ടാകും നിശ്ചയം; നിന്റെ പ്രത്യാശെക്കു ഭംഗം വരികയുമില്ല.

18. For sure there is a future and your hope will not be cut off.

19. മകനേ, കേട്ടു ജ്ഞാനം പഠിക്ക; നിന്റെ ഹൃദയത്തെ നേര്വഴിയില് നടത്തിക്കൊള്ക.

19. Listen, my son, and be wise. Lead your heart in the way.

20. നീ വീഞ്ഞു കുടിക്കുന്നവരുടെ കൂട്ടത്തിലും മാംസഭോജനപ്രിയരുടെ ഇടയിലും ഇരിക്കരുതു.

20. Do not be with those who drink too much wine or eat too much meat.

21. കുടിയനും അതിഭക്ഷകനും ദരിദ്രരായ്തീരും; നിദ്രാലുത്വം പഴന്തുണി ഉടുക്കുമാറാക്കും.

21. For the man who drinks too much or eats too much will become poor, and much sleep will dress a man in torn clothes.

22. നിന്നെ ജനിപ്പിച്ച അപ്പന്റെ വാക്കു കേള്ക്ക; നിന്റെ അമ്മ വൃദ്ധയായിരിക്കുമ്പോള് അവളെ നിന്ദിക്കരുതു.

22. Listen to your father who gave you life, and do not hate your mother when she is old.

23. നീ സത്യം വില്ക്കയല്ല വാങ്ങുയത്രേ വേണ്ടതു; ജ്ഞാനവും പ്രബോധനവും വിവേകവും അങ്ങനെ തന്നേ.

23. Buy truth, and do not sell it. Get wisdom and teaching and understanding.

24. നീതിമാന്റെ അപ്പന് ഏറ്റവും ആനന്ദിക്കും; ജ്ഞാനിയുടെ ജനകന് അവനില് സന്തോഷിക്കും.

24. The father of one who is right with God will have much joy. He who has a wise son will be glad in him.

25. നിന്റെ അമ്മയപ്പന്മാര് സന്തോഷിക്കട്ടെ; നിന്നെ പ്രസവിച്ചവള് ആനന്ദിക്കട്ടെ.

25. Let your father and mother be glad, and let her who gave birth to you be full of joy.

26. മകനേ, നിന്റെ ഹൃദയം എനിക്കു തരിക; എന്റെ വഴി നിന്റെ കണ്ണിന്നു ഇമ്പമായിരിക്കട്ടെ.

26. Give me your heart, my son. Let your eyes find joy in my ways.

27. വേശ്യാസ്ത്രീ ആഴമുള്ള കുഴിയും പരസ്ത്രീ ഇടുക്കമുള്ള കിണറും ആകുന്നു.

27. For a woman who sells the use of her body is like a deep hole. A sinful woman is a narrow well.

28. അവള് പിടിച്ചുപറിക്കാരനെപ്പോലെ പതിയിരിക്കുന്നു; മനുഷ്യരില് ദ്രോഹികളെ വര്ദ്ധിപ്പിക്കുന്നു.

28. She lies in wait as a robber, and makes many more men not faithful.

29. ആര്ക്കും കഷ്ടം, ആര്ക്കും സങ്കടം, ആര്ക്കും കലഹം? ആര്ക്കും ആവലാതി, ആര്ക്കും അനാവശ്യമായ മുറിവുകള്, ആര്ക്കും കണ്ചുവപ്പു?

29. Who has trouble? Who has sorrow? Who is fighting? Who is complaining? Who is hurt without a reason? Who has eyes that have become red?

30. വീഞ്ഞു കുടിച്ചുകൊണ്ടു നേരം വൈകിക്കുന്നവര്ക്കും മദ്യം രുചിനോക്കുവാന് പോകുന്നവര്ക്കും തന്നേ.

30. Those who stay a long time over wine. Those who go to taste mixed wine.

31. വീഞ്ഞു ചുവന്നു പാത്രത്തില് തിളങ്ങുന്നതും രസമായി ഇറക്കുന്നതും നീ നോക്കരുതു.
എഫെസ്യർ എഫേസോസ് 5:18

31. Do not look at wine when it is red, when it shines in the cup, when it is smooth in going down.

32. ഒടുക്കം അതു സര്പ്പംപോലെ കടിക്കും; അണലിപോലെ കൊത്തും.

32. In the end it bites like a snake. It stings like the bite of a snake with poison.

33. നിന്റെ കണ്ണു പരസ്ത്രീകളെ നോക്കും; നിന്റെ ഹൃദയം വക്രത പറയും.

33. Your eyes will see strange things. Your mind will say the wrong things.

34. നീ നടുക്കടലില് ശയിക്കുന്നവനെപ്പോലെയും പാമരത്തിന്റെ മുകളില് ഉറങ്ങുന്നവനെപ്പോലെയും ആകും.

34. And you will be like one who lies down in the center of the sea, or like one who lies above a ship's sail.

35. അവര് എന്നെ അടിച്ചു എനിക്കു നൊന്തില്ല; അവര് എന്നെ തല്ലി, ഞാന് അറിഞ്ഞതുമില്ല. ഞാന് എപ്പോള് ഉണരും? ഞാന് ഇനിയും അതു തന്നേ തേടും എന്നു നീ പറയും.

35. They hit me, but I was not hurt. They beat me, but I did not know it. When will I wake up? I will look for another drink.'