1. നീ അധിപതിയോടുകൂടെ ഭക്ഷണത്തിന്നു ഇരിക്കുമ്പോള് നിന്റെ മുമ്പില് ഇരിക്കുന്നവന് ആരെന്നു കരുതിക്കൊള്ക.

1. WHEN YOU sit down to eat with a ruler, consider who and what are before you;

2. നീ ഭോജനപ്രിയന് ആകുന്നുവെങ്കില് നിന്റെ തൊണ്ടെക്കു ഒരു കത്തി വെച്ചുകൊള്ക.

2. For you will put a knife to your throat if you are a man given to desire.

3. അവന്റെ സ്വാദുഭോജനങ്ങളെ കൊതിക്കരുതു; അവ വഞ്ചിക്കുന്ന ഭോജനമല്ലോ.

3. Be not desirous of his dainties, for it is deceitful food [offered with questionable motives].

4. ധനവാനാകേണ്ടതിന്നു പണിപ്പെടരുതു; അതിന്നായുള്ള ബുദ്ധി വിട്ടുകളക.
1 തിമൊഥെയൊസ് 6:9

4. Weary not yourself to be rich; cease from your own [human] wisdom. [Prov. 28:20; I Tim. 6:9, 10.]

5. നിന്റെ ദൃഷ്ടി ധനത്തിന്മേല് പതിക്കുന്നതു എന്തിന്നു? അതു ഇല്ലാതെയായ്പോകുമല്ലോ. കഴുകന് ആകാശത്തേക്കു എന്നപോലെ അതു ചിറകെടുത്തു പറന്നുകളയും.

5. Will you set your eyes upon wealth, when [suddenly] it is gone? For riches certainly make themselves wings, like an eagle that flies toward the heavens.

6. കണ്ണുകടിയുള്ളവന്റെ അപ്പം തിന്നരുതു; അവന്റെ സ്വാദുഭോജ്യങ്ങളെ ആഗ്രഹിക്കയുമരുതു.

6. Eat not the bread of him who has a hard, grudging, and envious eye, neither desire his dainty foods;

7. അവന് തന്റെ മനസ്സില് കണകൂ കൂട്ടുന്നതുപോലെ ആകുന്നു; തിന്നു കുടിച്ചുകൊള്ക എന്നു അവന് നിന്നോടു പറയും; അവന്റെ ഹൃദയമോ നിനക്കു അനുകൂലമല്ല.

7. For as he thinks in his heart, so is he. As one who reckons, he says to you, eat and drink, yet his heart is not with you [but is grudging the cost].

8. നീ തിന്ന കഷണം ഛര്ദ്ദിച്ചുപോകും; നിന്റെ മാധുര്യവാക്കു നഷ്ടമായെന്നും വരും.

8. The morsel which you have eaten you will vomit up, and your complimentary words will be wasted.

9. ഭോഷന് കേള്ക്കെ നീ സംസാരിക്കരുതു; അവന് നിന്റെ വാക്കുകളുടെ ജ്ഞാനത്തെ നിരസിച്ചുകളയും.

9. Speak not in the ears of a [self-confident] fool, for he will despise the [godly] Wisdom of your words. [Isa. 32:6.]

10. പണ്ടേയുള്ള അതിര് നീക്കരുതു; അനാഥന്മാരുടെ നിലം ആക്രമിക്കയുമരുതു.

10. Remove not the ancient landmark and enter not into the fields of the fatherless, [Deut. 19:14; 27:17; Prov. 22:28.]

11. അവരുടെ പ്രതികാരകന് ബലവാനല്ലോ; അവര്ക്കും നിന്നോടുള്ള വ്യവഹാരം അവന് നടത്തും.

11. For their Redeemer is mighty; He will plead their cause against you.

12. നിന്റെ ഹൃദയം പ്രബോധനത്തിന്നും നിന്റെ ചെവി പരിജ്ഞാനവചനങ്ങള്ക്കും സമര്പ്പിക്ക.

12. Apply your mind to instruction and correction and your ears to words of knowledge.

13. ബാലന്നു ശിക്ഷ കൊടുക്കാതിരിക്കരുതു; വടികൊണ്ടു അടിച്ചാല് അവന് ചത്തുപോകയില്ല.

13. Withhold not discipline from the child; for if you strike and punish him with the [reedlike] rod, he will not die.

14. വടികൊണ്ടു അവനെ അടിക്കുന്നതിനാല് നീ അവന്റെ പ്രാണനെ പാതാളത്തില്നിന്നു വിടുവിക്കും.

14. You shall whip him with the rod and deliver his life from Sheol (Hades, the place of the dead).

15. മകനേ, നിന്റെ ഹൃദയം ജ്ഞാനത്തെ പഠിച്ചാല് എന്റെ ഹൃദയവും സന്തോഷിക്കും.

15. My son, if your heart is wise, my heart will be glad, even mine;

16. നിന്റെ അധരം നേര് സംസാരിച്ചാല് എന്റെ അന്തരംഗങ്ങള് ആനന്ദിക്കും.

16. Yes, my heart will rejoice when your lips speak right things.

17. നിന്റെ ഹൃദയം പാപികളോടു അസൂയപ്പെടരുതു; നീ എല്ലായ്പോഴും യഹോവഭക്തിയോടിരിക്ക.

17. Let not your heart envy sinners, but continue in the reverent and worshipful fear of the Lord all the day long.

18. ഒരു പ്രതിഫലം ഉണ്ടാകും നിശ്ചയം; നിന്റെ പ്രത്യാശെക്കു ഭംഗം വരികയുമില്ല.

18. For surely there is a latter end [a future and a reward], and your hope and expectation shall not be cut off.

19. മകനേ, കേട്ടു ജ്ഞാനം പഠിക്ക; നിന്റെ ഹൃദയത്തെ നേര്വഴിയില് നടത്തിക്കൊള്ക.

19. Hear, my son, and be wise, and direct your mind in the way [of the Lord].

20. നീ വീഞ്ഞു കുടിക്കുന്നവരുടെ കൂട്ടത്തിലും മാംസഭോജനപ്രിയരുടെ ഇടയിലും ഇരിക്കരുതു.

20. Do not associate with winebibbers; be not among them nor among gluttonous eaters of meat, [Isa. 5:22; Luke 21:34; Rom. 13:13; Eph. 5:18.]

21. കുടിയനും അതിഭക്ഷകനും ദരിദ്രരായ്തീരും; നിദ്രാലുത്വം പഴന്തുണി ഉടുക്കുമാറാക്കും.

21. For the drunkard and the glutton shall come to poverty, and drowsiness shall clothe a man with rags.

22. നിന്നെ ജനിപ്പിച്ച അപ്പന്റെ വാക്കു കേള്ക്ക; നിന്റെ അമ്മ വൃദ്ധയായിരിക്കുമ്പോള് അവളെ നിന്ദിക്കരുതു.

22. Hearken to your father, who begot you, and despise not your mother when she is old.

23. നീ സത്യം വില്ക്കയല്ല വാങ്ങുയത്രേ വേണ്ടതു; ജ്ഞാനവും പ്രബോധനവും വിവേകവും അങ്ങനെ തന്നേ.

23. Buy the truth and sell it not; not only that, but also get discernment and judgment, instruction and understanding.

24. നീതിമാന്റെ അപ്പന് ഏറ്റവും ആനന്ദിക്കും; ജ്ഞാനിയുടെ ജനകന് അവനില് സന്തോഷിക്കും.

24. The father of the [uncompromisingly] righteous (the upright, in right standing with God) shall greatly rejoice, and he who becomes the father of a wise child shall have joy in him.

25. നിന്റെ അമ്മയപ്പന്മാര് സന്തോഷിക്കട്ടെ; നിന്നെ പ്രസവിച്ചവള് ആനന്ദിക്കട്ടെ.

25. Let your father and your mother be glad, and let her who bore you rejoice.

26. മകനേ, നിന്റെ ഹൃദയം എനിക്കു തരിക; എന്റെ വഴി നിന്റെ കണ്ണിന്നു ഇമ്പമായിരിക്കട്ടെ.

26. My son, give me your heart and let your eyes observe and delight in my ways,

27. വേശ്യാസ്ത്രീ ആഴമുള്ള കുഴിയും പരസ്ത്രീ ഇടുക്കമുള്ള കിണറും ആകുന്നു.

27. For a harlot is a deep ditch, and a loose woman is a narrow pit.

28. അവള് പിടിച്ചുപറിക്കാരനെപ്പോലെ പതിയിരിക്കുന്നു; മനുഷ്യരില് ദ്രോഹികളെ വര്ദ്ധിപ്പിക്കുന്നു.

28. She also lies in wait as a robber or as one waits for prey, and she increases the treacherous among men.

29. ആര്ക്കും കഷ്ടം, ആര്ക്കും സങ്കടം, ആര്ക്കും കലഹം? ആര്ക്കും ആവലാതി, ആര്ക്കും അനാവശ്യമായ മുറിവുകള്, ആര്ക്കും കണ്ചുവപ്പു?

29. Who has woe? Who has sorrow? Who has strife? Who has complaining? Who has wounds without cause? Who has redness and dimness of eyes?

30. വീഞ്ഞു കുടിച്ചുകൊണ്ടു നേരം വൈകിക്കുന്നവര്ക്കും മദ്യം രുചിനോക്കുവാന് പോകുന്നവര്ക്കും തന്നേ.

30. Those who tarry long at the wine, those who go to seek and try mixed wine. [Prov. 20:1; Eph. 5:18.]

31. വീഞ്ഞു ചുവന്നു പാത്രത്തില് തിളങ്ങുന്നതും രസമായി ഇറക്കുന്നതും നീ നോക്കരുതു.
എഫെസ്യർ എഫേസോസ് 5:18

31. Do not look at wine when it is red, when it sparkles in the wineglass, when it goes down smoothly.

32. ഒടുക്കം അതു സര്പ്പംപോലെ കടിക്കും; അണലിപോലെ കൊത്തും.

32. At the last it bites like a serpent and stings like an adder.

33. നിന്റെ കണ്ണു പരസ്ത്രീകളെ നോക്കും; നിന്റെ ഹൃദയം വക്രത പറയും.

33. [Under the influence of wine] your eyes will behold strange things [and loose women] and your mind will utter things turned the wrong way [untrue, incorrect, and petulant].

34. നീ നടുക്കടലില് ശയിക്കുന്നവനെപ്പോലെയും പാമരത്തിന്റെ മുകളില് ഉറങ്ങുന്നവനെപ്പോലെയും ആകും.

34. Yes, you will be [as unsteady] as he who lies down in the midst of the sea, and [as open to disaster] as he who lies upon the top of a mast.

35. അവര് എന്നെ അടിച്ചു എനിക്കു നൊന്തില്ല; അവര് എന്നെ തല്ലി, ഞാന് അറിഞ്ഞതുമില്ല. ഞാന് എപ്പോള് ഉണരും? ഞാന് ഇനിയും അതു തന്നേ തേടും എന്നു നീ പറയും.

35. You will say, They struck me, but I was not hurt! They beat me [as with a hammer], but I did not feel it! When shall I awake? I will crave and seek more wine again [and escape reality].