1. നീ അധിപതിയോടുകൂടെ ഭക്ഷണത്തിന്നു ഇരിക്കുമ്പോള് നിന്റെ മുമ്പില് ഇരിക്കുന്നവന് ആരെന്നു കരുതിക്കൊള്ക.

1. When you sit to dine with a ruler, note well what is before you,

2. നീ ഭോജനപ്രിയന് ആകുന്നുവെങ്കില് നിന്റെ തൊണ്ടെക്കു ഒരു കത്തി വെച്ചുകൊള്ക.

2. and put a knife to your throat if you are given to gluttony.

3. അവന്റെ സ്വാദുഭോജനങ്ങളെ കൊതിക്കരുതു; അവ വഞ്ചിക്കുന്ന ഭോജനമല്ലോ.

3. Do not crave his delicacies, for that food is deceptive.

4. ധനവാനാകേണ്ടതിന്നു പണിപ്പെടരുതു; അതിന്നായുള്ള ബുദ്ധി വിട്ടുകളക.
1 തിമൊഥെയൊസ് 6:9

4. Do not wear yourself out to get rich; do not trust your own cleverness.

5. നിന്റെ ദൃഷ്ടി ധനത്തിന്മേല് പതിക്കുന്നതു എന്തിന്നു? അതു ഇല്ലാതെയായ്പോകുമല്ലോ. കഴുകന് ആകാശത്തേക്കു എന്നപോലെ അതു ചിറകെടുത്തു പറന്നുകളയും.

5. Cast but a glance at riches, and they are gone, for they will surely sprout wings and fly off to the sky like an eagle.

6. കണ്ണുകടിയുള്ളവന്റെ അപ്പം തിന്നരുതു; അവന്റെ സ്വാദുഭോജ്യങ്ങളെ ആഗ്രഹിക്കയുമരുതു.

6. Do not eat the food of a begrudging host, do not crave his delicacies;

7. അവന് തന്റെ മനസ്സില് കണകൂ കൂട്ടുന്നതുപോലെ ആകുന്നു; തിന്നു കുടിച്ചുകൊള്ക എന്നു അവന് നിന്നോടു പറയും; അവന്റെ ഹൃദയമോ നിനക്കു അനുകൂലമല്ല.

7. for he is the kind of person who is always thinking about the cost. 'Eat and drink,' he says to you, but his heart is not with you.

8. നീ തിന്ന കഷണം ഛര്ദ്ദിച്ചുപോകും; നിന്റെ മാധുര്യവാക്കു നഷ്ടമായെന്നും വരും.

8. You will vomit up the little you have eaten and will have wasted your compliments.

9. ഭോഷന് കേള്ക്കെ നീ സംസാരിക്കരുതു; അവന് നിന്റെ വാക്കുകളുടെ ജ്ഞാനത്തെ നിരസിച്ചുകളയും.

9. Do not speak to fools, for they will scorn your prudent words.

10. പണ്ടേയുള്ള അതിര് നീക്കരുതു; അനാഥന്മാരുടെ നിലം ആക്രമിക്കയുമരുതു.

10. Do not move an ancient boundary stone or encroach on the fields of the fatherless,

11. അവരുടെ പ്രതികാരകന് ബലവാനല്ലോ; അവര്ക്കും നിന്നോടുള്ള വ്യവഹാരം അവന് നടത്തും.

11. for their Defender is strong; he will take up their case against you.

12. നിന്റെ ഹൃദയം പ്രബോധനത്തിന്നും നിന്റെ ചെവി പരിജ്ഞാനവചനങ്ങള്ക്കും സമര്പ്പിക്ക.

12. Apply your heart to instruction and your ears to words of knowledge.

13. ബാലന്നു ശിക്ഷ കൊടുക്കാതിരിക്കരുതു; വടികൊണ്ടു അടിച്ചാല് അവന് ചത്തുപോകയില്ല.

13. Do not withhold discipline from children; if you punish them with the rod, they will not die.

14. വടികൊണ്ടു അവനെ അടിക്കുന്നതിനാല് നീ അവന്റെ പ്രാണനെ പാതാളത്തില്നിന്നു വിടുവിക്കും.

14. Punish them with the rod and save them from death.

15. മകനേ, നിന്റെ ഹൃദയം ജ്ഞാനത്തെ പഠിച്ചാല് എന്റെ ഹൃദയവും സന്തോഷിക്കും.

15. My son, if your heart is wise, then my heart will be glad indeed;

16. നിന്റെ അധരം നേര് സംസാരിച്ചാല് എന്റെ അന്തരംഗങ്ങള് ആനന്ദിക്കും.

16. my inmost being will rejoice when your lips speak what is right.

17. നിന്റെ ഹൃദയം പാപികളോടു അസൂയപ്പെടരുതു; നീ എല്ലായ്പോഴും യഹോവഭക്തിയോടിരിക്ക.

17. Do not let your heart envy sinners, but always be zealous for the fear of the LORD.

18. ഒരു പ്രതിഫലം ഉണ്ടാകും നിശ്ചയം; നിന്റെ പ്രത്യാശെക്കു ഭംഗം വരികയുമില്ല.

18. There is surely a future hope for you, and your hope will not be cut off.

19. മകനേ, കേട്ടു ജ്ഞാനം പഠിക്ക; നിന്റെ ഹൃദയത്തെ നേര്വഴിയില് നടത്തിക്കൊള്ക.

19. Listen, my son, and be wise, and set your heart on the right path:

20. നീ വീഞ്ഞു കുടിക്കുന്നവരുടെ കൂട്ടത്തിലും മാംസഭോജനപ്രിയരുടെ ഇടയിലും ഇരിക്കരുതു.

20. Do not join those who drink too much wine or gorge themselves on meat,

21. കുടിയനും അതിഭക്ഷകനും ദരിദ്രരായ്തീരും; നിദ്രാലുത്വം പഴന്തുണി ഉടുക്കുമാറാക്കും.

21. for drunkards and gluttons become poor, and drowsiness clothes them in rags.

22. നിന്നെ ജനിപ്പിച്ച അപ്പന്റെ വാക്കു കേള്ക്ക; നിന്റെ അമ്മ വൃദ്ധയായിരിക്കുമ്പോള് അവളെ നിന്ദിക്കരുതു.

22. Listen to your father, who gave you life, and do not despise your mother when she is old.

23. നീ സത്യം വില്ക്കയല്ല വാങ്ങുയത്രേ വേണ്ടതു; ജ്ഞാനവും പ്രബോധനവും വിവേകവും അങ്ങനെ തന്നേ.

23. Buy the truth and do not sell it wisdom, instruction and insight as well.

24. നീതിമാന്റെ അപ്പന് ഏറ്റവും ആനന്ദിക്കും; ജ്ഞാനിയുടെ ജനകന് അവനില് സന്തോഷിക്കും.

24. The father of a righteous child has great joy; a man who fathers a wise son rejoices in him.

25. നിന്റെ അമ്മയപ്പന്മാര് സന്തോഷിക്കട്ടെ; നിന്നെ പ്രസവിച്ചവള് ആനന്ദിക്കട്ടെ.

25. May your father and mother rejoice; may she who gave you birth be joyful!

26. മകനേ, നിന്റെ ഹൃദയം എനിക്കു തരിക; എന്റെ വഴി നിന്റെ കണ്ണിന്നു ഇമ്പമായിരിക്കട്ടെ.

26. My son, give me your heart and let your eyes delight in my ways,

27. വേശ്യാസ്ത്രീ ആഴമുള്ള കുഴിയും പരസ്ത്രീ ഇടുക്കമുള്ള കിണറും ആകുന്നു.

27. for an adulterous woman is a deep pit and a wayward wife is a narrow well.

28. അവള് പിടിച്ചുപറിക്കാരനെപ്പോലെ പതിയിരിക്കുന്നു; മനുഷ്യരില് ദ്രോഹികളെ വര്ദ്ധിപ്പിക്കുന്നു.

28. Like a bandit she lies in wait, and multiplies the unfaithful among men.

29. ആര്ക്കും കഷ്ടം, ആര്ക്കും സങ്കടം, ആര്ക്കും കലഹം? ആര്ക്കും ആവലാതി, ആര്ക്കും അനാവശ്യമായ മുറിവുകള്, ആര്ക്കും കണ്ചുവപ്പു?

29. Who has woe? Who has sorrow? Who has strife? Who has complaints? Who has needless bruises? Who has bloodshot eyes?

30. വീഞ്ഞു കുടിച്ചുകൊണ്ടു നേരം വൈകിക്കുന്നവര്ക്കും മദ്യം രുചിനോക്കുവാന് പോകുന്നവര്ക്കും തന്നേ.

30. Those who linger over wine, who go to sample bowls of mixed wine.

31. വീഞ്ഞു ചുവന്നു പാത്രത്തില് തിളങ്ങുന്നതും രസമായി ഇറക്കുന്നതും നീ നോക്കരുതു.
എഫെസ്യർ എഫേസോസ് 5:18

31. Do not gaze at wine when it is red, when it sparkles in the cup, when it goes down smoothly!

32. ഒടുക്കം അതു സര്പ്പംപോലെ കടിക്കും; അണലിപോലെ കൊത്തും.

32. In the end it bites like a snake and poisons like a viper.

33. നിന്റെ കണ്ണു പരസ്ത്രീകളെ നോക്കും; നിന്റെ ഹൃദയം വക്രത പറയും.

33. Your eyes will see strange sights and your mind imagine confusing things.

34. നീ നടുക്കടലില് ശയിക്കുന്നവനെപ്പോലെയും പാമരത്തിന്റെ മുകളില് ഉറങ്ങുന്നവനെപ്പോലെയും ആകും.

34. You will be like one sleeping on the high seas, lying on top of the rigging.

35. അവര് എന്നെ അടിച്ചു എനിക്കു നൊന്തില്ല; അവര് എന്നെ തല്ലി, ഞാന് അറിഞ്ഞതുമില്ല. ഞാന് എപ്പോള് ഉണരും? ഞാന് ഇനിയും അതു തന്നേ തേടും എന്നു നീ പറയും.

35. 'They hit me,' you will say, 'but I'm not hurt! They beat me, but I don't feel it! When will I wake up so I can find another drink?'