1. രാജാവിന്റെ ഹൃദയം യഹോവയുടെ കയ്യില് നീര്ത്തോടുകണക്കെ ഇരിക്കുന്നു; തനിക്കു ഇഷ്ടമുള്ളേടത്തേക്കൊക്കെയും അവന് അതിനെ തിരിക്കുന്നു.

1. To the Lord, a king's mind is like a ditch used to water the fields. He can lead the king wherever he wants him to go.

2. മനുഷ്യന്റെ വഴി ഒക്കെയും അവന്നു ചൊവ്വായിത്തോന്നുന്നു; യഹോവയോ ഹൃദയങ്ങളെ തൂക്കിനോക്കുന്നു.

2. People think that whatever they do is right, but the Lord judges the reasons for everything they do.

3. നീതിയും ന്യായവും പ്രവര്ത്തിക്കുന്നതു യഹോവേക്കു ഹനനയാഗത്തെക്കാള് ഇഷ്ടം.

3. Do what is right and fair. The Lord loves that more than sacrifices.

4. ഗര്വ്വമുള്ള കണ്ണും അഹങ്കാരഹൃദയവും ദുഷ്ടന്മാരുടെ ദീപവും പാപം തന്നേ.

4. Proud looks and proud thoughts are sins. They show a person is evil.

5. ഉത്സാഹിയുടെ വിചാരങ്ങള് സമൃദ്ധിഹേതുകങ്ങള് ആകുന്നു; ബദ്ധപ്പാടുകാരൊക്കെയും ബുദ്ധിമുട്ടിലേക്കത്രേ ബദ്ധപ്പെടുന്നതു.

5. Careful planning leads to profit. Acting too quickly leads to poverty.

6. കള്ളനാവുകൊണ്ടു ധനം സമ്പാദിക്കുന്നതു പാറിപ്പോകുന്ന ആവിയാകുന്നു; അതിനെ അന്വേഷിക്കുന്നവര് മരണത്തെ അന്വേഷിക്കുന്നു.

6. Wealth that comes from telling lies disappears quickly and leads to death.

7. ദുഷ്ടന്മാരുടെ സാഹസം അവര്ക്കും നാശഹേതുവാകുന്നു; ന്യായം ചെയ്വാന് അവര്ക്കും മനസ്സില്ലല്ലോ.

7. The bad things that evil people do will destroy them, because they refuse to do what is right.

8. അകൃത്യഭാരം ചുമക്കുന്നവന്റെ വഴി വളഞ്ഞിരിക്കുന്നു; നിര്മ്മലന്റെ പ്രവൃത്തിയോ ചൊവ്വുള്ളതു തന്നേ.

8. Criminals cause trouble wherever they go, but good people are honest and fair.

9. ശണ്ഠകൂടുന്ന സ്ത്രീയോടുകൂടെ പൊതുവീട്ടില് പാര്ക്കുംന്നതിനെക്കാള് മേല്പുരയുടെ ഒരു കോണില് പാര്ക്കുംന്നതു നല്ലതു.

9. It is better to live in a small corner on the roof than to share the house with a woman who is always arguing.

10. ദുഷ്ടന്റെ മനസ്സു ദോഷത്തെ ആഗ്രഹിക്കുന്നു; അവന്നു കൂട്ടുകാരനോടു ദയ തോന്നുന്നതുമില്ല.

10. Evil people always want to do more evil, and they show no mercy to people around them.

11. പരിഹാസിയെ ശിക്ഷിച്ചാല് അല്പബുദ്ധി ജ്ഞാനിയായ്തീരും; ജ്ഞാനിയെ ഉപദേശിച്ചാല് അവന് പരിജ്ഞാനം പ്രാപിക്കും.

11. When you punish a proud person who laughs at what is right, even fools will learn something. But a little instruction is enough for the wise to learn what they should.

12. നീതിമാനായവന് ദുഷ്ടന്റെ ഭവനത്തിന്മേല് ദൃഷ്ടിവെക്കുന്നു; ദുഷ്ടന്മാരെ നാശത്തിലേക്കു മറിച്ചുകളയുന്നു.

12. God is good. He knows what the wicked are doing, and he will punish them.

13. എളിയവന്റെ നിലവിളിക്കു ചെവി പൊത്തിക്കളയുന്നവന് താനും വിളിച്ചപേക്ഷിക്കും; ഉത്തരം ലഭിക്കയില്ല.

13. Those who refuse to help the poor will not receive help when they need it themselves.

14. രഹസ്യത്തില് ചെയ്യുന്ന ദാനം കോപത്തെയും മടിയില് കൊണ്ടുവരുന്ന സമ്മാനം ഉഗ്രകോപത്തെയും ശമിപ്പിക്കുന്നു.

14. If anyone is angry with you, give them a gift in private. A gift given in secret will calm even the strongest anger.

15. ന്യായം പ്രവര്ത്തിക്കുന്നതു നീതിമാന്നു സന്തോഷവും ദുഷ്പ്രവൃത്തിക്കാര്ക്കും ഭയങ്കരവും ആകുന്നു.

15. A decision that is fair makes good people happy, but it makes those who are evil very afraid.

16. വിവേകമാര്ഗ്ഗം വിട്ടുനടക്കുന്നവന് മൃതന്മാരുടെ കൂട്ടത്തില് വിശ്രമിക്കും.

16. Whoever leaves the path of wisdom will be on their way to an early death.

17. ഉല്ലാസപ്രിയന് ദരിദ്രനായ്തീരും; വീഞ്ഞും തൈലവും പ്രിയപ്പെടുന്നവന് ധനവാനാകയില്ല.

17. Loving pleasure leads to poverty. Wine and luxury will never make you wealthy.

18. ദുഷ്ടന് നീതിമാന്നു മറുവിലയാകും; ദ്രോഹി നേരുള്ളവര്ക്കും പകരമായ്തീരും.

18. The wicked must pay for what happens to good people�the cheaters will be taken in exchange for the honest.

19. ശണ്ഠയും ദുശ്ശീലവുമുള്ള സ്ത്രീയോടുകൂടെ പാര്ക്കുംന്നതിലും നിര്ജ്ജനപ്രദേശത്തു പോയി പാര്ക്കുംന്നതു നല്ലതു.

19. It is better to live alone in the desert than with a quick-tempered wife who loves to argue.

20. ജ്ഞാനിയുടെ പാര്പ്പിടത്തില് വിലയേറിയ നിക്ഷേപവും തൈലവും ഉണ്ടു; മൂഢനോ അവയെ ദുര്വ്യയം ചെയ്തുകളയുന്നു.

20. Wise people save the nice things they have. Fools use up everything as soon as they get it.

21. നീതിയും ദയയും പിന്തുടരുന്നവന് ജീവനും നീതിയും മാനവും കണ്ടെത്തും.

21. People who try hard to do good and be faithful will find life, goodness, and honor.

22. ജ്ഞാനി വീരന്മാരുടെ പട്ടണത്തില് കയറുകയും അതിന്റെ ആശ്രയമായ കോട്ടയെ ഇടിച്ചുകളകയും ചെയ്യുന്നു.

22. A wise person can defeat a city full of warriors and tear down the defenses they trust in.

23. വായും നാവും സൂക്ഷിക്കുന്നവന് തന്റെ പ്രാണനെ കഷ്ടങ്ങളില്നിന്നു സൂക്ഷിക്കുന്നു.

23. People who are careful about what they say will save themselves from trouble.

24. നിഗളവും ഗര്വ്വവും ഉള്ളവന്നു പരിഹാസി എന്നു പേര്; അവന് ഗര്വ്വത്തിന്റെ അഹങ്കാരത്തോടെ പ്രവര്ത്തിക്കുന്നു.

24. Proud people think they are better than others. They show they are evil by what they do.

25. മടിയന്റെ കൊതി അവന്നു മരണഹേതു; വേലചെയ്വാന് അവന്റെ കൈകള് മടിക്കുന്നുവല്ലോ.

25. Lazy people will cause their own destruction because they refuse to work.

26. ചിലര് നിത്യം അത്യാഗ്രഹത്തോടെ ഇരിക്കുന്നു; നീതിമാനോ ലോഭിക്കാതെ കൊടുത്തുകൊണ്ടിരിക്കുന്നു.

26. Some people are greedy and never have enough. Good people are generous and have plenty.

27. ദുഷ്ടന്മാരുടെ ഹനനയാഗം വെറുപ്പാകുന്നു; അവന് ദുരാന്തരത്തോടെ അതു അര്പ്പിച്ചാല് എത്ര അധികം!

27. The Lord hates sacrifices from the wicked because they offer them for some evil purpose.

28. കള്ളസ്സാക്ഷി നശിച്ചുപോകും; ശ്രദ്ധിച്ചുകേള്ക്കുന്നവന്നോ എപ്പോഴും സംസാരിക്കാം.

28. Witnesses who lie will be caught and punished. A careful listener will always be there to speak up.

29. ദുഷ്ടന് മുഖധാര്ഷ്ട്യം കാണിക്കുന്നു; നേരുള്ളവനോ തന്റെ വഴി നന്നാക്കുന്നു.

29. Good people know they are right, but the wicked have to pretend.

30. യഹോവെക്കെതിരെ ജ്ഞാനവുമില്ല, ബുദ്ധിയുമില്ല, ആലോചനയുമില്ല.

30. There is no one wise enough to make a plan that can succeed if the Lord is against it.

31. കുതിരയെ യുദ്ധദിവസത്തേക്കു ചമയിക്കുന്നു; ജയമോ യഹോവയുടെ കൈവശത്തിലിരിക്കുന്നു.

31. You can prepare your horses for battle, but only the Lord can give you the victory.